Duyu yoluyla elde edilen bilgiyi akıl yoluyla işlemeye Kritisizm diyoruz, bu Kant'ın ortaya attığı bir fikirdir. Ancak bilim, apayrı bir muamma oluşturur.
Bilim öncelikle materyalisttir, sadece var olanla ilgilenir ve onun alanına, madde girer.
Rasyonalizm sadece aklı kullanmak, akılla işlemek demek değildir. Rasyonalizm bilginin kaynağının, insan aklı olduğunu savunur. Ancak böyle bir durum söz konusu değildir. Biz bilgiyi dışarıdan hazır olarak alırız ve matematiksel ispat, deney ve gözlem yoluyla kanıtlarız. Akıl yoluyla edinilen bilgi yoktur, çünkü beynimize giren her şey dış dünyadan duyularla elde edilir. Bilginin kaynağı da, ölçütü de akıl değildir bilim için; bu sebeple rasyonalizm ile kesiştiğini söylemek hata olur.
Dolayısıyla akıl yürütme dediğimiz şey de dış dünyadan bağımsız olamaz. İnsanın yarattığı en ilginç yaratıklarda bile çevresinden aldığı her şeyin izini görebiliriz. Yaratıcılık dediğimiz şey aslında baştan yaratma değil, eldeki parçalardan yeni bir bütün oluşturmaktır.
Bilimin kendine ait apayrı bir felsefe kolu vardır, "bilim felsefesi."
Sonuç olarak bilim; rasyonalizmden uzak, empirizme ise daha yakın bir öğretidir.
