NASA, Bazı Tahminlere Göre 10.000 Katrilyon Dolar Değerinde Olan 16 Psyche Asteroidine 2026 Yılında Ulaşacak!

NASA, Arizona Devlet Üniversitesi (ASU), Jet Tahrik Laboratuvarı (JPL), SpaceX ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) gibi çok sayıda kurumu bir araya getiren Psyche görevi, 16 Psyche isimli bir asteroidi ziyaret etmek üzere kolları sıvadı.

Bu, sıradan bir görev değil: Önceden yayınlanan çalışmalara göre, aslen "düzgün oluşamamış bir gezegen çekirdeği" olduğundan kuşkulanılan 16 Psyche'nin sadece yüzeyine ulaşmayı başaran madenlerinin değeri 10.000 katrilyon (10 kentilyon) dolar değerinde olabilir.^{[1], [2]}

2021 yılında yayınlanan yeni bir çalışmaysa, cismin %82.5 oranında metal, %7 oranında düşük demirli piroken ve %10.5 oranında karbonöz kondrit (taş) yapıda olduğunu ve deliklilik oranının (porosite) %35 civarında olduğunu gösterdi.^[3] Bu, 10 kentilyonluk değeri biraz düşürerek Psyche'nin diğer asteroidlerle benzer özellikte olduğuna işaret etse bile, diğer asteroitlere göre çok daha büyük olan Psyche, halen inanılmaz değerli ve bilimsel çalışmalar için fazlasıyla çekici bir gök cismi. Şöyle düşünebilirsiniz: Mars ile Jüpiter arasındaki asteroit kuşağındaki tüm kütlenin %1'i, 16 Psyche üzerinde toplanmış halde!

Psyche Görevi'nin 2022 yılının Ağustos ayında fırlatılması bekleniyor. Bu yazının güncellendiği tarih olan 22 Nisan 2022 itibariyle sadece 100 gün kaldı; ancak yazıyı okuduğunuzda Psyche'nin fırlatılmasına ne kadar kaldığını buradan öğrenebilirsiniz. Görevin resmi sitesi, bu fırlatmanın önemini şöyle anlatıyor:

Tarihte ilk kez kaya veya buzdan değil, metalden yapılmış bir dünyayı keşfetmeye gidiyoruz.

16 Psyche Nedir?

17 Mart 1852 yılında İtalyan astronom Annibale de Gasparis tarafından keşfedilen 16 Psyche, Antik Yunan mitolojisinde "ruhun tanrıçası" olarak bilinen Psyche'nin adını almıştır. Psyche, yaklaşık 226 kilometrelik çapa ve 165.800 kilometrekare yüzey alanına sahip, M-tipi metalik (nikel-demir) bir asteroittir. Bu özellikleri, onu asteroit kuşağının en büyük 10 cisminden birisi ve bu tür asteroitlerin Dünya'ya en yakın ve bilinen en büyüğü yapmaktadır.

Maxar/ASU/P.Rubin/NASA/JPL-Caltech

Kütlesi, Ay'ın yüzde biri kadardır ve Dünya'ya olan uzaklığı 378 milyon ila 497 milyon kilometre (2.5-3.3 astronomik birim) arasında değişmektedir. Yani 16 Psyche, Mars ve Jüpiter'in yörüngeleri arasında, Güneş'in etrafında dönmektedir.

Arizona State University

16 Psyche asteroidinin, gerçek bir asteroid değil de daha ziyade bir "gezegensel çekirdek" olduğu düşünülmektedir. Yani Güneş Sistemi'nin oluşması sırasında 16 Psyche de bir gezegen olma yolunda ilerlemiş; ancak büyük ihtimalle bir diğer gezegenin veya ön-gezegenin kendisine çarpması sonucu bu süreci tamamlayamayarak Güneş Sistemi'nin daha uzak kısımlarına savrulmuştur. Bu çarpışmalar, Sistem'in oluşumu sırasında oldukça yaygındı; örneğin Ay'ın da Mars büyüklüğündeki bir ön-gezegenin Dünya'ya çarpması sonucu oluştuğu düşünülmektedir. Psyche'ye çarpan diğer cisimler, bu ön-gezegenin dış katmanlarını eritmiş ve geriye 16 Psyche Asteroidi'ni bırakmıştır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

NASA

Psyche Görevinin Amacı Nedir?

Psyche Görevinin ana hedefi, 16 Psyche Asteroidini ziyaret edip yaklaşık 21 ay boyunca asteroidin gitgide yakınlaşan 4 farklı yörüngesinde, farklı alanlar için veri toplamaktır. Bu görev için, Psyche'ye gidecek özel bir araç inşa edilecektir.

Maxar Technologies tarafından inşa edilecek olan Psyche uzay aracı, yaklaşık olarak bir tenis kortu büyüklüğündedir. Uzay aracının gövdesi bir arabadan biraz daha büyüktür ve yaklaşık olarak bir basketbol potası kadar uzundur.

