Deve dikeni (Silybum marianum)

Devedikeni, meryemana dikeni veya gengel olarak bilinen Silybum marianum, Asteraceae (Compositae) familyasına ait tıbbi bir bitkidir. Ülkemizde Trakya, Batı ve Güney Anadolu bölgelerinde doğal olarak yetişir. İki yıllık otsu bir bitki olan Silybum marianum (9)-30-100 cm boyunda ve gövdesi yeşil, seyrek, yumuşak tüylüdür. Yapraklar soluk yeşil, beyaz damarlı, kenarları dikenli, taban yaprakları obovat, saplı, 9-26 x 5-12 cm, üsttekiler basit, ovat lanseolat, sapsız-kulakçıklıdır. Çiçeklerin tabanındaki brakteler 2.5-4 x 2-4 cm boyutlarındadır ve çiçeklerin üzerini örter. Meyveleri aken şeklinde, siyah çizgili kahverengimsi, yaklaşık 7x3 mm, tepesindeki papus tüyleri yaklaşık 15 mm’dir. Nisan ve mayıs aylarında çiçekler açar. (Prof. Dr. Emine Akalın)
Bitkinin yaprakları "sütlü damarlara" sahip olduğundan, bitki süt devedikeni olarak da bilinir ve bazen Cardus marianus , Marian devedikeni ve Meryemana devedikeni olarak da bilinir. Esas olarak sarılık, hepatit ve siroz gibi karaciğer ve safra kesesi ile ilişkili bozuklukların tedavisinde 2000 yılı aşkın süredir kullanılmaktadır ( Gazak ve ark., 2007 Maryana ve diğerleri, 2016 )
Yapraklar dikdörtgen ila mızrak şeklindedir ve 15-60 cm uzunluğundadır ve tipik olarak pinnate lobludur ve çoğu devedikeni gibi dikenli kenarlara sahiptir. Tüysüz, parlak yeşil, süt beyazı damarlıdırlar.
Çiçek başları 4 ila 12 cm uzunluğunda ve genişliğinde, kırmızı-mor renktedir. Kuzeyde Haziran'dan Ağustos'a veya Güney Yarımküre'de Aralık'tan Şubat'a kadar (yazdan sonbahara) çiçek açarlar. Çiçeğin başı , tüysüz, üçgen, omurga kenarlı uzantılara sahip, uçlarında kalın sarı bir omurga bulunan tüysüz braktelerle çevrilidir .
Meyveler, sarı bir bazal halka ile çevrelenmiş, basit uzun beyaz bir papusa sahip siyah akenlerdir. Uzun bir papus bir "paraşüt" görevi görerek tohumun rüzgarla yayılmasını destekler.