Yapay Zekalar Uluslararası Matematik Olimpiyatında İlk Kez Altın Madalya Seviyesine Ulaştı!
Popular Science
- Basın Bildirisi
- Yapay Zeka
- Matematik
Yapay zeka modelleri, dünyanın en önde gelen matematik yarışmalarından biri olan Uluslararası Matematik Olimpiyatları'nda (İng: "International Mathematical Olympiad", IMO) tarihte ilk kez altın madalya seviyesinde prestijli bir başarıya imza attı. Bu başarı, yapay zeka teknolojisinin en büyük destekçileri için inkar edilemez bir övünç hakkı olsa da şu anda, Google ve OpenAI'nin en gelişmiş yapay zeka programları bile hala son derece zeki bir genci geçebilmiş değil.
Her ne kadar kulağa tuhaf gelse de karmaşık matematik, yapay zekanın hâlâ en büyük engellerinden biri. Bunun neden böyle bir sorun olmaya devam ettiğine dair pek çok analiz mevcut, fakat genel olarak bu durum, yapay zeka teknolojinin çalışma prensiplerinden kaynaklanıyor. ChatGPT ve Google Gemini gibi yapay zekalar, bir komut aldığında kelimeleri ve harfleri "token" denilen küçük parçalara ayırıyor, sonra bunları analiz edip uygun bir cevap tahmin ediyor. Yapay zeka için bir cevap, sadece en olası token dizisi demek. Ancak biz insanlar; kelimeleri, cümleleri ve düşünceleri bir bütün olarak algılıyoruz.
Bu şartlar altında yapay zekanın karmaşık matematik sorularını çözmek için gereken "mantık" yeteneğine sahip olmadığı söylenebilir. Bunun sorunun altında yatan en büyük sebep, matematik sorularının genellikle bir tek doğru cevabı olması. Bugün cebinizdeki hesap makinesi 4596 ile 4859'u çarptığınızda nesnel olarak doğru cevabı verir: 22,331,964. Öte yandan ChatGPT size hâlâ 22,325,364 gibi yanlış bir cevap verebilir.
1959’dan beri Uluslararası Matematik Olimpiyatı (IMO), genç matematik dehaları için dünyanın önde gelen etkinliklerinden biri oldu. Pek çok matematikçi, IMO’nun sorularından yalnızca birini belirlenen süre içinde çözmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyar, çoğu bu soruları çözemezdi.
Avustralya, en son Queensland'de düzenlenen 66. yıllık UMO yarışmasına ev sahipliği yaptı. Burada 112 ülkeden 641 genç, 15 Temmuz'da altı soruyu 4.5 saatin altında çözmek için bir araya geldi. Ancak bu kez Google ve OpenAI'dan bir çift deneysel yapay zeka mantık yürütme modeli de rakipler arasındaydı.
Bu botlar gayet iyi iş çıkardı. İki şirket de bu yılki IMO testinde programlarının altın madalya alacak kadar yüksek puan aldığını açıkladı. Her bir yapay zeka, zaman sınırı içinde 6 sorudan 5’ini çözdü ve en fazla 42 puan üzerinden 35 puan aldı. Bu yıl, insan katılımcıların sadece yaklaşık %10’u altın düzeyinde puan alabildi.
Bu durum, Google’ın IMO’daki önceki performansına göre büyük bir ilerlemeye işaret ediyor. 2024’te Google'ın DeepMind yapay zekasının bir versiyonu, altı sorudan dördünü çözüp gümüş madalya puanına ulaşmıştı. Ancak, 4,5 saatlik sınırı aşıp 2–3 gün süren hesaplama gerektirmişti. IMO başkanı Gregor Dolinar Google'ın duyurusunda şunları söylüyor:
Bu yılki sonuçların en dikkat çekici yanı, yapay zekaların sadece hesaplamaları değil, her cevaba nasıl ulaştıklarını açıklayan "düşünme" süreçleriydi. Çözümleri pek çok yönden şaşırtıcıydı. IMO değerlendirme uzmanları bu çözümleri açık, kesin ve çoğunun takip etmesi kolay buldu.
Her iki şirket de IMO'da tam puan almayı hedefliyor. Bu yıl beş genç bu başarıyı elde etti. Ama bu, yine de zaferin yine de ek bir değerlendirme veya arka plan bilgisi gerektirebileceğini gösteriyor. Fransa Haber Ajansı, IMO'nun hangi yapay zeka modelinin ne kadar hesaplama gücü kullandığını ya da hesaplamalar sırasında herhangi bir ek insan denetimi olup olmadığını doğrulayamadığını belirtiyor.
Google, OpenAI ve Microsoft gibi şirketler, yapay zeka projelerini desteklemek için veri merkezi projelerine büyük yatırımlar yapıyor ve bu yatırımlar doğal olarak ciddi miktarda enerji kaynaklarına ihtiyaç duyuyor. Ancak bu süreç, bazı durumlarda fosil yakıt kullanımının artmasına da neden olabilir.
Gözlemci kuruluşlar daha önce bu gidişle yapay zeka endüstrisinin, birkaç ülkenin toplamı kadar olmasa da, Arjantin kadar enerji tüketebileceğini tahmin etmişti. Bu, ne yapay zekanın ne de onu geliştirenlerin henüz çözemediği bir sorun.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
3
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 20/08/2025 20:45:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/21189
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
