Horatio Nelson

İskoçya’nın kuzey ucundaki Orkney Adaları’nın yerlisi olan Konstam, kariyerine Kraliyet Donanması’nda meslekten bir deniz subayı olarak başlamış ve ardından denizcilik tarihi tahsil ederek müzecilik alanında uzmanlaşmıştır. Müzecilik geçmişi, Londra Kulesi’nin silah koleksiyonu küratörlüğü ile Florida’nın Key West kasabasında yer alan Mel Fisher Deniz Müzesi’nin baş küratörlüğünü de kapsamaktadır. Beri yandan yazmayı da ihmal etmemiş ve çoğu Osprey tarafından basılmış olan yetmişi aşkın kitaba imza atmıştır. Bunlar arasında, korsanlığın tarihiyle Rönesans ve Barok savaş gemilerinin teknolojisine dair eserleri bilhassa ün kazanmıştır. Konstam günümüzde tam zamanlı tarihçi ve yazar olarak doğum yeri olan Orkney’de yaşamını sürdürmektedir.

Tarihteki en ünlü amirallerin belki de başında yer alan Horatio Nelson, kazandığı zaferlerle Britanya’nın dünyanın en büyük deniz gücüne dönüşmesinde kilit rol oynamıştı. Öyle ki, onun ölümünü izleyen bir asır boyunca ülkesi bu hegemonik konumunu sürdürecekti. Amerikan Devrimi sırasında genç bir zabit olarak kariyerine başlayan Nelson’un yıldızı, esas olarak Britanya’nın Devrimci Fransa ile tutuştuğu savaş sırasında parlamıştır. 1797 yılındaki St. Vincent Burnu muharebesinin kahramanı olması ardından emrine filolar tesis edilen Nelson, ertesi sene Ebuhur’da Fransızlara, 1801’de Kopenhag’da ise Danimarkalılara karşı kazandığı ezici zaferlerle şanını iyice perçinledi. Kariyerini taçlandıran an 1805’te, müttefik Fransız-İspanyol filosunu devrinde emsali görülmemiş bir hezimete uğrattığı Trafalgar Savaşı’nda gelecekti. Ne var ki, kariyerinin doruk noktasına ulaştığı o anda gelen bir kurşun ile fani yaşamı son buldu ve ‘ebedi hatırası’ bir efsaneye dönüştü.Nelson’u bu kadar müstesna kılan, onu bu denli bir efsaneye çeviren yönü neydi? Kibri, bencilliği ve özel yaşamını mesleğiyle karıştırmak gibi çiğ temayülleriyle aslında son derece kusurlu bir karakter iken nasıl Britanya’nın en ölümsüz kahramanı ve modern deniz gücü paradigmasının sembolü haline gelebilmişti? Bunun cevabı, Nelson’un stratejik ve taktik dehasında bulunabilir. O, sınırlı zaferlerle yetinen geleneksel deniz stratejisini terk edip hasmın tam imhasını hedef alan, diğer bir deyişle modern topyekûn savaş kavramını içselleştiren ilk deniz subayıydı. Bu hedef için gereken esnek taktikleri geliştirebilmiş; benzersiz liderlik hasletleriyle hem subaylarını hem de erlerini dönemin en kusursuz savaş makinelerinden birine dönüştürmeyi başarmıştı. Neticede ünü ülkesinin sınırları dışına taşarak yücelik hayalleri kuran bütün deniz güçleri için ideal emsal haline gelmiştir.Angus Konstam’ın elinizdeki eseri, bu kilit şahsiyetin karmaşık ve güç karakteriyle askeri dehasını incelediği kadar ölümünden sonraki efsaneleşme sürecini de hakkıyla mercek altına alıyor.