Ramazan Neden Her Yıl, Bir Öncekine Göre 11 Gün Önce Başlar?

Gök cisimlerinin hareketleri tüm uygarlıklarda her zaman insanların ilgisini çekmiştir. İnsanlar Güneş ve Ay’ın gökyüzündeki dönemsel hareketlerini kullanarak kendi takvimlerinde günlük, aylık ve yıllık zaman ölçülerini belirlemişler ve hayatlarını düzenli hale getirmeye başlamışlardır.

Güneş’in görünürdeki hareketlerini ve dolayısıyla Yer’in Güneş etrafındaki bir tam dolanımını temel alan miladi takvimde 365 gün vardır. Ama Ay’ın Yer etrafındaki dolanımıyla belirlenen hicri takvimde ise 354 gün bulunur. 

Aslında uydumuz Ay, Yer etrafında yaklaşık 27.3 günde bir dolanımını tamamlasa da dolunay gibi bir evreyi tekrar yakalayabilmesi için yörüngesinde biraz daha yol alması gerekir. Yani dolunaydan bir sonraki dolunaya kadar yaklaşık 29.5 gün geçer ve hicri takvimde bir takvim ayı tamamlanmış olur.

Bir yıl içinde 12 takvim ayı olduğuna göre, bir hicri takvim 12x29.5 = 354 günde sona erer. Miladi yıl 365 gün olduğu için aradaki 11 günlük farktan dolayı, hicri takvim kullanılarak hesaplanan dini günlerimizle her yıl yaklaşık 11 gün daha erken karşılaşmış oluruz. 

Yani yaklaşık 11 günlük erken tarihe kaymanın nedeni günlük yaşantımızda miladi takvim ama dini günlerin hesaplanmasında hicri takvim kullanmamızdan kaynaklanır. Buna göre bu kaymadan dolayı ramazanın başlangıcı her yıl yaklaşık 11 gün daha erken başlar. 

Ramazan başlangıcı 33 yıl sonra ise (365/11= yaklaşık 33) tekrar Haziran ayı sonu veya Temmuz ayı başına denk gelecektir.

Yazan: Prof. Dr. Serdar Evren