Merhaba!
“Soba zehirlenmesi; odun, kömür gibi ısınma aracı olarak kullanılan maddelerin yanması ile ortaya çıkan karbonmonoksit (CO) gazından kaynaklanır.” Bu gaz; renksiz, kokusuz ancak ölümcül bir gazdır.
Bu gazın ölüme götürmesi için gereken süre ise epey değişkendir. Evinde 3 yıl boyunca arızalı fırından gelen düşük dozlarda CO ile yaşayıp hafıza kaybı ve öğrenme sorunları çeken bir vaka bile bildirilmiştir.
Maruz kalma süresi,
Maruz kalınan CO konsantrasyonu,
CO soluyan kişinin aktivite seviyesi ve
Kişinin yaşı, cinsiyeti ve genel sağlığı tehlike seviyesini etkiler.
Örneğin, 400 ppm'lik bir konsantrasyon 1 ila 2 saat içinde baş ağrısına neden olacaktır. 3 ila 5 saat içinde aynı konsantrasyon bilinç kaybına ve ölüme neden olabilir. Fiziksel efor, solunum hızındaki artışa eşlik ederek süreyi 2 veya 3 kat kısaltır. (9 ppm evler için makul bir sınır olarak kabul edilir)
Çok yüksek oranda CO’ya maruz kaldığında ise 5 dakika içinde bile ölüm görülebildiği yazılmış ancak bunun birçok soba zehirlenmesi vakası için geçerli olmayacağını tahmin ediyorum.
Yani tam bir ölüm zamanı tayin etmek zor. Mesela sobanın olduğu odada uyuyanlar daha yüksek miktarda CO’ ya maruz kalır ve daha ciddi bir zehirlenme geçirirler. En uzak odalarda uyuyanlar ise daha az miktarda CO’ ya maruz kalacaklardır. Aynı şekilde bütün gece CO’ ya maruz kalmak ile durumu kısa süre içinde fark etmek arasında büyük fark olacaktır. Doğmamış bebekler(fetüsler), küçük çocuklar, yaşlılar, kronik kalp hastalığı olanlar da bu gazdan sağlıklı yetişkinlerden daha fazla etkilenirler. Ölüm riski, bu durumlarda daha yüksek olabilir.
İyi günler :)
Kaynaklar
- Dr. Thomas Greiner, Dept. of Agricultural and Biosystems Engineering Iowa State University. Carbon Monoxide Poisoning: Health Effects (Aen-166). (1 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 1 Nisan 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
- Acıbadem Web ve Yayın Kurulu. Karbonmonoksit Zehirlenmesi. (1 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 1 Nisan 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
- Kırıkkale İSM. Soba Zehirlenmesine Dikkat!. (1 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 1 Nisan 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı