Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Ultima Thule (Arrokoth): New Horizons Uzay Aracı Sayesinde Ufkumuz Genişliyor!

Ultima Thule (Arrokoth): New Horizons Uzay Aracı Sayesinde Ufkumuz Genişliyor! DLR
4 dakika
4,810
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 5 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Büyük gün geldi. 2015’te Plüton’u ilk kez gün yüzüne çıkaran New Horizons uzay aracı, Kuiper Kuşağındaki yeni hedefi olan Ultima Thule’ye 4 yıldır süren yolcuğunu tamamladı.

New Horizons'un Ultima Thule Görevi
New Horizons'un Ultima Thule Görevi
Deniz Kaya

Kuiper Kuşağı

Güneş’ten 4.5 ile 7.5 milyar kilometre uzaklıktaki aralıkta bulunan Kuiper Kuşağı, Plüton, Makemake ve Haumea gibi cüce gezegenlere ev sahipliği yapıyor. Burası Güneş Sistemi’nin ilk oluştuğu zamanlardan geriye kalan cisimler ile dolu antik bir park alanı gibi. Aynı Mars ve Jüpiter arasında kalan Asteroit Kuşağı gibi, Kuiper Kuşağı da 4.5 milyar yıl önce, Güneş Sistemi’nin oluşumu sırasında başka cisimler ile birleşmeyen ve gezegenleri oluşturmayan cisimlerin biriktiği bir yer.

Tüm Reklamları Kapat

Kuiper Kuşağı...
Kuiper Kuşağı...
NASA's Solar System Exploration

Ultima Thule

Güneş’ten uzaklıklarından dolayı donmuş halde bulunan Kuiper Cisimlerinden (Kuiper kuşağı içerisinde bulunan her türlü cisim) birisi de 30km genişliğindeki Ultima Thule. New Horizons’ın Plüton’a yakın geçişinden 1 yıl kadar önce keşfedilen bu gezegenimsi cisim, uzay aracının Plüton görevinden hemen sonra geriye kalan yakıtı için yeni bir hedef olarak belirlenmişti.

Ultima Thule
Ultima Thule
DLR

Dünya’dan elde edilen gözlemler sırasında parlaklığı düzensiz bir şekilde değiştiği için patatese benzediği ve kırmızımsı bir yüzeyi olduğu tahmin edilen Ultima Thule cismi, 1 Ocak 2019 tarihinde Türkiye saati ile 08:33’de New Horizons tarafından ilk kez doğrudan gözlemlendi.

Tüm Reklamları Kapat

Büyük Buluşma

New Horizons, NASA’nın bile ne keşfedeceğini tam olarak kestiremediği bu gizemli cisim ile yüzeyinden 3.540 kilometre uzakta, saatte 62,764 km hızla buluşarak yoluna devam etti. Karşılaşma çok hızlı olduğu için uzay aracının sahip olduğu süre boyunca Ultima Thule’ye ait yapabildiği tüm gözlem ve analizleri yapması gerekti.

Buluşma anında insanlık tarafından üretilmiş bir nesnenin Güneş Sistemi’nde spesifik bir amaç ve görev ile ulaştığı en uzak cisim olarak tarihe geçen New Horizons'ın, elde ettiği verileri Dünya’ya ulaştırması 6 saat 8 dakika sürdü (Rastgele uzay boşluğuna gönderilmiş olmalarından ve spesifik bir hedefleri olmamasından ötürü Voyager görevlerini şimdilik göz ardı ediyoruz). Yani görev boyunca Dünya ile iletişim kuramayan uzay aracı, bütün manevraları ve görevlerini önceden programlanmış bir şekilde yerine getirdi.

Görevin Müthiş Zorluğu

New Horizons yönetiminin başında görev alan Alan Stern, görevle ilgili şöyle diyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Plüton'dan 2 milyar kilometre uzaklıktaki, dağ büyüklüğündeki kirli bir kaya parçasıyla buluşup ondan veri elde edebilmek, Plüton'a ulaşmaktan 10.000 kat kadar daha zor; çünkü cisim Plüton'dan 10.000 kat kadar daha ufak. Buna ulaşarak elde ettiğimiz başarı hayal bile edilemez.

İşin ilginç ve daha da etkileyici tarafı ise, Dünya'dan yaklaşık 7 milyar kilometre uzakta olan Ultima Thule'nin yaklaşık şeklini, New Horizons'ın ona ulaşmasından 1.5 sene önce zaten biliyorduk! Yalansavar ekibinden Cüneyt Özdaş, Twitter üzerinden görevi şöyle anlatıyor:

