Birden fazla yıldızlı bir gezegen mümkün mü?

Evrende ve galaksimizde çift veya daha fazla sayıda yıldız sistemleri bolca bulunur. Geçmişte bu yıldız sistemlerinin yörüngelerinde gezegenlerin bulunmasının zor olduğu düşünülüyordu (yörünge kararsızlığına neden olma ihtimalinden dolayı). Fakat gezegen avcısı Kepler Uzay Teleskobu bu yıldız sistemlerinde de gezegenler olabileceğini ispat etti.

Şu ana kadar tespit edilen gezegenlerde yaşam olma ihtimali zayıf görünüyor. Ancak bu imkansız değil. Eğer gezegen tekli sistemlerdeki gibi goldilock (yaşanabilir sınır bölge) alanında ise bu sıvı su barındırabileceğini gösterir. Gezegende radyasyona karşı koyabilen yeterli manyetik alan durumu da varsa, yaşam olmaması için hiç bir neden kalmaz.

Bu sistemlerde gezegen her iki yıldızın ortasında bir yerde yörüngeye oturmaz, yani biri doğarken diğeri batmaz. Her iki yıldızda kısa aralıklar ile doğar ve batar ve belirli süreler ile sürekli yer değiştirirler (çünkü yıldızlar birbirlerinin etrafında döner), bu durum bu aralıkların zamanla uzamasına veya daralmasına neden olur. Belli periyotlarda yörüngeleri kesişir ve gezegenden bakıldığında tek yıldız gibi görünürler (Dünya'da arada bir belli bölgelerde gözlediğimiz Ay veya Güneş tutulması gibi).

***

İlk başta 1 yıldız ve 1 gezegen olarak düşünelim ve ardından sorunuz doğrultusunda 2. Yıldızı ekleyelim. Bir gezegenin yıldızı ile olan ilişkisini kütle çekim yasasıyla değerlendirebiliriz. Kütle çekim yasasının formülü ise k*(Gyıldız*Ggezegen)/d^2 dir.

k: sabit

G: kütle değeri

d: uzaklık.

Yani yıldız ve gezegeni arasındaki ilişki k çarpı kütleleri çarpımının aralarındaki uzaklığın karesine bölümüdür.

Gezegenimiz yıldızının etrafındaki yörüngede hareket etmektedir. Bu yörünge de tam bir çember olmak zorunda değildir. Misal elips bir yörünge de olabilir. Bu yüzden aralarındaki kütle çekim kuvveti mesafe değiştikçe artıp azalabilir.

Gelelim 2. Yıldızımıza, gözümüzde canlandırabilmek için ilk yıldızı sola ikinci yıldızı sağa yerleştirelim. İlk yıldızımızın etrafındaki yörüngede de gezegenimiz mevcut olsun.

Gezegenimiz ve 2. Yıldız arasında da kütle çekim kuvveti oluşacaktır. Oluşan kuvveti ve 1. Yıldızla gezegenimiz arasındaki kuvveti vektörel olarak topladığımızda hangi kuvvet büyük ise yeni asıl yıldızımız o olacak ve yeni yörüngemiz oluşacak. Bu yörünge, kütle çekim kuvveti daha düşük olan yıldıza doğru kayacaktır. Oluşan yeni yörünge de bombeli gözükecektir. Kısacası düzgün bir şekil olmayacaktır.

Yani gezegenimiz iki yıldızdan da ışık alabilir. Lakin ana yıldızı kütle çekim kuvveti büyük olan olacaktır.

(Her iki yıldızında kütlesi eşit ve gezegenimiz iki yıldızın ortasında olduğu bir durumda Yıldızlar xyz düzleminde gezegenle aynı uzaklıkta olursa gezegenimiz olduğu yerde kalır.)

İklim konusuna gelirsek bu konuda pek bir fikrim yok fakat ışık alan yüzeyi ışık almayan yüzeyinden çok çok büyük olacağı için gezegenin yüzeyi çok çok sıcak olacaktır. Bu durumda herhangi bir canlılığın var olacağını zannetmiyorum.