Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Semenderler (Urodela)

Semenderler (Urodela) Gökhan Eren
Kuzeybatı şeritli semenderi (Ommatotriton nesterovi), Sakarya.
3 dakika
3,028
Tüm Reklamları Kapat
Semenderler
  • Bilimsel Adı Urodela
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Semenderler
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Salamanders
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle

Tanım ve Genel Bilgiler

Kuyruklu kurbağalar olarak da bilinirler. Vücutları uzunlamasına bir yapıya sahiptir ve bazı üyeleri vücut şekli benzerliklerinden dolayı kertenkelelerle karıştırılabilirler; ancak pulları yoktur ve ciltleri mukus tabakasıyla kaplıdır bu yüzden sürüngen değildirler. Diğer amfibiler gibi genelde suya bağlı bir yaşantıları vardır.

Çoğu tür nemli topraklarda yaşayıp üremek içi suya döner. Ancak hem tamamen karasal hem de tamamen sucul türler de vardır. Sucul türlerin boyutları diğer türlere göre daha büyük olur. Tamamen sucul bir tür olan Çin dev semenderinin (Andrias davidianus) boyu 1.2 metreyi bulabilir. Yavrular çoğu türde suya bağımlı kuyruklu larvalar olarak doğarlar ve bu kuyruk kurbağaların (Anura) aksine yetişkin bireylerde de varlığını sürdürür. Genelde larvalar balık benzeri iribaşlar olarak yumurtadan çıkıp gelişimlerini suda tamamlarken bazı türlerde gelişimin larva kısmı atlanır ve yumurtadan yetişkinlerin küçük birer kopyası olarak çıkılır. Caudata üyesi 3 alt takımın 2'sinin üyeleri 4'er uzva ve birer kuyruğa sahiptir. Ancak Sirenoidea alt takımının tek familyası Sirenidae üyelerinin arka bacakları yoktur.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Caudata günümüzde yaşayan semenderler ve onların yok olmuş akrabalarını içeren bir amfibiyen takımıdır. İçerisinde semenderlere gidecek dalı Urodela takımı oluşturacaktır. Caudata, iki yaşamlıların 3 alt sınıfından günümüzde yaşayan üyeleri olan tek alt sınıfı olan Lisamphibia üyesi kuyruklu kurbağaları temsil eden kladdır. Günümüzde yaşayan tüm Caudata üyeleri Urodela adı altında toplanmıştır. Caudata'nın Urodela dışında yaşayan herhangi bir üyesi olmadığından dolayı bir çok yerde Caudata ve Urodela kelimeleri birbirinin yerine kullanılmaktadır. Caudata (ya da Urodela) 3 büyük alt takım ve 10 familyaya ayrılmaktadır ve bilinen yaklaşık 740 türü bulunmakla beraber Urodela'nın bilinen yaklaşık 650 türü vardır.

Alt Takım: Cryptobranchoidea

İlkin semenderler olarak bilinirler ve ABD, Çin, Tayvan ve Japonya'da yayılış gösterirler. Yaşayan 2 familyası vardır ancak nesli tükenmiş familyalar da fosil kayıtları ışığında bilinmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

  • Familya: Cryptobranchidae
  • Familya: Hynobiidae

Alt takım : Salamandroidea

Yeni semenderler olarak bilinirler ve Antartika, Sahra Afrikası ve Okyanusya dışında her yerde yayılış gösteren türleri kapsar. Alt çenelerindeki açısal ve preartiular kemikler kaynaştığından ve iç döllenme kullandıklarından, Cryptobranchoidea'dan farklıdırlar.

  • Familya: Ambystomatidae
  • Familya: Amphiumidae
  • Familya: Dicamptodontidae
  • Familya: Plethodontidae
  • Familya: Proteidae
  • Familya: Rhyacotritonidae
  • Familya: Salamandridae

Alt takım: Sirenoidea

2 cins ve 4 türü kapsayan sucul semenderlerdir. Sirenler olarak da bilinirler. Çok küçük, kıkırdak yapılı ön bacakları vardır ve arka bacakları yoktur. Diğer semenderlerin aksine larvalıktan gelen solungaç hiç kaybolmaz. Yalnızca ABD'nin güneyi ve Meksika'da yayılış gösterirler. Genellikle etçil olmalarına rağmen bitkisel materyal tüketirken gözlenen tek semenderlerdir.

  • Familya: Sirenidae
  • Cins: Siren
  • Cins: Pseudobranchus

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Antartika ve Avustralya hariç neredeyse dünyanın her yerinde yayılış gösterirler. Karasal türler nemli toprakları tercih eder ve suya yakın olmayı severler. Plethodontidae üyesi Bolitoglossa cinsine ait türler türler gerçek çöllerden soğuk Alpin alanlarına, tropikal yağmur ormanlarından deniz seviyesinden 4.000 metre daha yüksekliğe kadar habitatlarda bulunabilir.

Davranış ve Etoloji

Türlerin neredeyse hepsi gececildir. Bazı türler oldukça mevsimcil olabilir ve üreme mevsimine kadar yer altında saklanabilir. Nem ve sıcaklık uygunsa gündüzleri de dışarıya çıkabilirler. Ancak gece de olsa nem ve sıcaklık uygun değilse saklanmaya devam ederler. Genelde yalnız yaşamalarına karşın bazı küçük türlerin elverişli alanlarda topluca bulunabildiği bilinmektedir. Bazen bir dönümde binlercesi sayılabilir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Diyet ve Metabolizma

Semenderler etçil canlılardır. Makul büyüklükteki hemen hemen tüm organizmaları yerler. Japon dev semender (Andrias japonicus) gibi büyük türler, yengeç gibi kabukluları, balıkları, küçük böcekleri, diğer amfibiyenleri ve hatta küçük memelileri dahi yiyebilir. Yamyamlık bazen, özellikle kaynaklar sınırlı olduğunda gerçekleşir. Genellikle ufak omurgasızlar ve eklem bacaklılar ile beslenirler.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
11
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 6
  • Grrr... *@$# 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 18/04/2024 03:59:40 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8836

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Ölüm
Uzay Görevleri
Film
Yeni Koronavirüs
Kuyrukluyıldız
Kanser Tedavisi
Kimyasal Element
Çağ
Antik
Antibiyotik
Dalga
Galaksi
Etik
Yıldız
Türkiye
Radyoaktif
Karar
Koruma
Kalıtım
Maskeler
Kas
Işık Hızı
Canlılık Cansızlık
Mantık Hatası
Sanat
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
G. Kaçıra, et al. Semenderler (Urodela). (6 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 18 Nisan 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8836
Kaçıra, G., Türkoğlu, P. (2020, June 06). Semenderler (Urodela). Evrim Ağacı. Retrieved April 18, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8836
G. Kaçıra, et al. “Semenderler (Urodela).” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 06 Jun. 2020, https://evrimagaci.org/s/8836.
Kaçıra, Göktuğ. Türkoğlu, Pedram. “Semenderler (Urodela).” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, June 06, 2020. https://evrimagaci.org/s/8836.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close