DİRİLİŞ (Resurrection)

Lev Nikolayeviç Tolstoy (1828–1910), özellikle 19. yüzyıl Rus edebiyatının en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir. Eserleri, psikolojik derinliği, ahlaki ve felsefi sorgulamalarıyla dikkat çeker. Doğalcı ve gerçekçi akımların önde gelen temsilcilerinden olan Tolstoy, insan doğasının karmaşıklığını, toplumun yapısını ve savaşın yıkıcı etkilerini detaylı bir şekilde incelemiştir. "Savaş ve Barış" (1869), Napolyon Savaşları döneminde Rus toplumunun geniş bir panoraması niteliğinde olup, bireysel kaderler ve tarihsel olaylar arasındaki ilişkiyi ustaca işler. "Anna Karenina" (1878) ise evlilik, sadakat, toplumsal ahlak ve tutku gibi temaları ele alarak dönemin Rus aristokrasisinin yaşamını gözler önüne serer. Tolstoy'un bu başyapıtları, sadece edebi değil, aynı zamanda sosyolojik ve psikolojik analizler sunmasıyla da bilimsel bir ilgiye mazhar olmuştur. Hayatının son dönemlerinde sanata ve edebiyata daha dini ve ahlaki bir yaklaşım getiren Tolstoy, "İtiraflarım" gibi eserlerinde kendi manevi arayışlarını ve Hristiyan anarşizmi felsefesini de işlemiştir. Tolstoy'un eserleri, modern psikolojinin ve sosyolojinin gelişimine katkıda bulunan derinlikli karakter analizleri ve toplumsal gözlemleriyle, günümüzde dahi disiplinlerarası bir araştırma alanı sunmaya devam etmektedir.

Tolstoy'un en önemli üç romanından biri olan Diriliş, bir insanın geçirdiği sarsıcı değişimin romanıdır. Zengin Prens Nehlüdov, hizmetçi Maslova'yı baştan çıkarıp terk ederek hırs ve arzularının peşinden gider. Yıllar sonra bir mahkeme salonunda Maslova ile karşılaşan Nehlüdov, onu bu batağa kendisinin ittiğinin farkına varacak ve "dirilen" vicdanı, onun baştan aşağı değişmesine sebep olacaktır.
Diriliş, vicdan azabının ezici baskısını anlatırken, ceza hukukuna da ağır eleştiriler yöneltiyor. Eserlerinde ahlaki değerlere vurgu yapan Tolstoy, bu kitabında insan ruhunun, vicdanının ve inancının toplum tarafından öldürüldüğünü dile getirip, bunların yeniden dirilişinin mümkün olup olmadığını sorguluyor.