Öncelikle soruyu düzeltelim Evren 4 boyutlu mudur? Yanıt hayır. Biz sadece 4 boyutu algılayabiliyoruz ( 4. boyutu zaman olarak tanımlarsak). String Teorisine göre uzay 10 boyutlu[1] . Hatta bir adım ileriye götüren M Teorisine göre 11 boyutlu. Öte yandan Bosonic string teorisine göre 26 boyutlu. Bunları anlatmaya çalışmayacağım. Konuyu anlamayı kolaylaştırmak için bir düşünce deneyi yapalım. Farzedelim ki biz 2 boyutlu canlılarız. Yüksekliğimiz yok. Bir birimizi sadece en ve boydan ibaret görüyoruz. Diğer boyutlardan gelen uzaylı bir cisim (Küre) bizim 2 boyutlu düzlem olan dünyamızdan geçiyor. Bunu önce bir nokta olarak görürüz. sonra giderek genişleyen bir halka. sonra giderek daralan bir halka en sonra da bir nokta olur ve kaybolur. Bir kürenin bir düzlem ile kesişmesi gözlerimizin önüne geldi değil mi? Nasıl 2 boyutlu bir varlığın 3. boyutu idrak etmesi mümkün değilse biz de daha üst boyutları idrak edemiyoruz. Fakat çok şanslıyız ki işe yarayan bir araç bulmuş atalarımız. Matematik. Matematik sayesinde daha üst boyutları anlamlı kılabiliyoruz. Sevgili Neil deGrasse Tyson bunu ekteki videoda o kadar güzel anlatıyor ki[2]... Mutlaka izlemeni öneririm. ( Türkçe altyazı için CC yi aç sonra ayarlardan Auto translate'i seç ve Turkish'i bul ;) ) Keyifli seyirler...
Kaynaklar
- P. Sutter. How The Universe Could Possibly Have More Dimensions. (21 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 13 Haziran 2023. Alındığı Yer: Space | Arşiv Bağlantısı
- Neil deGrasse Tyson. Neil Degrasse Tyson: We Might Be Living In Higher Dimensions…But Our Senses Can’t Tell Yet.. Alındığı Tarih: 13 Haziran 2023. Alındığı Yer: Youtube - İnformation Technology | Arşiv Bağlantısı
