Kusursuz bir ürün üretmek mümkün mü?
Bilimsel olarak kusursuz tanımı entropi artışı sebebiyle mümkün olmadığından, bu yazıdaki "kusursuz ürünü" bilimsel olarak değil ticari olarak ele almak gerektiğini düşünüyorum. 4 alt başlık altında incelemeye çalıştım;
Tasarlandığı ve üretildiği amaca uygun olarak kendisinden beklenen bütün görevleri eksiksiz bir biçimde gerçekleştirmesi
Bu madde en karmaşık üründen en basite kadar aynı öneme sahip. Eksiksizden kasıt ürünün veriminin 100% olmasıdır. Yani süreç boyunca hiç bir kayıp ya da kullanışsız bir sonucun oluşmamasıdır. Bu çok zor olduğu için ürünü kusursuzluğa yaklaştırmak için kapalı çevrim bir sistemle, ortaya çıkan yan ürünlerin vakit kaybetmeden kullanılması sağlanarak verim maksimize edilebilir (Bunun anında yapılması gerekiyor tabii. Mesela, ürettiğimiz çöpü yakarak enerji kaynağı olarak kullanmaktan bahsetmiyorum). Böyle bir ürünle bütün çıktılar verimli bir şekilde yönetilebilir.
Bu görevleri yerine getirirken sağladığı faydanın, ihtiyaç duyduklarından fazla olması (harcadığı enerji miktarının ürettiği sonuca değmesi)
Başka bir deyişle attığı taşın ürküttüğü kurbağaya değmesi. Bunu sadece enerji dönüşümü olarak düşünmeye gerek yok. Mesela, 18.yy da yapılan savaşlarda kullanılan tüfekleri düşünelim. Yaptığı şey belli bir mesafeye kadar mermi göndermek ama bunu yapabilmek için her merminin tek tek namluya koyulması gerekiyor. Üstelik barut miktarını da elle ayarlayıp harbiyle sıkıştırmak gerekiyor. Ondan sonra tek bir atış yapıyorsunuz ve sonra yine hazırlık yapılmalı. Böyle bir ürün yakın mesafede kusursuza daha yakındır ancak çok uzak mesafelerde isabet olasılığı azalacağı için istediği emek verdiği sonuçtan çok daha fazla.
Bu görevleri teorik olarak sonsuza kadar yerine getirebiliyor olması
Sonsuzluk biraz abartı olabilir ama kusursuzluktan bahsediyorsak sözü geçecekti mutlaka. Burada önemli olan ürünün kendi kendine yetmesi değil. Zaten termodinamik yasaları gereği entropinin kaçınılmaz artışı sebebiyle sonsuz enerji ya da sonsuz verimlilik imkansızdır. Ancak ürüne sürekli bir enerji akışıyla kendi bakımını kendi yapması sağlanırsa, ya da ürünü durdurmadan bakım yapılabilirse, bu madde gerçekleşebilir.
Pasif şartlar ne olursa olsun girdiler aynı olduğu sürece sonuçların da aynı olması
Örneğin, bir araba motoronun çalışması, içindeki yakıt miktarına, karbüratörde yakıtla karışan havanın miktarına, silindirlerin hacmine ve sayısına, iskelet sistemine, yapıldığı malzemeye, içinde bulunan kişi sayısına vs. bağlıdır. Bunlar aktif girdilerdir. Ancak motorun çalışması aynı zamanda hava sıcaklığıyla da etkilenebilir, ya da yolun yapısına, yolun genişliğine vs. Bunlar da pasif girdilerdir. Aktif girdilerin aynı kalması sağlanabilir ancak pasif girdiler sürekli değişirler. Bunlara rağmen sonuçların hep aynı kalması kusursuzluğa giden bir yoldur.
Sonuç
Tamemen kendi kendine yeten, sadece başlangıçta bir etkiyle sonsuza kadar çalışan makineler imkansızdır. Bu yüzden kusursuzluğu bu şekilde tanımlarsak kusursuz makineler imkansız diyebiliriz. Ancak kusursuzluk, çalışmasını devam ettirebilecek kadar bakım ve onarım yapabilen, verimli, artık ihtiyaç duyulmayacak zamana kadar çalışabilecek ve tutarlı sonuçlar üreten makineler şeklinde tanımlanırsa, bunlara sahip makineler hiç de imkansız değil.
Benim fikrime göre kusursuzluğa en yakın makineler humanoidler olacaklardır.
- 2
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/01/2025 11:49:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/16468
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.