Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Shiki Granbell
Üye
4

Libet'in deneyi bize gerçekten de özgür irade olmadığını söyler mi?

Bir kaç video izledim birinde savunurken diğerinde reddediliyor. Tabiri caizse bu deney bize gerçekten özgür irade olmadığını kanıtladı mı?
6,488 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Barış Kaan Ok
Öğrenci

Hayır kanıtlamadı. Öncelikle Libet'ın kendisi dahi deneyinin sonucundan özgür iradenin olmadığı çıkarımına varmamıştır. Hatta kendisi özgür iradenin varlığına inanıyordu. Libet'ın deneyinde motor davraıştan önce gözlemlenen ''Bereitschaftpotential'' (Hazırlık potansiyeli olarak çevirebiliriz) isimli bir dalga formunun varlığını görüyoruz. Bu potansiyellerin varlığı çoğu kişi tarafından beynimizin biz farkında olmadan önce karar verdiğini dolayısıyla özgür iradenin olmadığı yönünde yorumlandı. Fakat Libet'ın deneyinin çarpıcı bir yönü bu potensiyellerin etkisinin ortadan kaldırılabildiği, Libet'ın kendi tabiriyle ''veto'' edilebildiğiydi. Libet bu veto sürecinin varlığını özgür iradenin varlığına bir kanıt olarak görmüştür.

Bununla birlikte Libet deneyi çıktığı zamanda bilim camiasında çok büyük heyecan yaratsa da metodolojik olarak problemleri olan bir çalışmadır. Özgür irade bilimsel olarak araştırılması çok zor bir olgu olsa da bilim dünyasında bu olguyu Libet'ın deneyinden çok daha güçlü bir metodoloji ile araştıran birkaç deney vardır. Bunların en meşhuru John Dillion Haynes tarafından yapılan ve belirli bir motor davranışın o davranış yapılmadan 7 saniye öncesine kadar tahmin edilebildiği deneydir. Bu deneyle ilgili de metodolojik sorunlar vardır fakat şu an için özgür iradenin varlığını reddedenler tarafından çok güçlü bir kanıt olarak sunulmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

1,709 görüntülenme

Kaynaklar

  1. S. Taylor. How A Flawed Experiment “Proved” That Free Will Doesn’t Exist. (23 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 23 Nisan 2021. Alındığı Yer: Scientific American | Arşiv Bağlantısı
  2. C. S. Soon et al., et al. (2008). Unconscious Determinants Of Free Decisions In The Human Brain. Nature Neuroscience. | Arşiv Bağlantısı
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close