Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlüğe baktığınızda birinci anlamın "insan", ikinci anlamın "erkek kişi" olduğu görülüyor. Yani önceden insan anlamında kullanılırken anlamının daralmaya başlayarak ikinci anlama erkek kişi anlamının yerleştiğini söyleyebiliriz. Hatta halk arasına indiğimizde birinci anlamın erkek olduğunu, daha sonraki anlamların birinde insan olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Yani burada asıl olay hangi anlamın aklınıza geldiği ve hangi anlamı kullandığınız. Eğer ki bilim adamı derken gerçekten genel anlamda "insan" anlamında kullanıyorsanız bir sorun yok ama aklınıza sadece erkek geliyorsa ve bu anlamda kullanıyorsanız sorun olabilir.
Yani her şey kullanımda yatıyor. Açıkçası bazen "bilim adamı" bazen "bilim insanı" olarak kullanıyorum farkında olmadan. Aklımda hiçbir farklılık oluşmadan tamamen eş anlamlı olarak kullanabiliyorum. Ama bunu yapabilen insan sayısı az, erkek olarak algılayan ve aklında erkek canlanan genel bir kitle var.
Eğer aklınızda "insan" değil de "erkek" figürü canlanıyorsa ve bu şekilde kullanıyorsanız bu cinsiyetçiliktir. Siz gerçekten "insan" anlamında kullanıyorsanız ve karşı taraf bunu biliyorsa sorun yok genel bir konuşma yapacaksanız siz insan anlamında kullansanız bile genel kullanım erkek anlamında olduğu için "cinsiyetçi" olarak algılanabilirsiniz. (Eğer cinsiyetçi bakış açısıyla yazmadıysanız) İster bunu insan anlamında kullandığınızı ve yazarken farkında olmadığınızı söyleyin. İsterseniz de genel bir kitle cinsiyetçi bakış açısıyla kullandığı ve dil de toplumsal bir araç olduğu için iletişim anlamında hiç sorun çıkarmayacak olan "insan" kelimesine alışın. İkincisi daha kolay gibi ama yine de seçim sizin. Seçim yaparken dilin toplumun genelinin anlaşabilmesine yarayan ve evrimleşebilen bir yapı olduğunu unutmayın.
331 görüntülenme
Evrim Ağacı
