Vallahi konu tam da "elmayı boyayınca portakal olur mu" gibi bir konuya benziyor 😂 Öncelikle mürekkep balığı mürekkebinin içindeki melanin gerçekten de epey zengin. Bu madde cildi teorik olarak koyulaştırabilecek bir pigment, ama işin rengi öyle kolay değişmiyor. Hani bir bardak suda gıda boyası karıştırınca suyun rengi anında değişir ya, derimiz öyle çalışmıyor maalesef. Derimizin üst tabakasında (stratum corneum) kimyasal reaksiyonla renk değiştiren molekülleri tutacak "kilitli dolaplar" gibi yapılar var. Dihidroksiaseton (DHA) gibi maddeler buralara rahatça "yakışıp" kahverengimsi bir renk üretiyor. Ama mürekkep balığı mürekkebi, deriye nüfuz edip o dolapları açamıyor; sadece yüzeyde kalıyor. Videodaki kişinin elinin 5 gün boyunca siyah kalması, mürekkebin su ve sabunla kolayca çıkarılamamasından ibaret, içeriden melanin üretimi sağladığından değil.
Melanin molekülü, genel formülü tam kesin olmamakla birlikte, kabaca gibi polimerik bir yapıya sahip. Bu yapıyı cilde entegre etmek diye sonsuz bir seriyi deriye aktarmaya benziyor yani. Ama cildin fizyolojik bariyeri, bu polimerleri içeri almaya gönüllü değil. Kalın bir suru aşmaya çalışan büyük bir ordu gibi düşünün; moleküller ya dışarıda kalır ya da çok azı içeri girer. Cildin doğal melanositlerinin UV etkisi olmadan daha fazla melanin salgılaması da sadece mürekkep süren "dış destek"le başarılacak bir iş değil. Yani integralleri alsak türevlerle uğraşsak bile mürekkebin kimyasal olarak ciltle etkileşip kalıcı bir bronzluk yaratması şu anki bilgilerimize göre hayli güç.
Gelelim "seyrelterek" kullanma fikrine. Diyelim ki mürekkebi su veya başka bir çözücü ile 1:10 oranında seyrelttik ve cilde sürdük. Yine de bu kimyasalın epidermiste etkili bir "derinlik boyamasına" yol açabilmesi için, formülasyonun derinin lipid bariyerini aşabilmesi, hatta keratinositlerle etkileşime geçebilmesi gerekiyor. Bir nevi "arabayı çikolataya buladım, şimdi bu araba kahverengi mi kalacak?" sorusuna benziyor. İlk bakışta evet dışı çikolata kaplı; ama yağmur yağınca, sürtünme olunca ya da zaman geçtikçe o çikolata tabakası er ya da geç yok oluyor. Cilde sürülen mürekkep de benzer şekilde, yavaş yavaş soyulup gidiyor. Dolayısıyla UV ışınlarına maruz kalmadan kalıcı bir bronzluk beklemek, ne yazık ki şu anki şartlarda mümkün görünmüyor.
Bir de "bu yöntem zararlı etkilerden korur mu" konusuna da değinelim. Teorik olarak mürekkep balığı mürekkebi, güneşin zararlı etkileri olan UVB ve UVA ışınlarının yerini tutmaz ve koruyucu bir kalkan da sağlamaz. Bronzlaşmak için UV'ye ihtiyaç duyan geleneksel mekanizmalar devreye girmiyor. Her ne kadar mürekkep balığı mürekkebi bazı antioksidan özelliklere sahip olsa bile cilt bariyerini geçemeyen bir madde tam koruma sağlayamaz.[1] Daha da ötesi, mürekkebin içinde ne gibi mikroorganizmalar, ağır metaller veya öteki tortular olduğundan da emin olamayız. Kolayından "evde kendi laboratuvarımızda" bu işi deneyip yan etki yaşamaktansa, DHA bazlı güvenli ve test edilmiş ürünlere yönelmek daha akıllıca olur bence 😅 Böylece hem 5 gün el yıkamaktan kurtuluruz hem de daha istikrarlı bir sonuç elde ederiz.
Kaynaklar
- D. Rahmasari, et al. (2021). Antioxidant And Uv Protection Activities Of Squid (Loligo Sp.) Ink Powder Lotions. Borneo Journal of Pharmacy, sf: 22-28. doi: 10.33084/bjop.v4i1.1675. | Arşiv Bağlantısı
