Utilitarizm, hani şöyle düşün. Her işte, olayda veya kararda önemli olan sonuçtur. Yani neyi yaparsan yap, sonunda ne kadar fayda sağlıyorsa ona bakarız. Mesela, eğer bir seçenek diğerine göre daha fazla mutluluk ve fayda getiriyorsa, onu seçmek daha mantıklı olur. Yani genel olarak en fazla kişiye en çok faydayı sağlayan yolu seçmeye çalışırız.[1]
Pragmatizme gelince, işte bu da pragmatik olmayı seven insanların yolu. Pragmatistler, fikirleri, düşünceleri ve davranışları işlevselliği üzerinden değerlendirirler. Yani o boş laflardan ziyade, gerçek hayatta işe yarayan şeyleri tercih ederler. Onlar için amacı ve sonucu olan eylemler önemlidir. Yani nafile, gereksiz çözümler peşinde koşmak yerine, işe yarayan çözümlerle yürürler.
Bireycilik de ayrı bir mesele. İşte bu adamlar her şeyi bireyin kendi çıkarlarına göre düşünürler. Onlar için en önemli şey, bireyin kendi isteklerini ve hedeflerini elde etmesidir. Başkalarının istekleri ya da toplumun ne düşündüğü onlar için pek mühim değil. İşte bu yüzden bireyci insanlar, kendi başlarına karar alırlar ve kişisel çıkarlarına odaklanırlar.
Hadi bir örnek vereyim. Diyelim ki arkadaşlarınla bir yere gidiyorsunuz. Bir arkadaş, sinemaya gitmek istiyor, diğeri kafede oturmak istiyor ve sen de piknik yapmak istiyorsun. Utilitarist, hangi seçeneğin herkes için en çok mutluluk getireceğine bakar ve ona göre bir karar verir. Pragmatist ise en uygun ve işe yarar seçeneği tercih eder. Bireyci ise kendi çıkarlarına göre karar verir ve kendi isteğini gerçekleştirmeye çalışır.
Kaynaklar
- Stanford Encyclopedia of Philosophy. Document Not Found. Alındığı Tarih: 5 Ağustos 2023. Alındığı Yer: Stanford University | Arşiv Bağlantısı
