Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Gönderiler
Kalp
Oyun Teorisi
Hastalık Kontrolü
Nötron Yıldızı
Yas
Ses
Mantık
Kan
Evrimsel Psikoloji
Psikoloji
Toplum
Hayvan Davranışları
Öğrenme Teorileri
Terapi
Satürn
Böcek
Kadın Doğum
Ekosistem
Kurt
Gelişim
Direnç
Etoloji
Bilim İnsanı
Bitki
Böcekler
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Rastgele Soru
3
1 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Harun Bozkurt
20 dakika önce
açıl susam açıl
0
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
2
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ece Müker
Ece Müker
521K UP
3 saat önce
Bilim insanları, Dünya’nın dönüş hızının gizemli bir şekilde arttığını ve bu durumun 9 Temmuz 2025’in yılın en kısa günlerinden biri olmasına yol açtığını açıkladı. Uluslararası Dünya Dönüşü ve Referans Sistemleri Servisi (IERS), Dünya’nın tam dönüş süresini yüksek hassasiyetle izliyor ve son yıllarda bu sürede belirgin bir hızlanma gözlemliyor.

Normalde 86.400 saniye süren bir gün, 9 Temmuz 2025’te yaklaşık 1.3 milisaniye daha kısa oldu. Benzer şekilde kısa günler 22 Temmuz ve 5 Ağustos'ta da yaşanacak.

Ancak 2020’den bu yana gözlemlenen bu hızlanmanın nedeni henüz bilinmiyor. 2011 Japonya depremi gibi büyük jeolojik olaylar Dünya’nın dönüşünü mikro saniyelik düzeyde etkileyebilse de, mevcut değişim çok daha sürekli bir artış eğilimi gösteriyor.

IERS bu nedenle 2025 yılına fazladan bir “artık saniye” eklememeyi tercih etti. 2029’da ise zamanı dengelemek için bir saniyenin geri alınması gerekebilir.

Bilim insanları bu durumun geçici olduğunu ve Dünya’nın zamanla yine yavaşlama eğilimine döneceğini düşünüyor. Ancak bu sıra dışı hızlanma, gezegenimizin dinamik doğasını ve hâlâ keşfedilmeyi bekleyen pek çok yönü olduğunu gösteriyor.

Bu gönderi Evrim Ağacı tarafından öne çıkarılmıştır.
3
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ece Müker
Ece Müker
521K UP
3 saat önce
Yeni bir araştırma, Dünya’nın yaklaşık 2 milyar ışık yılı genişliğinde, düşük yoğunluklu bir kozmik boşluk içinde yer alabileceğini ve bunun "Hubble gerilimi" adı verilen kozmolojik çelişkiyi açıklayabileceğini öne sürüyor. Hubble gerilimi, evrenin genişleme hızının farklı ölçüm yöntemleriyle farklı sonuçlar vermesiyle ortaya çıkıyor.

Araştırmayı yürüten Indranil Banik'e göre, "baryon akustik salınımları" (BAO) — yani Büyük Patlama’nın yankısı sayılan kozmik ses dalgaları — bu yerel boşluk fikrini destekliyor. Bu boşluk, Dünya’nın ve galaksimizin içinde bulunduğu bölgenin evrenin geri kalanına göre daha hızlı genişlemesine neden olabilir. Bu durum da, yerel gözlemler ile kozmik mikrodalga arka planı gibi erken evren verilerinden elde edilen genişleme hızı arasındaki farkı açıklayabilir.

Ancak bu teori, evrenin her yönde homojen ve izotropik olduğu varsayımına dayanan standart kozmoloji modeliyle çelişiyor. Yine de Banik’in çalışması, mevcut BAO verilerine göre böyle bir boşluk modelinin, boşluksuz modellere göre yaklaşık 100 milyon kat daha olası olduğunu gösteriyor.

Araştırma, İngiltere’deki Durham Üniversitesi’nde düzenlenen 2025 Kraliyet Astronomi Derneği Ulusal Astronomi Toplantısı’nda sunuldu.

Bu gönderi Evrim Ağacı tarafından öne çıkarılmıştır.
1
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ahmet Atik
Ahmet Atik
100K UP
5 saat önce
Dinozorları yok etmiş olabilecek türden devasa volkanik patlamaların, Dünya'nın derinliklerinden yükselen sıcak kaya sütunları olan manto sütunları (mantle plume) tarafından oluşturulduğu uzun zamandır biliniyor. Ancak bu sütunların, Dünya'nın yaklaşık 2500 km altındaki dev yapılarla —BLOBS adı verilen iki büyük alt manto kütlesiyle— bağlantılı olarak hareket ettiği ortaya çıktı.

University of Wollongong (UOW) araştırmacılarının yürüttüğü bu yeni çalışma, Communications Earth and Environment dergisinde 10 Temmuz’da yayımlandı. Çalışma, hem Dünya'nın yüz milyonlarca yıllık jeolojik evrimini anlamaya katkı sağlıyor hem de düşük karbon ekonomisine geçişte kritik olan minerallerin nasıl ve nerede oluştuğuna dair ipuçları veriyor.

BLOBS nedir?
İki büyük manto yapısı: biri Afrika'nın, diğeri Pasifik Okyanusu’nun altında yer alıyor. Bilim insanları bu yapılar yıllarca sabit mi yoksa hareketli mi diye tartıştı.

Yeni keşif neyi gösterdi?
Bilgisayar modelleriyle yapılan jeolojik yeniden inşalarda, bu dev patlamaların genellikle BLOBS'ların hemen üzerinde ya da çok yakınında gerçekleştiği görüldü. Manto sütunları, yukarı doğru yükselirken hafif eğiliyor ve magma "otoyolu" işlevi görüyor. Hawaii gibi volkanik sıcak noktalar da bu BLOBS’ların zamanla hareket ettiği bölgelerde konumlanıyor.

Neden önemli?

Dinozorların yok oluşuna neden olan patlamalar gibi olayların mekanizmasını anlamamızı sağlıyor.
Kimberlit gibi patlamalarla yüzeye çıkan elmaslar dahil, değerli minerallerin kökenini açıklıyor.
Gelecekte nerelerde dev patlamaların olabileceğine dair tahminlerde bulunmamıza yardımcı oluyor.
Yeni minerallerin keşfi, düşük karbonlu enerji sistemleri için stratejik önem taşıyor.

 Bir sonraki adım: Araştırma ekibi, BLOBS'ların kimyasal yapısını ve manto sütunlarıyla ilişkili yolları detaylı olarak incelemeyi hedefliyor.

‘Büyük volkanik patlamalar çoğunlukla hareketli bazal manto yapılarının üzerinde gerçekleşiyor’ başlıklı makale Communications Earth and Environment dergisinde yayımlandı

3
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close