Bilim Terimleri Sözlüğü

Ana popülasyondan ayrılan küçük bir grubun, oluşacak yeni nesiller üzerindeki etkisini açıklamak amacıyla ortaya atılmış hipotez. Genetik sürüklenmenin özel bir biçimidir. Havai sineklerinin (Hawaiian Drosophila) birçoğu adalar için endemiktir yani bir tür sadece belli bir adada yaşamakta. Bu endemik dağılım kurucu etkisi hipotezi ile açıklanabilmekte. Yeni bir adaya göç eden veya adaların nehirler, volkanizma gibi etkiler sonucunda birbirinden ayrılmasıyla coğrafi izolasyona maruz kalan grup ana popülasyonun genetik çeşitliliğinin çok küçük bir kısmını taşır. Bunun sonucunda diğer türleşme mekanizmalarının da etkisiyle adaya endemik sinek türleri ortaya çıkar. Bu sineklerin türleşme sürecinde kurucu etkisinin rol oynadığı hipotezi, endemizmden farklı kanıtlarla da desteklenmiştir. Örneğin kurucu etkisi hipotezi doğruysa buradan iki önemli çıkarım yapılabilir: 

1-) Birbirine yakın türler neredeyse her zaman komşu adalarda bulunmalıdır.

2-) Türleşme sürecinde ortaya çıkan bazı dallanmalar adaların birbirinden ayrılma zamanları ile uyum içerisinde olmalıdır.

Rob DeSalle ve Val Giddings'in 1986 yılında Havai sineklerinin mitokondriyal DNA'larındaki dizilim farklılıklarını kullanarak oluşturdukları filogenik ağaç bu çıkarımlar ile bire bir örtüşmüştür. En genç adalarda en yeni türler gözlenmiş ve sinek popülasyonlarının dallanma düzeninin bazı noktalarda ada oluşum düzeni ile uyumlu olduğu belirlenmiştir.