Halkalı Sinekkapan Kuşlarının Alın Yama Desenleri 37 Yılda %10 Küçüldü!
Kuş Desenlerindeki Bu Hızlı Evrimsel Değişimin, İklim Değişiminden Kaynaklandığı Düşünülüyor!

- Özgün
- Evrimsel Biyoloji
- Ornitoloji
Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Uppsala Üniversitesi Ekoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Lars Gustafsson’nun yapmış olduğu çalışmaya göre, son otuz yedi yılda yaşanan iklim değişikliği, İsveç’in Gotland adasında yaşayan halkalı sinekkapan kuşlarının alınlarındaki beyaz yamanın %10 oranında küçülmesine neden oldu.
Çalışma 1980 yılından beri, 15 kuşak boyunca, 10.842 adet halkalı sinekkapan (Ficedula albicollis) bireyinden toplanan veriler üzerine inşa edildi.
Bu Yama Ne İşe Yarıyor?
Profesör Lars Gustafsson, hakemli dergi Nature Ecology & Evolution dergisinde yayımlanan makalesinde, daha önceki çalışmalarında alınlarında büyük beyaz yamalar bulunan erkek halkalı sinekkapanların üreme konusunda avantajı durumda olduklarını tespit ettiklerini belirtiyor.
Yine daha önceki çalışmalara göre alınlarında büyük beyaz yamalar bulunan erkek halkalı sinekkapanlar daha güçlü bir vücut direncine sahip ve kanlarındaki parazit oranı son derece düşük.
Suçlu, İklim Değişimi Olabilir!
Ancak son otuz yedi yıl içinde durumun değişme eğilimi gösterdiğini, nispeten daha küçük alın yamasına sahip erkek bireylerin giderek daha avantajlı duruma gelmeye başladığını belirten Lars Gustafsson, bu değişime farklılaşan iklimin neden olduğu kanaatinde. Zira son otuz yedi yıl içinde adadaki ortalama hava sıcaklığı 1,5 derece artmış durumda.
Alın yaması boyutundaki evrimsel değişiklikleri, nicel ve genetik modeller kullanılarak hesaplıyoruz. Bireysel düzeyde toplanan veriler ve çevresel bileşenler sayesinde yama büyüklüğünde gözlenen fenotipik düşüşü anlayabiliyoruz. Aldığımız sonuçlar bu kuşların hızlı bir evrim geçirmekte olduğunu gösteriyor.
Lars Gustafsson’a göre, bu çalışmayı bir sonuçtan çok açılan bir pencere olarak görmek gerekir. Yerel iklim değişikliğinin tetiklediği bu son derece hızlı doğal seçilimin mekanizması tam olarak açıklanabilmiş değil. Bunu anlamak için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç var.
Teşekkür: Bu yazımızı hazırlayan Hamdi Özyurt'a teşekkür ederiz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- S. R. Evans. (2017). Climate Change Upends Selection On Ornamentation In A Wild Bird. Nature Ecology & Evolution. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/04/2025 07:54:34 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4920
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.