Kaydır, Tüket, Unut: Teknoloji Zaman Algımızı Nasıl Yok Ediyor?
Zaman Eskisinden Daha Hızlı mı Akıyor, Yoksa Biz mi Onu Hissetmeyi Unuttuk?

- Blog Yazısı
Gün içinde kaç kez farkında olmadan telefonunu eline alıp kaydırmaya başlıyorsun? Birkaç dakika bakayım diyorsun ama saatler geçmiş oluyor. Sabah uyanıyorsun, ayılmak için sosyal medyaya, akşam uyumak için yine sosyal medyaya bakıyorsun.
Teknoloji ve hızlı tüketim, beynimizi yeniden programladı. Eskiden bir günü dolu dolu yaşarken, şimdi sadece kısa anlar, bölük pörçük anılar ve hızla geçen saatler kalıyor. 2 dakika bile beklememiz gereken her an telefonda kaydırmaya başlıyoruz. Peki neden? Ve en önemlisi, bunu tersine çevirmek mümkün mü?
Teknoloji ve Hızlı Tüketim Neden Zaman Algımızı Bozuyor? ve Zamanı Hissetmek İçin Ne Yapabiliriz?
1. Sosyal Medya ve Anlık Tatmin Mekanizması
Eskiden bir kitabı bitirmek, bir dizinin yeni bölümünü beklemek ya da bir haberi gazeteden okumak zaman alırdı. Şimdi ise her şey saniyeler içinde önümüze geliyor. Kısa videolar, sonsuz kaydırma akışları ve sürekli yenilenen içerikler, beynimizin zaman algısını değiştiriyor.
Beyin, sürekli yeni bir şey görmeye alışınca, uzun sürede yapılan aktiviteleri sıkıcı bulmaya başlıyor. Okumak, derinlemesine düşünmek ya da bir projeye odaklanmak zorlaşıyor. Çünkü sosyal medya her an dopamin salgılatıyor ve bu da hızlı tüketimin bağımlılık yapmasına neden oluyor.
Gün içinde sosyal medya kullanım süreni takip edip, gereksiz vakit kayıplarını azaltabilirsin. Telefonda bunun için ayarlar olacaktır. Güven bana, zamanla kafandaki karmaşa bile azalacak.
2. Rutinler ve Monotonluk Zamanı Hızlandırıyor
Her gün aynı şeyleri yapıyorsan, beynin bu olayları tek bir anı gibi kaydediyor. Çocuklukta zamanın yavaş geçiyor gibi hissettirmesinin sebebi, her şeyin yeni olmasıydı. Ama şimdi günler birbirine benzedikçe, zaman hızla akıp gidiyormuş gibi hissediyoruz.
Eğer bir gününü geri dönüp düşündüğünde belirgin anılar yerine sadece "boşluk" hissediyorsan, muhtemelen monotonluğun içinde kaybolmuşsundur.
Bu durumdan kurtulmak için günlerini farklılaştırabilirsin. Yeni hobiler edinip farklı deneyimler yaşamak, zamanı hissetmene ve kendini bulmana yardımcı olacaktır.
3. Bildirimler ve Sürekli Bölünme
Telefonuna, akıllı saatine gün içinde kaç kez bildirim geliyor? Mesajlar, e-postalar, sosyal medya etkileşimleri... Bunların her biri dikkatini bölüyor ve beynin "zamanı bütün olarak algılamasını" zorlaştırıyor. Sürekli dikkatimiz dağıldığı için zamanın nasıl geçtiğini fark etmiyoruz bile.
Anı yaşamak, zamanı daha dolu hissetmeni sağlar. Bir şeyi yaparken gerçekten ona odaklanmak, "otomatik pilot" modundan çıkmana yardımcı olur.
Zamanın hızla akıp gittiğini düşünüyorsan, belki de onu nasıl yaşadığını gözden geçirmen gerekiyordur.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Teknolojinin sağladığı kolaylıklar güzel ama gerçek deneyimlerin yerini tutamaz. Yüz yüze sohbetler etmek, doğada vakit geçirmek ve dijital dünyadan koparak "şu anı" yaşamak, zamanın farkında olmanı sağlar. Daha az kaydır, daha çok yaşa!
- 3
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/03/2025 17:56:55 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20011
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.