Toplumların ataerkil veya anaerkil olmasının nedenleri tarihsel, ekonomik, kültürel ve coğrafi faktörlere dayanır. Tarım devrimi, savaş gereksinimleri, mülkiyet ve miras sistemleri ataerkil yapıyı destekler. Kültürel ve dini inançlar, aile yapısı ve gelenekler bu yapıları pekiştirir. Doğal kaynakların bolluğu, göçebe veya yerleşik yaşam, merkezi otorite ve yasalar, eğitim ve fırsat eşitliği de etkili faktörlerdir.