Büyük sazbakiresi (Chalcolestes parvidens)
Gökhan Eren
- Taksonomi
- Odonatoloji
- Bilimsel Adı Chalcolestes parvidens
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Büyük sazbakiresi
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Eastern willow spreadwing
- Üst Alan (Superdomain) Neomura
- Tip (Type) Ökaryotlar (Eukaryota)
- Alem (Kingdom) Hayvanlar (Animalia)
- Alt Alem (Subkingdom) Gerçek Dokulular (Eumetazoa)
- Tip (Type) Parahoxlu Hayvanlar (Parahoxozoa)
- Klad İlkin Ağızlılar (Protostomia)
- Üst Şube (Superphylum) Ekdisozoa (Ecdysozoa)
- Şube (Phylum) Eklembacaklılar (Arthropoda)
- Klad Pancrustacea
- Alt Şube (Subphylum) Altı bacaklılar (Hexapoda)
- Sınıf (Class) Böcekler (Insecta)
- Takım (Order) Yusufçuklar ve Kızböcekleri (Odonata)
- Tür (Species) Büyük sazbakiresi (Chalcolestes parvidens)
- Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
- Gözlem Ekle
Gözlem Bilgileri
Büyük sazbakiresi (Chalcolestes parvidens) erişkin erkek bireyi 10 Ekim 2016 tarihinde Sakarya'nın Karasu ilçesinde gözlemledik. İngilizce eastern willow spreadwing adı ile bilinir.
Tanım ve Genel Bilgiler
Erişkin bireylerde gövde 40-48 mm uzunluğunda, kanat açıklığı ise 46-56 mm uzunluğundadır. Göğüs (thorax) ve karın (abdomen), her iki cinsiyette de metalik yeşil veya kahverengidir. Pterostigma (Bazı böcek türlerinin kanatlarının ön kenarında bulunan koyu renk pigmentli bir bölge olup, özellikle bazı yusufçuk ve kızböceği türlerinde taksonomik karakter olarak kullanılır) soluk kahverengi ve siyahtır. Bu farkı ayrıntılı olarak anlattığımız kısa belgeselimize buradan erişebilirsiniz.
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Büyük sazbakiresi (Chalcolestes parvidens), Odonata takımı içerisinde küçük kızböcekleri olarak bilinen Zygoptera alt takımında Lestidae ailesinde sınıflandırılırlar. Chalcolestes parvidens, son zamanlarda yapılan moleküler çalışmalarla Chalcolestes viridis'den ayrılmıştır. Genetik olarak birbirlerine çok yakın olan bu türlerin hem erişkin hem de larva aşamaları arasında çok küçük morfolojik farklılıklar vardır. Bu nedenle bu iki türün arazide güvenli bir şekilde ayrılması veya tanımlanması mümkün değildir.
Yusufçuk benzeri Meganeuropsis permiana türü 245 milyon yıl önce yaşamış, 71 cm'lik kanat açıklığı ile şimdiye kadarki bulunan en büyük böcektir. Aslında böcekler, uçma ilk evrimleştiğinde başka hiçbir organizma tarafından yaşam şekli olarak kullanılmamaktaydı. Bu nedenle rekabete girebilecek başka hayvan grupları olmadığından uyumsal başarıları da engellenememiştir. Birtakım amfibiler dışında Dünya'da onları eleyebilecek başka bir tür yoktu. Böylece sayıları artmış ve yanında bitkilerin çeşitliliğini getirmiştir.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Chalcolestes parvidens, Hırvatistan, Bulgaristan, Yunanistan, İtalya, Suriye, Ürdün, Yunanistan gibi Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinde ve Türkiye'de bulunur. Durgun veya yavaş akan sularda ve çevrelerinde yaşarlar.
Popülasyon ve Koruma Statüsü
Odonata üyeleri, optimal sıcaklıktaki değişikliklere karşı çok hassastır. Küresel ısınma arttıkça ve yaşam alanları kuraklaştıkça birçok tür yaşam alanlarını değiştirmektedir. Yaşam döngüsündeki değişiklikler, gelişim aşamalarını da etkilemektedir. Optimal sıcaklık arttıkça erişkinlerde vücut boyutunda küçülmeler meydana geldiği kaydedilmiştir. Birçok tür küresel ısınma ve iklim değişikliklerine karşı dağılım alanlarını değiştirerek tepki verdiğinden, normal olarak temas etmeyen türlerin hibridizasyonlarında artma meydana gelmektedir. Küresel iklim değişikliği devam ederse, birçok tür yok olmaya başlayacaktır.
Davranış ve Etoloji
Erişkin bireylere, mayıs ve kasım ayları arasında, nehirlerin ya da sığ suların çevrelerinde karşılaşılabilir. Dişiler yumurtalarını su kaynaklarının çevresinde bulunan ağaçlara bırakır (özellikle söğüt). Yumurtalar birkaç hafta içerisinde hızlı bir şekilde gelişir ve daha sonra diapoz (böceğin hayat devresinde inaktif olduğu evre) durumuna geçer. Bu durumda yumurtaların gelişimi çok yavaştır. Bir sonraki baharda larvalar yumurtadan çıkar. Larvalar suda gelişmeye devam ederler. Büyüme hızlı olup yetişkinler birkaç ay içinde gelişebilirler. Tamamen olgunlaştığında erişkin bireyler üremeye başlar.
Diyet ve Metabolizma
Larvaları avcıdır. Erişkin bireyler diğer böcekler ve eklembacaklılar ile beslenirler.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Roberto Scherini, et al. (2017). Dragonflies And Damselflies Of Europe. Yayınevi: WBA Handbooks.
- M. Olias, et al. (2007). Lestes Parvidens And L. Viridisin Southeastern Europe: A Chorological Analysis (Odonata: Lestidae). Libellula, sf: 31. | Arşiv Bağlantısı
- Wikipedia. Chalcolestes Parvidens. (5 Mayıs 2019). Alındığı Tarih: 5 Mayıs 2019. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 19:18:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7783
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