Arizona State University - Nasa

Uzay aracının genişliği 7.34 metre, uzunluğu 24.76 metre olacaktır. Ana vücudunun uzunluğu 3.1 metre, genişliği ise 2.4 metre olacaktır. 16 Psyche asteroidine gidiş yolunda geçireceği zaman toplam 3.4 yıl olacaktır. Toplam maliyeti ise 850 milyon dolar olacaktır.

Uzay aracı, bir Gama Işını ve Nötron Spektrometresi, bir Multispektral Görüntüleyici, bir Manyetometre ve bir X-bant radyo telekomünikasyon sistemi içerecektir.

Psyche Görevi, ayrıca derin uzayda ve Dünya'daki bir sonda arasında iletişim kurmak için fotonlardaki verileri kodlayan Derin Uzay Optik İletişimi adı verilen karmaşık ve yeni bir lazer iletişim teknolojisini de test edecek.

Derin Uzay Optik İletişimi (İng: "Deep Space Optical Communications" veya kısaca "DSOC"), NASA'nın Psyche görevi için kullanacağı bir iletişim ve hızlı veri iletimi teknolojisidir. Bu teknoloji, anten kütlesi, hacmi veya gücünde artışa neden olmadan, mevcut radyo frekansı teknolojisine göre iletişim performansını 10 ila 100 kat artırmayı amaçlayan, henüz geliştirilmekte olan bir lazer uzay iletişim sistemidir. Derin Uzay Optik İletişimi mimarisi, bir aşağı bağlantı lazer ışınının geriye doğru işaretlenmesini mümkün kılmak için görüş hattı stabilizasyonuna yardımcı olmak için Dünya'dan bir lazer işaretçisi iletmeye dayanır. Proje, NASA'nın Pasadena, Kaliforniya'daki Jet İtki Laboratory (JPL) tarafından yönetilmektedir.

Psyche Görevi Çizelgesi

Psyche uzay aracının fırlatmadan sonraki görev çizelgesi şöyle planlanıyor:

• Fırlatma: 2022 yılında gerçekleşecek.
• Güneş Enerjili Seyir: 3,5 yıl sürecek. 2023'te Mars etrafında bir Yerçekimi Sapanı manevrası yapılacak ve sonrasında 16 Psyche Asteroidi'ne ulaşacak.
• Hedefe Ulaşma: 2026 yılında gerçekleşecek.
• Gözlem Süresi: 16 Psyche Asteroidinin farklı yörüngelerinde 21 ay geçirecek.

Arizona State University

Psyche Görevinin Bilimsel Amaçları

Elbette böylesi bir görev, bir dizi bilimsel amaca da sahip olacaktır. Bunlar arasında:

• 16 Psyche'nin yüzeyinin topografisini karakterize etmek,
• 16 Psyche'nin bir çekirdek mi yoksa erimemiş bir kalıntı mı olduğunu belirlemek,
• Yüzeyinin göreli yaşını belirlemek,
• 16 Psyche'nin, Dünya'nın yüksek basınçlı çekirdeği ile aynı elementleri içerip içermediğini belirlemek,
• Psyche'nin Dünya'nın çekirdeğinden daha fazla oksitleyici veya daha fazla indirgeyici koşullar altında oluşup oluşmadığını belirlemek.

Arizona State University

2022 yılında fırlatılacak olan Psyche uydusu, sadece 16 Psyche Asteroidi hakkında değil, Güneş Sistemi'nin ilk anları hakkında da bize bilmediğimiz çok bilgi verecek. 2023 yılında Mars'ın yanından geçip kütleçekim sapanı adı verilen bir manevra yardımıyla, yakıt, zaman ve gider açısından tasarruf yaparak hedefine ulaşacak. Bu manevra sırasında uzay araçları, hız ve yönlerini değiştirmek için bir gezegenin veya başka bir astronomik aracın kütleçekim etkisinden faydalanırlar. 2026 yılında Psyche uydusu, 16 Psyche asteroidine ulaşacak ve 21 aylık araştırma görevine başlayacak.

16 Psyche asteroidinin en büyük önemi ise şu: Bu görev, Asteroit Madenciliği olarak bilinen sıra dışı ve oldukça kârlı olabilecek bir uzay madenciliğini başlatacak ilk adım olabilir. Az önce bahsettiğimiz 10 kentilyon dolar değeri, bilim insanları arasında tartışmalı bir konu, çünkü yapılan bir diğer analiz, asteroidin sanılandan çok daha az metal içeriyor olabileceğini göstermektedir.^{[3], [4]} Yine de yeni tahminler bile asteroidin değerinin Dünya'da bulunabilecek herhangi bir madenden binlerce kat değerli olabileceğini düşündürmektedir.