Dünyanın yaşı nasıl biliniyor?

Dünyanın yaşı, bileşimindeki çeşitli maddeleri oluşturan atomların ve moleküllerin bozunumlarının incelenmesi ile biliniyor.

Belirli atomlar zamanla paralel olarak hayli düzenli bozunma davranışı gösteriyorlar. Zirkon bunlardan biri örneğin. Bu atomlara bakıyoruz, ne kadar bozunduklarını tespit edip ne kadar zamandır orada olduklarını anlıyoruz. Dünyadaki en eski ve en bozunmuş atom da bize gezegenin yaşını gösteriyor.^[1]

Kısaca böyle.

Radyometrik tarihleme yöntemi ile.

Bir radyoaktif elementin izotopları, yarı ömür denilen, belirli bir kesin süre sonunda bozunarak daha kararlı bir elemente dönüşür. Bir elementin yarı ömrü ise, o elementin miktarının tam olarak yarısının bozunması için gereken süredir.

Numunenin yaşı hesaplanırken, numune içindeki, bozunmuş ve bozunmamış izotopların oranına bakılır.

Bu yöntem ile kayaçların yaşı kesin bir şekilde hesaplanabilir. Ne yazık ki, dünya gibi dinamik bir gezegende, bulabildiğimiz en eski kayaçlar 3.8 milyar yıllıktır. Çünkü eski kayaçlar, yerlerini katılaşmış lavlara bırakarak, dünyanın mantosunda bir döngüye neden olur. Sadece bulabildiğimiz bir kaç mineral 4.2 milyar yıllıktır ama bir kaç mineralden yola çıkarak dünyanın yaşını hesaplamak yanlış olacaktır.

Bunun üzerine bilim adamları, kaya döngüsünün sunduğu zorluğun üstesinden gelmek ve daha eski kaya örnekleri bulup karşılaştırabilmek için, Ay'dan ve meteoritlerden gelen kaya döngüsüne uğramamış kayaçları da analiz ettiler. Bu kayalara da aynı radyometrik tarihleme yöntemini uyguladılar ve gezegenimizin ortak yaşını 4,54 milyar yıl olduğunu buldular.

Pek bilinmez ama insanlık tarihindeki en büyük bilimsel çalışmalardan biridir aslında. Yüzlerce insan milyarlarca dolarlık kaynak ve yıllarca süre harcanmıştır.