Bitkilerde sentrozom yoktur. Sentrozom, ökaryot hücrelerde mikrotübüllerin organizasyonunu sağlayan ve hücre bölünmesinde önemli rol oynayan bir yapıdır. Ancak, bitki hücreleri bu yapıya sahip değildir. Moleküler biyoloji ve genetik perspektifinden bakıldığında, bu durumun birkaç nedeni vardır:
1. Evrim ve Fonksiyonel Diversifikasyon: Bitkiler ve hayvanlar farklı evrimsel yollar izlemiştir. Bitkilerde, sentrozoma benzer işlevleri gören diğer protein kompleksleri ve yapılar gelişmiştir.
2. Hücre Duvarının Varlığı: Bitki hücrelerinin sert bir hücre duvarı vardır. Bu hücre duvarı, hücre bölünmesi sırasında mikrotübül organizasyonu için alternatif mekanizmaların evrimleşmesini gerektirmiştir.
3. Spindle Düzenlemesi: Hayvan hücrelerinde sentrozomlar, iğ ipliklerinin (spindle) oluşumu ve hücrenin kutuplarının belirlenmesinde kritik rol oynar. Bitkilerde ise, iğ iplikleri sentrozom olmadan da organizasyonunu sağlayabilen diğer yapılar tarafından düzenlenir.
4. Bölünme Tipi: Bitki hücreleri, genellikle somatik hücre bölünmesi olarak bilinen mitozla çoğalır. Bu süreçte, sentrozomun yokluğu, bitkilerin hücre bölünmesini düzenlemek için alternatif yollar geliştirdiğini gösterir.
[1]Bitki hücreleri, sentrozoma alternatif olarak, hücre merkezci olmayan mikrotübül organizasyonuna dayanan bir sistem kullanır. Bu sistem, "phragmoplast" olarak bilinen ve hücre bölünmesi sırasında sitokinezi yönlendiren bir yapı içerir. Phragmoplast, hücrenin iki yeni hücreye bölünmesine yardımcı olur ve bitki hücrelerindeki mikrotübül organizasyonu için kritik bir rol oynar. Sentrozomun yokluğu, bitki hücrelerinin özgül ihtiyaçlarını karşılamak üzere evrimleşen bir uyum olarak görülebilir.
Kaynaklar
- Oxford University Press. (2008). The Plant Cell. Mitotic Spindle Formation in Plants. | Arşiv Bağlantısı
