Dostoyevski nasıl biriydi?

Dostoyevski zamanın Rusya'sını, siyasetini, alışkanlıklarını, roplum yapısını kitaplarına en iyi geçiren yazarlardan bir tanesi (hatta bence en iyisi). Zaten Rus edebiyatını diğer coğrafyalardan ayıran realist ve betimleyici olması. Herhangi bir yazarı elinde aldığında ilk gözüne çarpan betimlemeler olacaktır. Her sahneyi incik cıncık anlatırlar. Tabii ki bunu olabildiğince sanatsal ve düzgün yaparlar. Dostoyevski'yi diğer rus yazarlardan ayıran nokta bu betimleme yeteneğini duygular üzerine yoğunlaştırması. En absürt karakter, en absürt eylemi gerçekleştirirken bile bir bağ kurup onu anlayabilirsin. Çünkü onu gerçek bir insan en yakın şekilde betimler. Bu duyguların çoğunu yaşamadan tahmin etmek bir yetenek tabii ki. Oyuncularda övdüğümüz bir yetenek bu. O olayı hiç yaşamadan yaşayan kişiyi olabildiğince gerçekçi canlandırmak. Bunun bir üst seviyesi içinden geçen duygu ve düşünceleri kağıda aktarabilmek. Işte Dostoyevski tam olarak bunu çok iyi yapıyor. Şimdi soruna geleyim. Bu duyguları birisinin anlaması için yaşaması önemli bir detay. Kumar bağımlılığı ciddi seviyede olan bir insan. Hatta kumarbaz kitabını kumar borcunu ödemek için yazıyor. O kitabı da okursan göreceğin gibi kumar bağımlılığını dibine kadar hissediyorsun. Onun dışında yazarlığına en büyük katkısı olan olay 10 yıl hapis yatması ve idam kararının son anda değişmesi. Siyasi propagandalar yapmaktan 1 yıl boyunca sorgulanan ve hücre hayatı yaşayan Dostoyevski 1 yıl sonra idam cezasına çarptırılıyor. İdam günü geldiğinde diğer idam mahkumlarıyla beraber kafasına torba geçirilip sıraya diziliyor. Tam vur emri verilecekken o zamanın rus çarı emri geri çekiyor. Ardından 10 yıl kürek mahkumluğuna çarptırılıyor. Orada sadece İncil okuyabildiği için dine sempati duymaya başlıyor. Alkoliğini, tecavüzcüsünü, devrimcisini, katilini... Hepsini yakından tanıyor. Felsefi yönü bu dönemde ön plana çıkıyor. Bu hapis hayatını ölüler evinden anılar kitabında anlatıyor, okumanı tavsiye ederim.

Hapisten çıktıktan sonra hit olan kitaplarını yazıyor. Suç ve ceza, budala, karamazov kardeşler, yer altından nptlar gibi kitaplar ciddi gelir kaynağı oluyor. Fakat kumar bağımlılığı bu dönem başlıyor. Aynı zamanda çok zevdiği bir kadınla evleniyor. Ciddi romantim bir aşk hayatı var ve çapkınlığına dair herhangi bir bilgiyle karşılaşmadım şuana kadar. Aynı zamanda alkol problemiyle de alakalı bir bilgim yok. Her rusun içtiği kadar içiyordur. Dostoyevski benim özel ilgi alanım ve en çok bilgimin olduğu tarihi karakter. Tabii ki özel hayatına dair çok detaylı bilgiler yok ama bildiğim kadarıyla yanıtladım. Onu en iyi kitaplarını okuyarak anlayabilirsin çünkü kitapları kendi karakterinin somutlaştırılmışı. İstediğin zaman bana ulaşabilirsin Dostoyevski hakkında sorun varsa. ^[1][2]

Upuzun bir cevap yazmıştım (2700 karakterli) fakat niyeyse cevap gitmemiş. Kısaca yazdığı kitaplardaki karakterleri yansıtma yeteneğiyle bilinen bir adamın bu duyguları az da olsa yaşamama ihtimali yok. Ve yazdığı karakter de sorunda geçen hatta daha bile abartı karakterler olduğu için bu gayet doğal. Kumar bağımlılığı en bilinen kusuru. Hatta kumar borcunu ödemek için yazdığı kumarbaz kitabında kumar bağımlılığını çok güzel betimliyor. Yalakalık olarak ne yaptığını bilmiyorum ama kendisi hükümete karşı propaganda yapmaktan idam cezasına çarptırılıyor. Yani ne tür bir yalakalık bilmiyorum ama kesinlikle hükümete veya yönetime karşı değil. Zaten çok fakir bir hayat yaşamış ve kumar borçlarını ödemek harici paraya düşkünlüğü yokmuş. Alkolü ve çapkınlığı her 1800ler rusyasında yaşamış erkek kadar vardır. Hapis hayatından hemen sonra bir kadına çok aşık oluyor ve onunla duygusal ve romantik hayatı çok düzgün. O dönemden sonrasında çapkınlık yaptığını düşünmüyorum ve öyle bir bilgi de görmedim şuana kadar. Zaten maksim gorki gibi sosyal değil daha tıknaz ve içe kapanık bir adam. Epilepsi hastalığı olduğu için sosyal hayatı daha sınırlı. Dostoyevski benim özel ilgi alanım o yüzden sorun olursa uzun uzun cevaplayabilirim yine:) ^[1]