Bikeshedding: Önemsiz Konulara Fazla Mı Zaman Harcıyoruz?

Yaşadığınız kasabada bulunan yerel bir parkın yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Yapılacak değişikliklerin ne olduğuna karar verilebilmesi için bir halk toplantısı düzenleniyor. Toplantıda parkın oyun alanı, bankların sayısı ve konumu, bitki düzenlemeleri gibi konuların konuşulmasına karar veriliyor.

Siz de bu kasaba halkının bir parçası olduğunuz için toplantıya katılıyorsunuz ve bisiklet park yerlerinin mavi olmasının parkın görüntüsünün bozulmaması için daha iyi olacağını ifade ediyorsunuz.

Bunun üzerine diğer katılımcılar da bu konu hakkındaki düşüncelerini dile getiriyorlar. Kimisi kırmızı rengin daha canlı gözükeceğini söylerken kimisi beyaz rengin göz yormayacağını ifade ediyor. Mavi, sarı, kırmızı… Tüm renkler havada uçuşuyor ve toplantı öncesinde konuşulması kararlaştırılan konuların hiçbiri hakkında tartışmaya zaman kalmıyor.

Bu senaryo size bir yerlerden tanıdık geliyor mu? Sanıyorum hepinizin kafasında bir anısı canlanmıştır.

Her sosyal duruma bir isim vererek onu tanımlamak isteyen araştırmacılar, bu tarz durumlara da verecek bir isim bulmuşlar: Bikeshedding.

Bikeshedding; bir tartışmada veya toplantıda, daha karmaşık konuların tartışılmasından kaçınılarak daha basit düzeydeki konulara odaklanılmasıdır. Başta verdiğimiz hikayeye ek bir örnek vermek gerekirse bir grup insanın bir nükleer santral inşa ederken hangi renk boyayı seçecekleri konusunda çok fazla tartışmalarından ve bu arada nükleer santralin güvenliği veya maliyeti hakkında hiçbir tartışmaya girememelerinden bahsedebiliriz.

Bikeshedding terimi, 1957'de Danimarkalı yazar C. Northcote Parkinson tarafından ortaya atılmıştır. Parkinson, “Parkinson Yasaları” kitabında, büyük ve önemli projelerde insanların genellikle daha küçük ayrıntılarda takılı kalmalarından ve önemsiz konularda zamanlarını harcamalarından bahsetmiştir.

Parkinson’a göre insanlar kendileri için önemsiz bir konu hakkında tartışarak enerjilerini harcarken asıl önemli konular hakkında tartışmaktan kaçınarak daha kolay bir yol izlemeye meyillidir.

Tahmin edebileceğiniz gibi insanların bu eğilimi önemli kararların ertelenmesine, kararsızlık ve etkisizlik gibi kötü sonuçlara yol açabilir. Toplantıların önemli bir yer tuttuğu iş yaşamında verimi büyük oranda düşürebilir. Devletlerin yeni kamu hizmetleri gerçekleştirmelerini yavaşlatabilir, toplumda hükümete olan güvenin sarsılmasına neden olabilir.

Peki “bikeshedding”den kaçınmak için neler yapılabilir?

Toplantıların ve tartışmaların başında amaç ve hedefler herkese açıkça belirtilebilir ve herkes bu hedeflere odaklanmaya teşvik edilebilir.

Tartışılacak konular arasında öncelikli olanlar belirlenebilir ve zamanın büyük kısmı bu konulara ayrılabilir.

Bir toplantı düzenlerken sadece konuyla ilgili kişilerin katılması sağlanabilir ve böylece konunun dağılmasının önüne geçilebilir.

Böylece kısıtlı bir kaynak olan zaman daha efektif kullanılabilir ve meydana gelebilecek olumsuzluklar engellenebilir.