Aslanlarda Bebek Katilliği: Erkek Aslanlar Kendi Yavrularını Neden Öldürüyor?
Cinsel Seçilim ile Doğal Seçilim Arasındaki Dansın İçler Ürperten Bir Sonucu...
Aslanlar ormanın kralı olarak bilinirler. Aslında bu pek doğru değildir; aslanlar abartıldığı kadar güçlü ve otoriter hayvanlar değildirler. Ancak bazı özellikleri vardır ki, gerçekten insanı ürkütebilir. Bunların başında da kuşkusuz aslanlarda görülen bebek katilliği (infanticide) gelir.
Bu cinayetin nedeni yavruları sevmemek falan değildir, genelde doğada bu kadar karmaşık duygular görülmez. Çok basit bir nedeni vardır: üreme. Yani Hayvanlar Alemi'nin 2 temel amacından biri... Hayatta kalmanın tamamlayıcısı.
Yavruları öldürmek nasıl olur da aslanların üremesine katkı sağlayabilir diye sorabilirsiniz. Hatta daha teknik bir boyuta ulaşarak, kendi yavrularının katlini doğal seçilim nasıl destekler diye sorabilirsiniz. İşte evrimin açıklayıcı gücü de zaten buradadır. Bir diğer seçilim baskısı, örneğin bu durumda cinsel seçilim, doğal seçilimi baskılayabilir ve ondan daha güçlü etki edebilir. Şöyle ki:
Dişi aslanlar eğer ki yavru bakımını sürdürüyorlarsa adet döngüsüne girmezler. Ta ki yavrular yeterince büyüyüp yuvayı terk edene kadar. Ondan sonra dişi aslan tekrar çiftleşmeye hazır hale gelir. Ancak erkek aslanlar bunu bekleyemeyecek kadar sabırsızlardır. Hele ki etrafta çiftleşebileceği, uygun bir dişi yoksa, erkekler inanılmaz bir tercihte bulunurlar: eğer ki zayıf olduğunu hissettiği yavruları varsa, bunları kendi dişleri ve pençeleriyle öldürerek dişileri tekrar üreme döngüsüne girmeye zorlarlar. Bu sayede, üreyemeyecek kadar yaşlanmadan önce, uyum başarısı daha yüksek yavrular üretmeyi başarabilirler. Bu, cinsel seçilimin doğal seçilimi baskılamasının baş döndürücü bir örneğidir. Bir diğer aile içi bebek katilliği ise dişi aslanlarda görülür. Eğer ki anne aslan, yavrularından bazılarına bakamayacağını anlayacak olursa, bir kısmını öldürür.
Ancak neyse ki, bebek katliamı aslanlarda sadece aile içerisinde görülmez ve aile içi katilliğin oranı çok daha düşüktür. Bu tür bebek katilliğini daha çok sürüler arası ilişkilerde görürüz. İzah edelim:
Bir erkek aslan, bir diğer sürünün başındaki alfa erkeği yenerek o sürüye el koyarsa, hızla o erkeğin 9 aylıktan daha ufak olan yavrularını öldürmeye başlayabilir. Bu sayede sürüdeki dişileri tekrardan adet döngüsüne girmeye zorlar. Bu süreçte dişiler olanca güçleriyle yavrularını korurlar. Konuyla ilgili detaylı bir belgesel derlemesi, İngilizce olarak buradan izlenebilir. Aslanlarda gördüğümüz bu durum da, yine doğal seçilimin ve akraba seçiliminin devreye girmesi ve cinsel seçilimin baskısına karşı gelmeye çalışması anlamına gelir. Hangi seçilim kuvveti daha baskında, evrim o yöne doğru ilerler.
Erkeklerin ömürleri boyunca üreyebilmek için ortalamada sadece 2 yıllık bir süresi olduğu için, dişilerse her 2 yılda 1 defa üreyebildikleri için, erkeklerin yavruları öldürmek konusundaki dürtüleri cinsel seçilim dolayısıyla çok güçlü bir şekilde seçilmektedir. Yapılan analizlere göre her 4 aslan yavrusundan 1'i bu şekilde babaları ya da sürüyü ele geçiren erkekler tarafından öldürülmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 31
- 18
- 12
- 9
- 5
- 4
- 4
- 3
- 2
- 1
- 1
- 0
- S. Parmigiani, et al. (1994). Infanticide And Parental Care. ISBN: 9783718655052. Yayınevi: Taylor & Francis.
- Big Cat Rescue. Why Big Cats Kill Their Cubs. (12 Aralık 2011). Alındığı Tarih: 10 Kasım 2019. Alındığı Yer: Big Cat Rescue | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 17/11/2024 20:44:06 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2160
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.