Hamilelik Döneminde Kadın Beyninde Önemli Yapısal Değişiklikler Keşfedildi!

Universitat Autonoma de Barcelona tarafından yürütülen bir araştırma, ilk kez nörogörüntüleme tekniklerini kullanarak hamilelik döneminde kadınların beyinlerini analiz etti.^[1] Çalışmaya, biyolojik etkileri anne olma deneyiminin neden olduğu etkilerden ayırt etmek için eşleri hamile olan ve hamile olmayan anneler dahil edildi. Araştırma, beynin toplam gri madde hacminin %94'ünde, özellikle de sosyal bilişle bağlantılı bölgelerde, gri maddenin neredeyse %5'inde azalma ve kısmi iyileşme olduğunu gösteriyor.

Universitat Autònoma de Barcelona Gregorio Marañón Sağlık Araştırma Enstitüsü ve Hospital del Mar Araştırma Enstitüsü'nden araştırmacılar, diğer saygın uluslararası kurumlarla birlikte, ilk kez anne olmak isteyen yüzden fazla kadından oluşan bir kohortta yapılan ilk boylamsal nörogörüntüleme (Manyetik Rezonans Görüntüleme) çalışması gerçekleştirdi.

Nature Communications dergisinde yayınlanan bulgular, hamilelik ve doğum sonrası dönemde beyinde, hamileliğe özgü steroid hormon dalgalanmaları ve annelerin psikolojik refahıyla önemli ölçüde bağlantılı dinamik bir yörünge olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmacılar, gebeliğin ikinci ve üçüncü üç aylık dönemlerinde ve doğum sonrası ilk altı ayda meydana gelen yapısal değişiklikleri incelemek üzere, gebelikten önce yapılan bir taramayı temel alarak toplam 179 kadının beynini analiz etti.

Bu çalışmada, ilk kez bir kontrol grubu olarak gestasyonel olmayan anneler de (çalışma sırasında eşleri hamile olan kadınlar) dahil edildi. Bu grup sayesinde, beyin değişikliklerinin büyük ölçüde hamilelik sürecinin biyolojik etkilerine bağlı olduğu, anne olma deneyiminden kaynaklanmadığı ortaya kondu.

Ayrıca, ilk hamilelik sırasında beyindeki gri madde hacminin %4,9'a kadar azaldığını ve doğum sonrası dönemde kısmi bir iyileşme meydana geldiğini gösterdi. Bu değişiklikler, beynin %94'ünde tespit edilirken, özellikle sosyal bilişle bağlantılı bölgelerde daha belirgin hale geliyordu.

Ayrıca, bu yapısal değişimlerin hamilelik sırasında hızla artan ve doğumdan sonra normal seviyelerine geri dönen estriol-3-sülfat ve estron-sülfat gibi iki östrojen hormonundaki dalgalanmalarla yakından bağlantılı olduğu tespit edildi. Araştırmacılar, östrojen seviyelerindeki daha büyük bir artış ve ardından gelen düşüşün, gri madde hacminde daha belirgin bir azalma ve sonrasında güçlü bir toparlanma ile ilişkili olduğunu belirledi.

Bu değişimlerin anne davranışları üzerindeki etkisini araştıran çalışma, doğum sonrası dönemde gri madde hacmini daha fazla toparlayan kadınların, bebekleriyle altıncı ayda daha güçlü ve derin bir bağ kurduğunu ortaya koydu. Araştırma, bu kadınların psikolojik durumlarının da önemli bir rol oynadığını gösterdi. Özellikle anneler, psikolojik olarak kendilerini daha iyi hissettiklerinde, bu nörolojik değişiklikler anne-bebek arasındaki bağı daha da güçleniyordu.

Hamilelik ve doğum sonrası dönemdeki beyin değişikliklerini kapsamlı bir şekilde inceleyen bu çalışma, geniş örneklem büyüklüğü ve titiz metodolojik kontrolüyle dikkat çekiyor. Çalışma, hamileliğe özgü değişimlerle annelik deneyiminden kaynaklanan değişiklikleri ayırt edebilmek için özenle seçilmiş gruplar kullanıyor. Elde edilen veriler, anne beyninin nörobiyolojisini anlamada önemli bir kaynak sunuyor ve gelecekteki araştırmalar için temel oluşturuyor. Araştırmacılar sonraki çalışmaların, farklı nörogörüntüleme yöntemleri ve doğum sonrası depresyon gibi durumları inceleyerek, beynin bu kritik dönemde daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacağını umuyor.