Rakım (İrtifa), Dillerdeki Bazı Sesler Üzerinde Etkili Olabilir!
- Çeviri
- Dilbilim
Yüksek irtifalardaki alçak basınç yüksek yerlerde konuşulan dillerde sert ünsüzlerin daha çok görülmesinde bir etken olabilir.
İnsan gırtlağı inanılmaz farklılıkta birçok sesi üretme yetisine sahip. Bu farklı seslerin sayısı o denli çok ki her bir dil fonem adı da verilen olası ses birimlerinin sadece küçük bir grubunu içermekte. Bir fonemin ortak kullanıma girmesine ya da sessizliğe terk edilmesine hangi etkenler yol açar? Görünen o ki coğrafyanın bunda bir rolü olabilir.
Yeryüzü dillerinin yalnızca yaklaşık yüzde yirmisinde görülen bir fonem "p" ya da "k" gibi sert ünsüzler. Miami Üniversitesinden antropolog Caleb Everett bu sesin kullanım haritasını çıkarmayı üstlendi. Dünyanın çeşitli yerlerinde konuşulan 567 dili örnek küme olarak aldı ve bunlardan sert sessizleri içeren ve içermeyenlerin yerlerini ve irtifalarını karşılaştırdı.
Everett sert ünsüzleri kullanan dillerin kullanmayanlara göre genelde daha yüksek irtifalarda konuşulduğu sonucuna vardi. Çalışması PLoS ONE dergisinde yayınlandı.
Everett'e göre bu seslerin yüksek yerlerde daha revaçta olmasının nedeni düşük hava basıncının bu seslerin tipik özelliği olan küçük hava patlamalarını üretmeyi daha kolaylaştırması. Bu da Ç-ok hari-K-a!
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Scientific American | Arşiv Bağlantısı
- C. Everett. Evidence For Direct Geographic Influences On Linguistic Sounds: The Case Of Ejectives. (21 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 21 Temmuz 2020. Alındığı Yer: PLoS One | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/02/2025 10:54:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1861
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Scientific American. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
