Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Gönderiler
Kalp
Oyun Teorisi
Hastalık Kontrolü
Nötron Yıldızı
Yas
Ses
Mantık
Kan
Evrimsel Psikoloji
Psikoloji
Toplum
Hayvan Davranışları
Öğrenme Teorileri
Terapi
Satürn
Böcek
Kadın Doğum
Ekosistem
Kurt
Gelişim
Direnç
Etoloji
Bilim İnsanı
Bitki
Böcekler
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Rastgele Soru
Moderatör Uyarısı
Yanlış Komünite 1 moderatör tarafından eklendi
Sorularınızı Soru & Cevap Platformu'na sorunuz.
1
Efe Apaylas
18 Şubat 2024
Sizce uzaya meraklı biri uzay hakkında neleri bilmelidir?Hnagi terimleri ve gök cisimleri?
3
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ahmet Atik
Ahmet Atik
100K UP
2 saat önce
Dinozorları yok etmiş olabilecek türden devasa volkanik patlamaların, Dünya'nın derinliklerinden yükselen sıcak kaya sütunları olan manto sütunları (mantle plume) tarafından oluşturulduğu uzun zamandır biliniyor. Ancak bu sütunların, Dünya'nın yaklaşık 2500 km altındaki dev yapılarla —BLOBS adı verilen iki büyük alt manto kütlesiyle— bağlantılı olarak hareket ettiği ortaya çıktı.

University of Wollongong (UOW) araştırmacılarının yürüttüğü bu yeni çalışma, Communications Earth and Environment dergisinde 10 Temmuz’da yayımlandı. Çalışma, hem Dünya'nın yüz milyonlarca yıllık jeolojik evrimini anlamaya katkı sağlıyor hem de düşük karbon ekonomisine geçişte kritik olan minerallerin nasıl ve nerede oluştuğuna dair ipuçları veriyor.

BLOBS nedir?
İki büyük manto yapısı: biri Afrika'nın, diğeri Pasifik Okyanusu’nun altında yer alıyor. Bilim insanları bu yapılar yıllarca sabit mi yoksa hareketli mi diye tartıştı.

Yeni keşif neyi gösterdi?
Bilgisayar modelleriyle yapılan jeolojik yeniden inşalarda, bu dev patlamaların genellikle BLOBS'ların hemen üzerinde ya da çok yakınında gerçekleştiği görüldü. Manto sütunları, yukarı doğru yükselirken hafif eğiliyor ve magma "otoyolu" işlevi görüyor. Hawaii gibi volkanik sıcak noktalar da bu BLOBS’ların zamanla hareket ettiği bölgelerde konumlanıyor.

Neden önemli?

Dinozorların yok oluşuna neden olan patlamalar gibi olayların mekanizmasını anlamamızı sağlıyor.
Kimberlit gibi patlamalarla yüzeye çıkan elmaslar dahil, değerli minerallerin kökenini açıklıyor.
Gelecekte nerelerde dev patlamaların olabileceğine dair tahminlerde bulunmamıza yardımcı oluyor.
Yeni minerallerin keşfi, düşük karbonlu enerji sistemleri için stratejik önem taşıyor.

 Bir sonraki adım: Araştırma ekibi, BLOBS'ların kimyasal yapısını ve manto sütunlarıyla ilişkili yolları detaylı olarak incelemeyi hedefliyor.

‘Büyük volkanik patlamalar çoğunlukla hareketli bazal manto yapılarının üzerinde gerçekleşiyor’ başlıklı makale Communications Earth and Environment dergisinde yayımlandı

3
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ahmet Gece Kocaoğlu
2 saat önce
Açıl susam açıl 
1
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ayşe Culfa
2 saat önce
Homo sapiens desem kaç kişi beğenir (!) (hiciv)
1
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ahmet Atik
Ahmet Atik
100K UP
2 saat önce
Avustralya'nın kuzeybatısındaki North Pole Dome adlı bölgede, bilim insanları Dünya'nın en eski asteroit çarpışmalarından birine dair kanıtlar buldu. Bu çarpma, yaklaşık 1.2 ila 1.8 milyar yıl önce gerçekleşmiş olabilir. Ancak çarpmanın izleri, 3.47 milyar yaşında lav kayalarının içinde yer alıyor. Bu kayalar, yalnızca lavlarla değil, aynı zamanda Dünya’daki en eski mikrobiyal fosillerle de dolu. Araştırmacılar, bu bölgeyi "erken Mars yüzeyine en çok benzeyen yerlerden biri" olarak tanımlıyor.

Yale Üniversitesi’nden jeolog Alec Brenner liderliğindeki ekip, 2023’te bölgedeki lav kayaları üzerinde “parçalanma konileri” (shatter cones) adı verilen özel yapılar keşfetti. Bu koniler, büyük bir çarpmanın ardından ortaya çıkan şok dalgalarının kayaçlarda bıraktığı deformasyon izleri. Ekip, yaklaşık 7 km’lik bir alana yayılmış yüzlerce koni tespit etti. Bu bulgular, bölgenin antik bir meteor çarpmasına uğradığını gösteriyor.

Bu yapıların önemi sadece Dünya tarihiyle sınırlı değil. Mars’ta, özellikle Jezero Krateri gibi bölgelerde de benzer bazaltik kayalar ve eski su izleri bulunuyor. NASA’nın Perseverance aracı, bu bölgelerden örnekler toplayarak olası mikrobiyal yaşam izlerini araştırıyor. Ancak Mars kayaları da sıcak sıvılar ve çarpmalarla değişime uğradığından, fosil benzeri yapıların yanlış yorumlanma riski var.

North Pole Dome'daki bu keşif, benzer koşullarda nasıl fosillerin değişebileceğini anlamamıza yardımcı olabilir. Geçmişte yaşamın izlerini ararken, Dünya’nın en eski yaralarının bize yol göstermesi mümkün.

🔬 Kaynak: Science Advances, 9 Temmuz 2025- By Douglas Fox
Orijinal yazıya bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

3
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ardil Yıldırım
2 saat önce
Daha önce hiç sahip olmadığım bir şeye sahip olmak istiyorsan, daha önce hiç yapmadığım bir şey yapmalısın.
" N.Peseschkian"


1
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close