Kemklerin iyileşmesini, bütünlüğü bozulan kemik dokusunun arasında hücre bazında farklılaşmalarla önce kıkırdak doku yerleşimi sonrasında kemik dokuya farklılaşma ve son olarak da yeniden şekillenme olarak özetleyebiliriz. Bu farklılaşmaların temelinde kemik yapan hücreler (Osteoblastlar), kemik zarı (Periost), Periostal hücreler ve bu hücrelerin farklılaşmlarıyla oluşan hücrelerin (Kondroblastlar gibi) yanı sıra kan kaynaklı hücreler, hormonlar, mineraller ve besinler de rol almaktadır.
Bu açıdan öncelikle sağlıklı kemik iyileşmesi için vücutta yeterli kaynaklar olması önemlidir. Örneğin süt ve süt ürünlerinden zengin beslenmek, balık yağı, bazı meyveler, kollajen içeren besinler içeren bir diyetin süreci hızlandırabileceğini düşünmekteyim . Bununla beraber kırığın lokalizasyonu da bu kaynaklardan yeterli şekilde beslenebilme açısından değerlidir, örneğin iyi kanlanan bir bölgede kemik gelişimi daha hızlı olur. Aynı zamanda iyileşme döneminde veya yeniden şekillenme döneminde kemiğin doğru fiksasyonu da doğru kaynama ve bölgedeki kanlanmanın gün içinde bozulmaması açısından çok değerlidir. Yani öncelik uygun bir beslenme ve bakım hızlı bir iyileşmenin en temel faktörleridir.
Ayrıca hastanın yaşı, hormonları, kırılan kemiğin tipi gibi değiştirelemeyecek faktörler de iyileşmenin hızı açısından önemlidir. Örneğin uzun kemikler diğer kemik tiplerinden daha zor kaynar, uzun kemikler de kendi içlerinde farklılaşabilir daha uzun ve büyük kemiklerin de kaynaması daha zordur. Ayrıca üst bölge kemikleri alttakilerden daha hızlı iyileşir
Daha hızlı iyileşme istiyorsak aslında yapılması gereken iyileşmeyi yavaşlatan faktörlerden korunabilmektir. Örneğin bölgede bir enfeksiyon, hastada altta yatan bir hastalık ya da kemiğin yetersiz immobilizasyonu gibi durumlardan kaçınabilmek iyileşme açısından önemlidir.
Kısaca kemiğin iyileşmesinde etkili faktörleri bu şekilde özetleyebilirim. İyileşme açısından benim gözümde en önemli noktalar iyi beslenme, iyi bakım ve kemiğin hareketsizliğidir diyebilirim. Bunları optimal düzeyde sağlayabildikten sonra daha da hızlandırmak adına yapabileceğin şeyler kısıtlıdır, sabır gerektiren bir süreç olduğunu unutmamak gerek. Geçmiş olsun dileklerimle.
Kaynaklar
- Wikipedia. Kemik Iyileşmesi - Wikipedia. (12 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 12 Mayıs 2021. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
- acikders.ankara.edu. (Ders slaytı, 2021). Remodelling Evresi - Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri.