Arabayı geriye doğru çektiğimizde arka tekerlerin miline bağlı olan dişli çarklar da döner ve kinetik enerjiyi potansiyel enerjiye çevirerek yuvadaki zembereğe aktarırlar. (dişliler ne kadar çoksa kuvvetten kazanç o kadar fazla olacaktır.)
Zemberek Nedir?
Zemberek, yassı ve uzun bir çelik şeritten oluşur. Bu şerit, bir ucundan başlayıp kıvrılarak kendi üzerine sarılı hâldedir ve bu hâldeyken bir yuva içine yerleştirilir. Kendi üzerine sarılı şerit, çeliğin eğilmeye direnç gösteren yapısı gereği açılıp dümdüz şerit hâline gelmek ister. Ancak sıkıştırıldığı yuva buna izin vermez. Yani dışarı aktaramadığı potansiyel enerjiyi barındırır. Bu mekanizma yay veya elastik bant gibi bir enerji depolama kaynağıdır.
En sonunda arabayı serbest bıraktığımızda zemberek bir anda boşalır ve onu kurduğumuz yönün ters yönünde dönmeye başlar. Bu dönüş, dişli çarklar aracılığıyla arabanın arka tekerleklerine aktarılır ve arabamız hızla ileri fırlar.
Arabayı geri geri çekerek zemberekte biriktirdiğimiz potansiyel enerji, arabayı serbest bıraktığımızda zembereğin boşalmasıyla artık kinetik enerjiye dönüşmüştür.
Bıraktığım kaynakta görsellerle çok daha iyi açıklıyor oradan da bakabilirsin.[1]
Kaynaklar
- Bilgin Ersözlü. Çek-Bırak Mekanizmalı Oyuncaklar Nasıl Çalışır?. Alındığı Tarih: 15 Nisan 2023. Alındığı Yer: TÜBİTAK Bilim Çocuk | Arşiv Bağlantısı
