Öncelikle sorudaki iki farklı etken maddeyi karşılaştırmamız için kimyasal yapısını ve ne olduklarını öğrenmemiz gerek.
Alkol Nedir? Alkoller, bir tane hidroksil (-OH) grubu taşıyan R-OH yapısında bileşiklerdir. Genel formülü C2H6O'dur İsimlendirilmeleri hidroksi grubuna bağlı bulunduğu radikalin yanına alkol kelimesi eklenerek oluşturulur. Örneğin CH3CH2CH2CH2OH yapısı n-butil alkol olarak adlandırılır.
Nasıl Elde Edilir? Şeker ve nişasta içeren bitkilerin mayalanması ya da damıtılmasıyla elde edilmesi geleneksel olarak izlenen bir süreçtir. Kullanılan bitkilerin yeterli düzeyde şeker ve nişasta içermesi gerekmektedir.
Alkol ikiye ayrılarak karşımıza çıkar. Bitkiler kullanılarak elde edilen alkollü içki tüketiminde kullanılan Etanol yani ETİL alkoldür (C2H6O). Bir diğeri METİL olarak adlandırılan Metanoldür (CH3OH). Metil alkol günümüzde Karbonmonoksit ve Hidrojenin yüksek basınç ve sıcaklığa maruz kalmasıyla elde edilir. Genellikle sanayi gibi ortamlarda kullanılır. Alkollü içki yapımına uygun değildir.
Alkolün Vücudumuza Nasıl Etkileri Var? Zararları Neler? Alkol, tüketilen diğer besinler gibi sindirime geçmeden direkt olarak kana karışır.
- Uyku: uyku düzeni ve kalitesinde bozulma.
- Ses: öksürük, ses kısılması, düşük perdeli kalın sese neden olma.
- Damar: damar sertliği ve daralmasına yol açarak tüm vücudu etkileyen kalp - damar sağlını bozar. Kan akışında sorunlar yaşanabilir.
- Kalp: ritim bozukluğu, kalp yetersizliği, kan basıncı artması, Atriyal fibrilasyon (aritmi türü), İskemik inme (beyin dokusuna kan ileten arterin tıkanma durumu), Hemorajik inme, kalp kası zayıflaması.
- Karaciğer: Alkolün parçalandığı yer karaciğerdir. Bu yüzden en çok hasar alan organlar arasında yer alır. yapısal değişiklik, Siroz, karaciğer yağlanması, alkol alımına bağlı Hepatit.
- Mide: Gastrit, mide ülserleri, bulantı, kusma, kusmaya bağlı mide zarında yırtılmalar, hazımsızlık.
- Beyin: kısa dönemde düşünme, karar verme, hareket yetilerinde bozulma. Uzun dönemde beyin hücre ölümüyle sonuçlanan bunama.
- Ağız: ağız kokusu, tat almada değişiklik, ağız içi enfeksiyon.
- Cinsel organlar: doğurganlığı azaltma, sperm sayısı ve hareketliliğin azalması, iktidarsızlık.
- Cilt: damarların genişlemesine bağlı kalıcı olarak yerel veya yayılmış kızarıklık.
Kenevir Nedir? İçerisinde ana psikoaktif madde, tetrahidrokannabinol olarak bilinen moleküldür. İki amaç için kullanıldığı bilinmektedir. Tıbbi amaçlarla da kullanıldığı bilimsel olarak bilinmektedir.
Esrar kullanımında halk arasında birçok yanıltıcı ve yanlış inanç bulunmaktadır. Bu inançların başlıca öncüsü ''Bu madde doğada yetişiyor, bağımlılık yapmaz ve zararı yoktur.'' gibi yanılgılar, bağımlılar tarafından oldukça yaygın bir biçimde kullanılır. Bu inancın gerçekliliği YOKTUR. Maddenin doğal olması bağımlılık potansiyelini göztermez.[1]
Esrar Tüketiminin Vücut Üzerindeki Zararları ve Etkileri Nelerdir?
