Bitkilerde diğer canlılar gibi hissedebilir mi?

Evet, bitkilerde insanlar gibi bir sinir sistemi, beyin ya da acıyı algılayan özel sinir hücreleri yok. Bu nedenle bilimsel olarak “bizim gibi hissediyorlar” demek doğru değil. Ancak bu, bitkilerin çevrelerine tamamen tepkisiz olduğu anlamına da gelmiyor :).

Bitkiler ışık, dokunma, sıcaklık, zarar görme gibi uyarıcılara karşı elektriksel ve kimyasal sinyallerle yanıt verir. Örneğin, Mimosa pudica (küstüm otu) bitkisi dokunulduğunda yapraklarını kapatır ve tekrar eden uyaranlara alışarak bu tepkiyi bırakabilir. Ayrıca bazı araştırmalar, bitkilerin stres altındayken (örneğin susuzluk veya kesilme durumunda) ultrasonik sesler yaydığını da göstermiştir. Ancak tüm bu davranışlar bilinçli hissetme ya da duygusal farkındalık anlamına gelmez çünkü dediğimiz gibi bitkilerde sinaps, nöron, merkezi işlem birimi gibi yapılar bulunmaz.

ResearchGate

Yani çevrelerine tepki verirler, ancak duygu hissetmezler. Bilimsel olarak, bitkilerin karmaşık birer organizma oldukları ve çevresel sinyalleri algılayabildikleri açıktır, ancak insan benzeri bir “hissetme” durumundan söz etmek mevcut kanıtlarla mümkün değildir. Buna kısaca bizlerdeki hissetme, bitkilerde tepki verme olarak bir karşılaştırma yapabiliriz. Aşağıya birkaç adet bitki tepkisi yazıyorum:

-Mimosa pudica (küstüm otu) - Dokunma - Aksiyon potansiyeli, su akışı =Yaprak kapanması

-Venus flytrap (sinek kapan bitkisi) - Dokunma - Elektrik sinyali = Hızlı kapanma, sindirim tepkisi

-Domates, tütün bitkisi - Susuzluk / Kesilme = Ultrasonik ses salımı

-Pamuk, domates bitkisi - Bitki Zararlıları (çeşitli böcekler ve parazitler) - Elektrik sinyalleri + hormonal tepki = Savunma aktivasyonu