Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Ali Cabbar
Üye
4

Neden çok fazla lisan var?

İlk insanın kavramının varolmadığını biliyoruz. Peki ya diller. Dünya üzerinde 100'den fazla dil var, bu dillerin varoluş biçimi her bölgede evrime uğrayan insanların eseri mi?
8,824 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
4 Cevap
Civan Deniz Kocataş
İşitme Engelliler Öğretmeni
Konuşma yeteneğinin nasıl ortaya çıktığını sormadığınıza göre kültürel evrim yoluyla oluştuğunu söyleyebiliriz. Şu an dünyada konuşulan 7-8 bin arası dil var. Net bir sayıya ulaşılamaması, bazı lehçelerin ayrı bir dil olarak tanımlanıp tanımlanamayacağı yönündeki görüş ayrılıklarından kaynaklı. Eğer bu dillerden bazılarında, aramızda temas sağladığımız (Homo neanderthalensis gibi) ancak bugün soyu tükenmiş kuzenlerimizden miras kalan dile yönelik parçalar yoksa; Homo sapiens olarak bunca dili tek bir tür olarak yarattık. Yaklaşık 70 bin yıl önce Afrika'dan başlayıp tüm gezegene yayıldığımız süreçte insanlar uzunca bir süre izole topluluklar olarak yaşadılar. Kendi coğrafyaları, yaşayış biçimleri, dini inanışları konuşma kodlamalarını şekillendirdi. Bu kodları DNA gibi düşünebiliriz. Sonrasında aralarındaki savaş, göç, salgın hastalıklar, ticaret vb. gibi etkileşimler arttıkça dilin kodları da zamanla değişti ve artık farklı bir dil (canlılarda "tür" oluşması gibi) olarak tanımlanacak kadar farklılaştılar. Kimi dillerse bu süreçte varlığını sürdüremeyip yok oldu yani konuşan birey kalmadığı için soyu tükendi. Canlıların evrimsel sürecini etkileyen dinamikler genelde çok ani gerçekleşmediği için türleşme binlerce hatta milyonlarca yıl sürebiliyor. Dil ise bugün günlük hayat içinde bile çok daha dinamik işleyen ve daha soyut bir yapıda olduğu için dilin kodları hızlıca değişip bir kaç bin yıl içinde yüzlerce dil "türünün" ortaya çıkmasına olanak veriyor.
4,918 görüntülenme
10
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Doktorend ~
Doktorend ~
8K UP
Öğrenci

Bunun bir sürü nedeni olabilir.

  1. Ağız, gırtlak ve dil şeklindeki mutasyonlar dilde değişiklik oluşturmuş olabilir.
  2. Bilinçli olarak dil değiştirilmiş olabilir. Mesela nefret ettikleri şeyi başka bir seye benzetmiş olabilirler. TAMAMEN sallıyorum, pislik kelimesinin kökü PİS, sevilmeyen bir adamın ismi olabilir.
  3. Hatalar dilleri şekillendirmiş olabilir. En bilinen örnek şeker. Sugar, şeker, şekkr, zucker, sakar, sucre şeklinde değişiyor. Muhtemelen yanlış telafuz kelimenin gerçek kimliğini değiştiriyor ve artık o çevrede öyle bilinimeye başlıyor. Ki zaten dikkatli bakarsan tüm dillerin arasında büyük bağlantılar olduğunu göreceksin. Dawkins'in kitabında kültürel memler olarak geçiyordu (Türkçe çeviri dolayısıyla değişmiş). Kültürel memler bizim toplumsal bilgilerimizi içeriyor. Mesela ıslamda da, musevilikte de, hristiyanlıkta da nuh, adem, ibrahim,ismail olayları geçiyor çünkü hepsi değişime uğramış memler. Ki adem havva sumerlilere kadar gidiyor. Dil de kültürel bir memdir, birikimdir. Kısacası bilinçli ve bilinçsiz değişimler dilin farklı versiyonlarını oluşturur.
3,593 görüntülenme
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Berkay Kıran
Berkay Kıran
4,405 UP
Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları mezunuyum

Merhabalar. İnsan tarih boyunca gelişim gösterdikçe kendini ifade etme açısından da gelişmeye ihtiyaç duymuştur. Burada da yine iki adet unsuru göz önüne almamız gerekiyor. Doğal seçilim ve cinsel seçilim. Hayatta kalıp neslini devam ettirmek isteyen türümüz bu iki seçilime de uymak zorunda ve dili de bu amaçla kullanmak zorundaydılar. Birer örnek verebiliriz. Dışarıda bir tehlikenin olduğunu gören insanlık diğerlerine bunu anlatmak zorundaydı ve bunun için resimler çizdi yetmeyince ilkel sesler çıkartmaya başladı.[1] Bunun üzerine de dili gelişmeye başladı. Bu doğal seçilim bölümü oluyordu. Veya diğer örneğimize geçelim. Erkek insan türü dişi insan türü ile çiftleşmek istiyordu. Bunun için de dişi türü etkilemesi gerekiyordu. Bunun üzerine kahramanlıklarını anlatacak resimler çizmeye başladılar (dikkat edecek olursak mağara resimleri genellikle hareketli resimlerdir durağan değil). Ama bu da bir zaman sonra yetmemeye başladı ve bunun üzerine dillerini geliştirmeye başladılar (Aynı hikâyeyi dişinin erkeğini etkilemesi için de uyarlayabiliriz tabi ki). İşte bu da cinsel seçilim oluyordu. Bu şekilde dilini geliştiren türümüz farklı coğrafyalarda oldukları için farklı kelimelere ihtiyaç duydular. Mesela kışın çok olduğu ülkelerde kar tanelerinin birden fazla adlandırılması görülür veya Arap yarımadasında devenin birden çok adının olması gibi (her türde ayrı bir isim). Aynı şekilde farklı dilbilgisi kuralları da geliştirebildiler (ki aynı dil grupları içindeki diller benzer dilbilgisine sahiptir bu yüzden çok da farklıdırlar diyemeyiz). Yani çok fazla lisan (dil) olmasını da evrim ile açıklamaktayız.

Ben burada kendimce genel kabul görmüş bulduğum kuram üzerinde durdum. Daha pek çok ayrı türde kuramlar mevcuttur. Okuma tavsiyesi açısından aşağıya birkaç adet kaynak da ekliyorum. Umarım yeterli bir cevap verebilmişimdir.

Kültürel Antropoloji - William A. Haviland, Herald E. L. Prins, Dana Walrath, Bunny Mcbride

Tüm Reklamları Kapat

Dilin Tarihi - Steven Roger Fisher

The Study of Language - George Yule

Dilin Kökeni: Geçmiş ve Geleceğe Bakış - Ahmet Bican Ercilasun

Dilin Doğuşu ve Evrimi: Basamak Teorisi - Ahmet Bican Ercilasun

Dilin Kökeni Arayışları I: Dilin Kökeniyle İlgili Akademik Tartışmalar - Caner Kerimoğlu

Kaynaklar

  1. Ahmet Bican Ercilasun. (2021). Dilin Doğuşu Ve Evrimi: Basamak Teorisi. Dil Araştırmaları. | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir

Bunun sebebi coğrafi olabilir. Ama çoğunlukla tesadüf. Yoksa işin biyolojik arka planı yok. Çünkü günümüzdeki insanların hepsi hemen hemen aynı. Ortak bir yerden başlayıp farklı yerlerde değişikliklere uğrayıp günümüze kadar gelmiş olabilirler.B irbirine yakın yerlerde diller birbirine benzer, birbirilerinden etkilenir ama aynı değildir.

2,300 görüntülenme
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close