Ephelitler ve Güneş Lentigoları(bizim bildiğimiz adlarıyla çiller)
Vücudumuzdaki çiller nedir,neden oluşur?

- Blog Yazısı
Geçtiğimiz yaz mevsiminden sonra etrafınızdaki insanların çillenişi dikkatinizi çekti mi?Mitolojide ve halk hikayelerinde bile yer alan,spiritüel bir şekilde pozitif karmayla ilişkilendirilen,ortalama boyutu bir tükenmez kalem ucuyla pastel boya ucu arasında olan bu noktaların aslında tamamen genetiğimizin UV ışınlarına karşı geliştirdiği evrimsel bir adaptasyon olduğunu biliyor muydunuz?
Çil nedir?
Çiller,güneş hasarına karşı doğal bir savunma mekanizması olarak oluşan bir hiperpigmentasyon türüdür diye tanımlayabiliriz kısaca.
Çillerin oluşumunum arkasındaki genetik açıklama:
Temelde MC1R adı verilen baskım bir gen varyantı ile ilişkilidirler.MC1R,zararlı UV radyasyonuna maruz kalındığında vücudu uyarır.Hatta ünlü dizilerde,dergilerde,en basiti fotoğraflarda gördüğümüz çoğu kızıl saçlı aktör ya da aktristin ve modelin çilli olması gibi çil-kızıl saç ilişkisi de yine bu genin bir varyantına bağlıdır aslında.MC1R geni normal bir şekilde çalıştığında eumelanin ve feomelanin (iki melanin[pigment/renk hücresi]türü) üretimini düzenleyen bir proteini üretmekten sorumludur. Eumelanin,cildi güneşin zararlı radyasyonundan korumaya yarar.MC1R geni,eumelanin üretmek için sinyaller gönderirken engellendiğinde daha fazla feomelanin üretilir.Feomelanin bolluğu kızıl saçlara ve çillere neden olur.
Ağırlıkta feomelanin üreten ciltler UV radyasyonundan yukarda açıkladığım şekilde korunamaz ve genellikle şunlara sahiptir:
* kızıl veya sarı saçlar
* açık ten
* çiller
* kötü bronzlaşan/bronzlaşamayan cilt
Daha fazla eumelanine sahip kişiler UV'nin cilt hasarından korunma eğilimindedir ve şunlara sahiptir:
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
* kahverengi veya siyah saçlar
* daha koyu ten
* kolayca bronzlaşan cilt
Ana kahramanımız MCR’1in yanında çillenmeyle bağlantılı genlerimiz nelerdir?[1]
1.İnterferon Düzenleyici Faktör 4 (IRF4) Geni:
IRF4'ün çil oluşumundaki rolü,yakın zamanda İzlanda'daki bir araştırma ekibi tarafından keşfedildi.2013'te yayınlanan bu araştırmaya göre “IRF4 gen varyantı,melanin sentezine neden olan bir enzimin üretimini engellemeye katkıda bulunur ve bunun sonucunda hafif ve düşük pigmentasyon,çiller,mavi gözler ortaya çıkar. Bu özellik de İrlanda, İzlanda ve Kuzey Avrupa'nın her yerinde yaygındır.”
2. Okülokutanöz Albinizm Tip 2 (OCA2)
OCA2 geni çillere neden olan genetik koşullardan biri olarak kabul edilse de oldukça nadirdir.Bir albinizm türü olan OCA2, beyaz saçlara,aşırı açık gözlere ve açık ten rengine neden olur. OCA1 pigmentin tamamen yokluğu(albinzm) ile karakterize edilirkenOCA2 o kadar şiddetli değildir.OCA2'nin düzenli pigmentasyon üzerindeki etkisi direkt tek nükleotid polimorfizmlerine (SNP'lere) atfedilebilir.SNP,komşu genin içinde distal bir düzenleyici dizide bulunur.SNP, OCA2 tezahürünün seviyesini kontrol eder ve artan çillenme ile ilişkilidir.
3. Basonuklin 2 (BNC2)
BNC2 geni cilt rengi doygunluğu ile ilişkilidir.Son zamanlarda araştırmacılar;cilt pigmentasyon yollarıyla ilişkili olduğu düşünülen,özellikle BNC2 geninde bulunabilen rs10756819 olmak üzere birden fazla SNP tanımladılar.Ayrıca BNC2'deki başka bir SNP'nin de çillenmeyle bağlantılı olduğu bulundu.
Çiller kaça ayrılır? [2]
Ephelitler:
Ephelitler,çoğumuzun çilli birini düşündüğünde aklına gelen çillerdir.Genellikle ten rengi-kahverengidir.Güneşe maruz kalan vücut bölgelerinde görülürler:yüz,kollar,üst göğüs,boyun ve sırt.Daha açık saç ve cilt rengine sahip kişiler ephelite daha yatkındır.Ephelitler genellikle ilk olarak güneşe maruz kalan küçük çocuklarda ortaya çıkıp genç yetişkinliğe kadar gelişmeye devam eder yine de yaşla birlikte solma eğilimindedir.

Güneş lentigoları:
Güneş lentigoları sarıdan kırmızıya ve koyu kahverengiye kadar değişen cilt lekeleridir.Bunlara ayrıca aktinik lentigo,karaciğer lekeleri veya yaşlılık lekeleri de denir çünkü genellikle 40 yaş üstü yetişkinlerde gelişirler.Zamanla tekrarlanan güneşe maruz kalma sonucu oluşurlar ve yüzünüz,ön kollarınız,ellerinizin arkası,göğsünüz,sırtınız,omuzlarınız ve alt bacaklarınız dahil olmak üzere cildinizin açıkta kalan bölgelerinde bulunurlar.
Sonuç olarak çillerin alttında bir sağlık sorunu yatmıyor ya da tedavi edilmesi ihtiyaç değil.Onlar yalnızca MC1R ve daha birçok geninin bir ifadesidir.Çillerin,insanlarda güneş ışığına adaptasyon yoluyla evrimleştiği de yaygın olarak kabul edilir.Çiller genellikle tehlikeli olmasa da yine de onları görmezden gelmemelisiniz.Çiller görünüm,şekil veya boyutta önemli ölçüde değişmemeli veya semptomatik hale gelmemelidir. Çillerinizde değişen kahverengi lekeler varsa cilt kanseri,anormal bir ben veya başka bir tür olmadığından emin olmak için bir dermatolog tarafından muayene ettirmelisiniz.
- 4
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- genomelink.io. Freckles Ancestry | Dna Skin Genetics | Genomelink. Alındığı Tarih: 12 Aralık 2024. Alındığı Yer: genomelink.io | Arşiv Bağlantısı
- C. C. M. Professional. Freckles: What They Are, Vs. Moles, Causes & Removal. (7 Eylül 2023). Alındığı Tarih: 12 Aralık 2024. Alındığı Yer: Cleveland Clinic | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 26/06/2025 16:14:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19248
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.