Magnus Etkisi Nedir? Bu Etkinin İlginç Uygulamaları Nelerdir?

Bu videoda, Veritasium'dan Derek Muller, Magnus Etkisi'nin ilginç uygulamalarını anlatıyor.

Magnus Etkisi'nin İlginç Uygulamaları

Yakın zamanlarda bazı arkadaşlarım Tazmanya'da bulunan 126,5 metre (415 fit) yüksekliğindeki Gordon Barajı'na gittiler. Sonra barajın kenarından bir basketbol topunu aşağı bıraktılar. Basketbol topunun esintiyle savrulduğunu görebiliyorsunuz ama top yine de bırakıldığı yere düşmekte.

Şimdi de, hafif şekilde ters döndürerek bıraktığımız başka bir topa ne olduğuna bakalım...

"Vay canına, nereye gidiyor?"

"Bu inanılmaz."

"Burası tam da topu bıraktığın yer."

Topu fırlatmadım bile. Sadece küçük bir döndürmeyle olduğu gibi bıraktım. Hale bak, nereye gitti... Böyle olacağına dair hiçbir fikrim yoktu.

Bundan sonrasını ben devralayım: Basket topumuz, havada uçmakta olan tüm dönen topları ve silindirleri etkileyen Magnus Etkisine maruz kaldı. Şu şekilde çalışıyor: Basket topu hızlandıkça, topun ön tarafındaki hava topun dönüş yönüyle aynı istikamette gidiyor. Topla birlikte hareket eden akım böylelikle yolundan sapıyor. Diğer taraftaki hava ise, topun dönüş yönüne zıt şekilde hareket ettiği için sapmak yerine yoluna aynen devam ediyor.

Olan şey şu: Top havayı bir yöne iterken hava da topa zıt yönde eşit büyüklükte bir kuvvet uygulamaktadır. Buna Magnus etkisi denir ve 1852'de Heinrich Gustav Magnus tarafından tanımlanmıştır.

Tabii ki Isaac Newton yaklaşık iki yüz yıl önce Cambridge Enstitüsünde tenis toplarının uçuşu üzerinden etkiyi tanımlamasıyla Heinrich Gustav Magnus'u geçmiştir. Fakat takdir edersiniz ki onun adına zaten yeterli miktarda şey var...

Tenis, futbol ve golf gibi sporlarda bu etki çok önemlidir. Peki, etkinin spor dışı uygulamaları da olabilir mi? Belki...

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Bu bir yelkenli. Bir yelkenli gibi görünmediğini biliyorum ama bunlar bacalar. Bu dönen silindirlere "Flettner rotorları" denir, ve yelkenlerin yerini tutmaktadır. Magnus etkisini kullanıp rüzgarları saptırarak gemiyi ileriye doğru iterler.

Ve bu da kanat yerine dönen silindirlere sahip bir uçak. Magnus etkisini kullanan silindirler geleneksel kanatlara nazaran daha fazla kaldırma kuvveti sağlar. Bununla birlikte daha fazla hava direnci yaratmaları onları elverişsiz kılmaktadır. Bu uçak sadece bir kez uçtu ve sonra düştü.

Ancak Magnus etkisi sahalara geri dönüyor. Burada, tüm kaldırma kuvvetini dönen silindirlerden alan rotor kanatlı deneysel bir hava aracı var. Ve bu da yakıt tüketimini azaltarak verimini artırmak için dört döner silindir (dört Flattner rotoru) kullanan E-Ship 1.

Yani Magnus etkisi gelecekte bize basketbol toplarını uçurmaktan daha fazla yardımcı olabilir.

Destek Olun

Bu video, Veritasium tarafından hazırlanmış, Evrim Ağacı tarafından altyazılandırılmıştır. Eğer içeriği beğendiyseniz, orijinal kaynağa destek olmak için, lütfen YouTube kanalına gidip videolarını beğenmeyi unutmayın.

Veritasium kanalının bu videosunu orijinal dilinde ve İngilizce veya Türkçe alt yazılı olarak buradan seyredebilirsiniz: