Aye-aye (Daubentonia madagascariensis)

Tür Tanımı

Aye-aye (Daubentonia madagascariensis), Madagaskar adasına özgü, gececil ve yalnız yaşayan bir lemur türüdür. Vücudu 40-50 cm uzunluğunda olup, kuyruğu vücut uzunluğuna yakın bir uzunlukta ve oldukça kabarıktır. Tüyleri koyu kahverengi veya siyaha yakın tonlarda olup, gece görüşü son derece gelişmiştir. En karakteristik özelliği ise ince, uzun ve esnek üçüncü parmağıdır; bu parmak, ağaç kabuklarının altındaki böcekleri ve larvaları çıkarmak için hassas bir kazı aracı olarak kullanılır. Bu adaptasyon, onu aynı habitatta yaşayan diğer lemur türlerinden net biçimde ayırır.

Aye-aye, ağaçta yaşamayı tercih eder ve genellikle yüksek basamaklı ağaçlarda beslenir. Beslenme repertuarı, böcekler, larvalar, tohumlar ve meyvelerden oluşur; özellikle ağaç içlerindeki böcekleri bulmak için tıklama yöntemi kullanır: ağaç kabuğunu parmağıyla tıngırdatır ve çıkan sesi algılayarak böcekleri tespit eder. Bu yönüyle ekosistemde hem böcek popülasyonlarını kontrol eder hem de tohum dağılımına katkıda bulunur.

Üreme stratejisi oldukça spesifiktir. Dişiler genellikle tek bir yavru doğurur, bu yavruyu yaklaşık altı ay süresince emzirir. Aye-aye’ler gececil olduğu için avcılardan büyük ölçüde korunur, ancak habitat kaybı ve insanların uğursuz sayılarak öldürmesi türün popülasyonunu tehdit etmektedir.

Bu türün cins ve familya düzeyindeki diğer üyeleri bulunmamaktadır; yani Daubentonia madagascariensis, tek tür olarak Daubentoniidae familyasını temsil eder. Bu durum, onu hem genetik hem ekolojik olarak çok özel bir konuma yerleştirir. Derin ekolojik adaptasyonları, gececil yaşam tarzı ve benzersiz parmak yapısı ile diğer lemurlardan ayrılır.