Uzaya fırlayan kapak!

Size bir kapak olduğunu söylesem, ve bunun uzaya yanlışlıkla fırladığını ve hatta hızının bir çok uzay sondasından da fazla olduğunu, ve hatta Sputnik'den de önce uzaya fırlatılan ilk nesne olduğunu da.

Olayımızın kahramanı bir astrofizikçi olan Robert Brownlee. Kendisi, Operation Plumbbob isimli bir dizi nükleer patlamanın ve etkilerinin incelendiği programda çalışan bilim adamlarından biri.

O yıllarda, merak edilen hususlardan biri de; yer altında patlatılan nükleer bombaların etkileriydi. İşte bunun için çalışmalara başlayan Robert Brownlee, 150 metrelik bir sondaj deliğine bombayı yerleştirdi ve bomba patlatıldı.

Sonuçlar gerçekten, beklenin çok üzerindeydi, zira patlamadaki verimlilik (!), hesaplananın çok üzerindeydi. Sondaj deliğinde patlatılan bu ilk bombanın bulunduğu projenin adı Pascal A idi. E Madem verimlilik bu kadar yüksekti, hemen ikinci projeye başlandı: Pascal B.

İşte tam bu noktada; kahramanımız güzel bir fikirlie çıkageldi: Sondaj deliğinin üzerini, 900 KG'lık, çelikten bir kapakla kapatmak. Burada, kapatmak derken, çelik kapağı sondaj borsunun üzerine kaynakla monte etmekten bahsettiğimi de belirteyim. Brownlee, tabiki 900 KG'lık bir kapağın, nükleer bir bombayı durdurmayacağını biliyordu ki, bu nedenle milisaniyede bir kare fotoğraf çeken bir kamera, patlama yapılan şafta odaklanacak şekilde yerleştirildi. [1]

27 Ağustos 1957'de Pascal B projesine ait bomba patladıldı: Buum !!! Sputnik uydusunun fırlatılışından 1 ay önce.

Patlama sonrasında, iddia odur ki, kapak sadece, kaydedilen görüntünde sadece 1 karede gözüktü. 1 Milisaniyede 1 kare fotoğraf çekilen bir görüntüde, kameranın kadrajına giren görüntüdeki mesafeleri hesaplayan Brownlee; patlama sonrası fırlayan kapağın hızını yaklaşık olarak 209bin KM olarak ölçüyor. (Birçok kaynakta farklı sonuçlar var ama aşağı yukarı bunu kabul edebiliriz). Güzel çelik kapağımız, dünyadan kaçış hızını tam 5 ila 6 kat hıza ulaşarak, evrenin karanlığına doğru arz-ı endam ediyor.

Buraya kadar anatılan, kulağa hoş gelen bir hikaye. Şimdi bazı gerçekleri ele alalım.

1- Eğer patlama sonrası gerçekten bu kütlede bir kapak, belirtilen hızda uzaya doğru fırlamış olsa bile Karman Hattı'na gelmeden, buharlaşıp gitmiş olmalı.

2- 122 Milyar KM. Bu sayı, eğer kapak belirtilen hızda uzaya fırlamışsa, şuan bu yazının yazıldığı ana kadar kapağın katettiği mesafe. Şöyle hatılatayım, Plüto 7.5 milyar KM uzakta. Voyager 1 ise 15 Milyar KM uzakta.

3- Kapağa ait herhangi bir görüntü arşivlerde yok.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Kuvvetle muhtemel, buharlaşmış bir kapağın üzerinden anlatılmış güzel bir masal.