Atatürk'ün Okuduğu Kitaplar

“Cumhuriyet Türkiyesi’nin kuruluş evresinde en güncel kitaplık Çankaya’daydı. Çoğu kitap bizzat Atatürk ve yakın çevresi tarafından yurt dışına ısmarlanmıştı. Çankaya Kitaplığı, tüm reform girişimleriyle eşgüdüm içerisinde olan, o gün için Fransızca üzerinden Batı’nın izini süren bir bilgi hazinesiydi. Kitaplık ana hatlarıyla Osmanlı’nın çağdaşlaşma sürecinde 18. yüzyıl Aydınlanma çağı düşünürlerini, 1789 Fransız Devrimi’ni ve 1870 ertesi Üçüncü Cumhuriyet Fransası’nı kapsıyordu. Bu evrelerin düşünürlerinin, bir neslin, Atatürk’ün de mensup olduğu Jön Türk neslinin fikir dağarcığını ne denli derinden etkilemiş olduğunu kanıtlıyordu. Atatürk ve mensup olduğu nesil için siyasi şiar, Aydınlanma devriyle filizlenen ve Fransız Devrimi’yle somutlaşan milli egemenlik anlayışıydı.”

Zafer Toprak

Gürbüz D. Tüfekçi’nin derlediği Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından 1983 ve 1985’te iki cilt olarak basılmıştı. Elinizdeki edisyon Tüfekçi’nin Özel İşaretleri, Uyarıları ve Düştüğü Notlar ile Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar: Eski ve Yeni Yazılı Türkçe Kitaplar ve Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar: Yabancı Dillerdeki Kitaplar çalışmasından bir seçki olarak hazırlandı. Asıl nüshaları Anıtkabir’deki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi özel arşivinde bulunan Fransızca ve eski harfli Türkçe kitaplardan günümüz teknolojisiyle görüntüsü alınan sayfalar, yeni çevirileriyle bir araya getirildi. Atatürk’ün kitaplarda dikkatini çeken bölümlere düştüğü notlar, özel işaretler ve uyarılar dipnotlar halinde kitaba konuldu. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün entelektüel kimliğinin izini sürmek için önemli bir kaynak niteliği taşıyan bu yeni edisyona Prof. Dr. Afet İnan, Prof. Dr. Zafer Toprak, Sadi Borak ve Atatürk’ün kütüphanecisi Nuri Ulusu’nun Gazi’nin kitaplığıyla ilgili yazılarından bölümler eklendi.