- Bağımlılık: Fiziksel ve psikolojik bağımlılık olarak ikiye ayrılır. Bağımlılar arasında ''Kontrol edilebilir'' olarak gözükse de, bağımlı olan kişi artık bunu kontrol edemez hale gelir. Yapılan araştırmalara göre düzenli esrar kullanıcıları bırakmaya çalıştıklarında titreme, terleme, iştahsızlık gibi fizyolojik yoksunluklar yaşamaktadır. İlk başta psikolojik bağımlılık gerçekleşir ve sonra fiziksel yoksunluklar ortaya çıkar.[2]
- Bilişsel sorunlar: dikkat bozukluğu, konsantrasyonda bozulma.
- Psikiyatrik rahatsızlıklar: depresyon ve psikoz.
- Solunum sorunları: kanser riski ve solunumda güçlük.
- Öğrenmede güçlük.
- Hafıza sorunları - unutkanlık.
- Reflekslerde bozulma.
- Cinsel organlar: sperm sayısının %50 düşmesi. Testosteron salınımında azalma.
- Erkeklerde göğüs büyümesi.[3]
- Başka maddelere yönelme.
- Beyin hasarı: uzun süreli kötüye kullanımda ''Cannabis demansı'' denilen durum oluşmaktadır.
Bu İki Madde Karşılaştırmaya Ne Kadar Uygun?
Yasallık statüleri ve kullanım amaç - şekilleri bu iki maddeyi kıyaslamamızı zorlaştırıyor. Öte yandan ikisinin de bilişsel, fiziksel, psikolojik olarak zararlı olduğunu biliyoruz. İki ayrı maddenin de potansiyel bağımlılık yapacak düzeyde olduğunu ve karşılaştırma yapmak için düzinelerce faktörün olduğunu unutmamalıyız.
Alkol de, Kenevir tüketimi de uzun ve kısa vadede birçok hasara yol açabilecek bağımlılık düzeyinde iki maddedir.
Ortaya ''esrar, alkolden daha kötü değil'' gibi söylemler, medyaya ve haber sitelerine yansıtılıyor.[4] Bu konunun birçok uzman bilim insanı tarafından faktör ve koşullar dahilinde ele alınması gereklidir.
Sonuç
Alkol ve kenevir sıraladığımız vücudumuzu kötü etkileyecek ve ölümcül davranışlara sebebiyet verecek düzeyde maddeleridir.
Bağımlılık veya aklınızdaki soruların daha kapsamlı cevapları için www.yesilay.org.tr adresine giderek destek alabilirsiniz.
Bu yazı, kenevir ya da alkolü destekleyici nitelikte değildir. Soruya yönelik iki maddenin de zararları ve karşılaştırılamayacak ölçüde zararlı (tıbbi kullanımlar hariç) oldukları anlatılmaya çalışılmıştır.
Kaynaklar
- yeşil ay. Esrar Bitkisel Bir Madde Olduğu Için Daha Mı Az Zararlıdır? "Ottur Zararı Yoktur" Deyimi Ne Kadar Doğrudur?. Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: Yeşilay | Arşiv Bağlantısı
- yesil ay. Esrar Sadece Psikolojik Bağımlılık Mı Yapıyor?. Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: Yeşilay | Arşiv Bağlantısı
- rabia bilici, et al. Esrar Ile Ilişkili Bozukluklar. Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: sbu | Arşiv Bağlantısı
- Milliyet. “Esrar Alkolden Daha Kötü Değil”. (21 Ocak 2014). Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: Milliyet | Arşiv Bağlantısı
- yeşil ay. Alkol Vücuda Neler Yapıyor?. (1 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: yesilay | Arşiv Bağlantısı
- yunus hacettepe. Alkol.. Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: yunus.hacettepe | Arşiv Bağlantısı
- D. D. M. V. Yazıcıoğlu. Alkol Ve Kardiyovasküler Hastalıklar. (14 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: karacigerim | Arşiv Bağlantısı
- orhanozgur. Prof.dr. Orhan Özgür / Alkol Ve Karaciğer. Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: orhanozgur | Arşiv Bağlantısı
- T. B. Ünitesi. Kötü Alışkanlıklarımızın Üremeye Etkisi. Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: Tüp Bebek Ünitesi | Prof. Dr. Süha Sönmez | Arşiv Bağlantısı