İnsan gözününün görebileceğinden 10 milyar kez daha karanlık olan (...) bu cismin etrafında tehlike (halka vs.) olmadığından emin olmak için 2017'de NASA bir projeye girişmişti. Hesaplanan rotasının bir yıldızın önünden geçtiğini gören NASA, 2017'de Güney Afrika'ya birbirinden kilometrelerce aralıkla dizilmiş bir dizi teleskop kurarak, yıldız ışığının Ultima Thule tarafından gölgelenme anını ve süresini ölçmüştü. 5 teleskop, Ultima Thule'den kaynaklanan bu "yıldız tutulmasını" yakalamıştı. Teleskoplar arası mesafe ve Ultima Thule'nin bizden uzaklığı bilindiği için, bu tutulmanın süresi (~0.2sn) sayesinde yaklaşık büyüklüğü tespit edilebildi! Farklı teleskoplardan gelen karaltıların zamanlaması ile de silüeti, yani yaklaşık şekli tahmin edilebildi!
Ultima Thule'nin Sebep Olduğu Yıldız Tutulması
Ultima Thule'nin Sebep Olduğu Yıldız Tutulması
Ultima Thule'nin Çıkarsanan Şekli
Ultima Thule'nin Çıkarsanan Şekli

Bunun ne kadar çılgınca bir başarı olduğu ilk etapta anlaşılamayabilir. Özdaş, şöyle devam ediyor:

Hesaplanan silüet, Ultima Thule'nin ya birbirine değen ya da birbiri etrafında dönen iki cisim olduğunu gösteriyordu. İnsan beyni astronomik uzaklıkları anlamlandıramadığı için 7 milyar kilometre ötedeki cismin şeklini çıkartan bu projenin güzelliğini hemen takdir edemiyoruz. Ancak sayıları daha aşina olduğumuz ölçeklere indirgersek biraz daha iyi fikir verebilir: 7 milyar kilometre uzaklıktaki, 30 kilometre boyundaki bir cismin şeklini tespit etmek, Ay üzerindeki bir kardan adamın boyutunu ve şeklini tespit etmeye denk geliyor. Bu bile anlamanıza yetmiyor olabilir. Şöyle diyelim: Bu proje, İstanbul'dan bakıp, Ankara'daki bir karıncanın şeklini belirlemeye denk geliyor!

Birkaç dakika sürecek olan yakın geçişten sonra ilk verilerin Dünya’ya ulaşması tahminen TSİ 15:00 sularını buldu. Elde edilen ilk fotoğraflar şöyle:

New Horizons'un Ultima Thule'ye ait ilk fotoğrafları...
New Horizons'un Ultima Thule'ye ait ilk fotoğrafları...
NASA
Ultima Thule'ye ait ikinci fotoğraf... (2 Ocak 2019)
Ultima Thule'ye ait ikinci fotoğraf... (2 Ocak 2019)
Wikipedia

Daha detaylı ve yüksek çözünürlüklü fotoğrafların gelmesi ayları bulacak.

Güneş Sistemi'nin kökenleri hakkında bizlere yeni fikirler sunacak olan bu unutulmaz görevi NASA’nın sitesinden takip etmeyi unutmayın.

Tüm Reklamları Kapat

Bilimle kalın!

NASA, Ultima Thule'nin İsmini Değiştirdi!

13 Kasım 2019'da yeni bir açıklama yapan NASA, nesnenin ismini "Ultima Thule"den "Arrokoth"a (okunuş: "ağrukott" değiştirdiğini duyurdu. Bu değişikliğin nedeni, "Ultima Thule"nin aynı zamanda Naziler tarafından "Aryan ırk" olarak adlandırdıkları ve üstün olduklarına inandıkları ırkın yaşadığı mitolojik topraklara verdikleri isimdi.

Aslen Ultima Thule, "bilinen dünyanın ötesi" anlamına geliyor. Arrokoth ise, Yerli Amerikalılar'dan olan Powhatan kabilesinin dilinde "gökyüzü" anlamına geliyor. Yeni Ufuklar görevinin başındaki Alan Stern, yaptığı açıklamada şöyle diyor:

Zaten Ultima Thule, geçici olarak verdiğimiz bir isimdi ve er ya da geç değişecekti. Görevimizin merkezinde olan Maryland eyaletini onurlandırmak istedik ve orada yaşayan Yerli Amerikalılar'ın dilinden bir sözcük kullanma fikri doğdu. Kabile büyüklerinden izin alarak, bu ismi Uluslararası Astronomi Birliği'ne bildirdik ve gök cismini resmen isimlendirdik.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
32
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 4
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Umut Verici! 2
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 15:33:06 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7533

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. Kaya, et al. Ultima Thule (Arrokoth): New Horizons Uzay Aracı Sayesinde Ufkumuz Genişliyor!. (31 Aralık 2018). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7533
Kaya, D., Bakırcı, Ç. M. (2018, December 31). Ultima Thule (Arrokoth): New Horizons Uzay Aracı Sayesinde Ufkumuz Genişliyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7533
D. Kaya, et al. “Ultima Thule (Arrokoth): New Horizons Uzay Aracı Sayesinde Ufkumuz Genişliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 31 Dec. 2018, https://evrimagaci.org/s/7533.
Kaya, Deniz. Bakırcı, Çağrı Mert. “Ultima Thule (Arrokoth): New Horizons Uzay Aracı Sayesinde Ufkumuz Genişliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, December 31, 2018. https://evrimagaci.org/s/7533.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close