Ruhun var olup olmadığı kanıtlanamaz mı?

"Ruh" açıklayıcı bir kavram değil ki testlerdeki farklı açıklamalarla net olarak çürütülebilsin veya kanıtlanabilsin. Nöroloji, psikoloji, sinir sistemi ve beyin gibi konuların işleyişine yönelik yeterli bilimsel açıklama olmadan önce bunların hepsine neyin sebep olduğuna yönelik bir açıklama yapmak isteyen kişiler, bu özelliklerin hepsine "ruhun sebep olduğunu" söyleyip açıklama yapmadan konuyu ötelediler.

Dolayısı ile yapılan her açıklamayı ruhun maddeye etkisini veya maddesel yönünü anlamak olarak görebilecekler olabileceği gibi, henüz anlayamadığımız her şeyi "Bak bunun nasıl böyle olduğunu açıklayamıyorsun çünkü maddenin ötesinde bir şeyler var." diye yorumlayanlar olabilir. Ama bunların hiçbiri ruha yönelik kanıt değildir. Bir şeylerin henüz anlaşılmaması herhangi bir ek açıklama gücü oluşturmayan bir kavramın doğru olduğunu göstermez.

Konuya birde çok açıdan yaklaşıp cevap verebiliriz ama ben hayvanlarda bilinç olmadığı iddiasından girmek istiyorum.

Var... Bu kadar basit. Eğer ruh diye bir şey varsa, hayvanlarda da o bilinç ve ruh var. Hayvanlar kıskanıyor, eğleniyor, korkuyor, planlıyor, kandırıyor, özlüyor, küsüyor, endişeleniyor, yardımlaşıyor, şüphe duyuyor, ısrar ediyor, rol yapıyor, tehlikeyi algılayıp önlem alıyor, habercilik yapıyor, daha sayamayacağımız sayısız duyguyu insanla eş biçimde ve ölçekte hissediyorlar. Kim demiş ki hayvanlarda o bilinç yok.

Ama toplamda elbette ruh diye bir şey zaten yok. Bu yönde bir bulgu yok, ruh kelimesi sadece varlığı varsayılan bazı vasıflara uygun görülen bir yakıştırma. Ve dediğim gibi o vasıflar hayvanlarda da eksiksizce var. Bu nedenle ruh insanlar ve hayvanlar arasında bir ayrım konusu da değil.