''Ototomi (Yunanca αὐτο = kendi, τομία = kesme kelimelerinden) hayvanların bir veya daha fazla uzvunun kendi kendine düşüp ayrılmasıdır. Genellikle, avcıdan kurtulmak için uygulanan bir özkorunma mekanizmasıdır. Kaybedilen uzuv sonradan yenilenebilmektedir.''
''Bazı gekolar, skinkler, kertenkeleler semenderlerve tuatara kuyruklarından yakalandıkları takdirde, kuyruklarının bir kısmını feda ederek, kaçabilirler. Ayrılan kuyruk, hareket etmeye devam eder ve avcının dikkatini çekerek hayvanın kaçmasına olanak verir. Birkaç haftada kuyruk kısmen yenilenebilir. Yeni oluşan kuyruk bölümü kemikten değil kıkırdaktan oluşur ve bu kısmın deri rengi ve deseni daha farklı olur. Kuyruğu düşürme yetisi için kullanılan teknik terim kuyruk ototomisidir. Kertenkelelerin çoğunda kuyruk ototomisi yalnızca kuyruk çok büyük bir güçle tutulduğunda olur ancak bazı geko türlerinde örneğin karıncalar tarafından saldırıya uğradığında stres düzeyinin artmasıyla gerçek istemli ototomi görülür. Kuyruklarını gereksinimleri için ana depolama yeri olarak kullanan bazı kertenkeleler ise tehlike geçtikten sonra kopan kuyruklarını bularak kaybettikleri besin rezervlerini tekrar kazanmak için yerler.Bunun tersine bazı türlerin rakiplerine saldırarak kuyruklarını yakaladıkları ve rakipleri kaçtıktan sonra da kopan kuyruklarını yedikleri de görülür.
Kertenkelelerde kuyruk ototomisi iki şekilde görülür. Omurlararası ototomi adı verilen birinci şekilde kuyruk omurlar arasından koparak ayrılır. Omuriçi ototomi adı verilen ikinci şekilde kuyruk omurlarının orta kısmında bulunan zayıf bölgelerde kırılma oluşur. Bu ikinci şekil ototomide kertenkele kuyruk kaslarını kasarak omurun zayıf yerinden kırılmasını sağlar. Kuyrukta bulunan büzgen kaslar kuyruk atardamarının çevresinde kasılarak kanamayı azaltırlar.''
258 görüntülenme
