Virüsler çoğalırken genetik materyalleri sıklıkla mutasyona uğrar, bu nedenle yeni bir SARS-CoV-2 varyantının ortaya çıkıp yayılmaya başlamasına şaşılmamalıdır. Bu yaz ortaya çıkan ve Omicron'un soyundan gelen EG.5 alt-varyantına gayri resmi olarak Eris (Yunan çekişme ve anlaşmazlık tanrıçasının) adı verildi. Diğer varyantlarla enfekte olan insan sayısı çok düşük seviyelere indiği için güncel COVID-19 olgularının çoğunda Eris varyantı çıkmaya başladı. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC) tahminlerine göre, Ağustos ayının üçüncü haftasının sonunda ABD'deki COVID-19 vakalarının %20,6'sından EG.5 sorumluydu ve bu, dolaşımdaki diğer tüm SARS-CoV-2 varyantlarından daha fazlaydı. Aynı hafta, ABD'de hızla arttığı bildirilen ve vakaların %13,3'ünü oluşturan FL1.5.1 (veya Fornax) adlı bir suş ikinci oldu ve onu diğer XBB suşları ve Omikron'un soyundan gelenlerin bir karışımı izledi.[1]
Şimdiye kadar, EG.5, hastalığın ciddiyeti konusunda herhangi bir alarm vermiyor, ancak ilk raporlar EG.5'in şu anda dolaşımda olan diğer tüm varyantlardan daha hızlı yayıldığını göstermiştir.[1]
CDC verilerine göre, COVID-19 ile ilgili hastaneye yatışlar Haziran ayında görülen son düşük seviyelere göre %40'tan fazla arttı, ancak Ocak 2022 Omikron salgını sırasında ulaşılan zirve seviyelerin hala %90'dan fazla altında. EG.5, önceki Omikron altvaryantı XBB.1.5'e benzer, ancak virüsün aşı tarafından hedeflenen parçası olan başak (spike) proteininde bir mutasyon taşır.[2]
CDC Direktörü Dr. Mandy Cohen'e göre, şu anda virüslerdeki değişikliklerde gördüğümüz şey, hala aşımıza karşı hassaslar, hala ilaçlarımıza karşı hassaslar.[2]
Türkiye'de resmi kayıtlara geçmiş bir EG.5 olgusu yok.[3] Ancak, hastalık seyrinin çok ağır geçmediği durumlarda hastaneye başvuran sayısının düşük olduğu göz önüne alındığında kesin olarak yok diyemeyiz. EG.5 olgularında hızlı bir artış olabilir. Ancak, Omikron varyantının genel olarak ağır hastalığa neden olmadığı düşünülürse, ve daha önce edindiğimiz bağışıklıkların olumlu etkisi olacağı için ölüm ve yoğun bakıma yatan sayısının çok düşük düzeyde kalacağını düşünüyorum. İleri yaştakiler, ek hastalığı olanlar, bağışıklığı zayıf olanlar gibi risk grubundakilerin tabii ki dikkat etmesi gerekiyor. Sokağa çıkma yasağı veya okulların kapatılması gibi durumları yaşama ihtimalimizin ise oldukça zayıf olduğunu düşünüyorum.
Kaynaklar
- K. Katella. What To Know About Eg.5 (Eris)—The Latest Coronavirus Strain. (18 Ağustos 2023). Alındığı Tarih: 21 Ağustos 2023. Alındığı Yer: Yale Medicine | Arşiv Bağlantısı
- M. Erman. Covid Eris: What To Know About New Variant Eg.5 Dominating U.s. Cases. (14 Ağustos 2023). Alındığı Tarih: 21 Ağustos 2023. Alındığı Yer: Reuters | Arşiv Bağlantısı
- NTV. Covid-19'Un Yeni Varyantı Eris Türkiye'de Görüldü Mü?. (21 Ağustos 2023). Alındığı Tarih: 21 Ağustos 2023. Alındığı Yer: NTV | Arşiv Bağlantısı