Bu soruyu, toprak tahlili yapacak bir laboratuvar görevlisi mi yoksa toprağını tahlil ettirmiş bir toprak sahibi olarak mı soruyorsunuz anlayamadım. Çünkü tahlili bizzat siz yapacakmış gibi sormuşsunuz ama bu soru pek anlamlı sayılmaz çünkü tarımsal amaçlı, standart bir toprak numunesinde, özel bir talep söz konusu değil ise nelere bakılır bellidir. Bunlar makro besin elementi miktarları (azot, fosfor, potasyum), toprağın tekstürü (kil-silt-kil içeriği), kireç içeriği, organik madde içeriği ve pH'sıdır. Yani bir toprak sahibi, arazisinden toprak örneği alıp bir laboratuvara götürüp analiz istediğinde laboratuvar tarımsal amaçlı tahlil için toprak sahibine sormadan bunların mevcut durumlarını analiz eder.
Yok elinize gelmiş bir toprak analiz raporunu inceleyen bir toprak sahibi iseniz ve "bu sonuçların hangisine bakıp toprağımı değerlendirmeliyim?" diye soruyor iseniz de bu analiz sonuçlarının her biri önemlidir ve tarımsal amaçlı yetiştiricilikte önem sunarlar. Ama en önemli veriler bitki besin elementlerinin durumudur çünkü kısa vadede ne tüp gübreleme yapacağınızı belirler. Atıyorum organik madde içeriği, hemen yarın çözebileceğiniz bir sorun değildir. pH, toprağın asitliğini gösterir ve asidik ya da bazik gübreleme yapacağınızı belirler ya da toprağın asitliğini düzenlemek için bir çalışma yapıp yapmayacağınızı netleştirir ama belirli bölgelerin toprak pH'ları genelde aynıdır ve bölgesel olarak bellidir. Aynı bölgedeki topraklar arasında büyük pH farklılıklarına pek rastlanmaz. Aynı şey organik madde ve kireç için de geçerli aslında.
Özetle, laboratuar görevlisi iseniz nelere bakacağınızı zaten toprak bilimi ve laboratuvar yönetimi belirlemiş olmalı. Çiftçi iseniz de tüm parametreler önemli ve hepsini dikkate almalısınız. Ama daha çok besin maddesi içerikleri.