Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Süt ve Süt Ürünleri Sağlıklı mı, Yoksa Sağlık İçin Bir Tehdit mi?

Bebeklik Çağından Sonra Sütü ve Süt Ürünlerini Tüketmeli miyiz?

Süt ve Süt Ürünleri Sağlıklı mı, Yoksa Sağlık İçin Bir Tehdit mi?
4 dakika
50,369
Podcast
6:49
Funda Başak
Seslendiren
23
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Henüz büyüyen bir gençken, mümkün olduğunca çok süt içtim (genellikle açık buzdolabının önünde, ayakta durarak, direkt kutudan ve bu yüzden annemi hayal kırıklığına uğratan bir şekilde). Süt ve diğer süt ürünlerinin güçlü kemikler ve büyük kaslara ulaşma yolunda anahtar öneme sahip olduğu hakkında televizyon reklamları izlemiştim. 

Ancak günümüzde süt ürünlerinin besin değeri, olsa olsa bir bardak sütün kendisi kadar net. Süt ürünlerinin faydalı veya zararlı olduğu son moda diyet şekline veya son çalışmalara göre değişiyor. Peki, o hâlde gerçek ne? Süt ürünleri sağlıklı mı yoksa tehlikeli mi? Harvard Üniversitesi T. H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda​ beslenme araştırmaları yapan Vasanti Malik şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

Süt ürünleri, ideal sağlığa yönelik beslenme şekli için bir gereklilik değil; ancak çoğu insan için süt içmek; kalsiyum, D vitamini, kalp, kas ve kemiklerini sağlıklı ve düzgün çalışır durumda tutmak için gereken proteini vücuda almak için en kolay yol.

Kalsiyum ve Protein Kaynağı Olarak Süt Ürünleri 

Süt, yoğurt, peynir, çökelek gibi süt ürünleri; kemik yoğunluğunu korumaya yardımcı olan ve kırık riskini düşüren kalsiyumun harika kaynaklarıdır. 50 yaşına kadar yetişkinlerin her gün 1000 mg kalsiyuma ihtiyaçları vardır. 20 yaş üstü kadınlar ve 70 yaş üstü erkekler 1200 mg’a ihtiyaç duyarlar. Karşılaştırma için: Bir bardak süt, markasına ve tam, az yağlı veya yağsız olup olmadığına göre 250-350 mg arası kalsiyum içerir. Bir porsiyon yoğurt yaklaşık 187 mg kalsiyum içerir. Süt aynı zamanda kemiklerin kemik kütlesini korumak için ihtiyaç duyduğu D vitamini ile de güçlendirilmiştir.  

Yaşlı yetişkinler, yaşla birlikte gelen kas kütlesi azalması ve kas gücü kaybına yani sarkopeniye (Lat: "sarcopenia") karşı savaşmak için de proteine ihtiyaç duyarlar ve süt ürünleri uygun bir kaynak olabilir. Yaşlı yetişkinler için önerilen miktar, vücut ağırlığındaki kilogram başına 0.8 gramı şeklinde. 81 kilo olan bir erkek gün başına yaklaşık 65 gram proteine ihtiyaç duyar, 63 kilo olan bir kadın ise yaklaşık 50 grama... 

Tüm Reklamları Kapat

Yine de, süt ürünlerinin doğrudan sağlığa olan etkisine bakarsak şu anki bilim karmaşık durumda. Bazı araştırmalar aşırı süt ürünü tüketimi konusunda uyarırken, diğerleri düzenli süt ürünü tüketiminin bazı faydaları olduğunu gösteriyor. 

Süt Ürünlerinin Bir Çeşidi Diğerlerinden Daha İyi Olabilir Mi? 

Amerikan Kalp Derneği, yetişkinlere hâlâ yağsız veya az yağlı süt ürünlerini tavsiye ediyor. Ama yeni çalışmalar, tam yağlı sütün kalp sağlığı için önemli bir tehdit olmadığını öne sürüyor. 2018 Avrupa Kardiyoloji Derneği Kongresi’nde sunulan bir rapor, neredeyse 25 bin insanı içeren 20 akademik araştırmayı inceledi. Süt ürünü tüketimi ve kardiyovasküler hastalıklar arasında bir bağlantı bulamadı. Tek istisna, süttü; ama sonuçlara göre sütün kardiyovasküler hastalıklar için büyük bir risk taşımaya başladığı seviye de aşırı fazla süt tüketiminin (günde yaklaşık 1 litre) yapılması halinde olduğunu gösterdi. 

Bazı çalışmalar ise süt ürünlerinin doğru türlerinin tüketilmesinin kalp rahatsızlıklarını önleyebileceğini öne sürüyor.​ British Journal of Nutrition'da yayımlanan, 2000 erkek üzerinde yapılan bir çalışmada, yoğurt ve peynir gibi fermente süt ürünlerinden bol miktarda tüketenlerin az yiyenlere göre koroner arter hastalığına sahip olma riskleri daha düşük. Bu durum, fermente süt ürünlerinin kan lipit profilleri üzerinde ve kalp hastalıkları riski konusunda diğer süt ürünlerinden daha sağlıklı etkileri olduğunu gösteren diğer çalışmaları destekler nitelikte. 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Öne sürülen bir diğer fayda olarak, süt ürünleri tüketiminin kilo vermeye katkı sağladığı sonucuna ise ne yazık ki ulaşılamadı. Malik şöyle diyor:

Amerikan süt ürünleri endüstrisinin süt ürünlerini ve özellikle sütü kilo verme aracı olarak pazarlayarak teşvik etmesine rağmen, araştırmalar, kalori kısıtlamasına gidilmedikçe böyle bir sonuç alınamayacağını gösterdi.

Sonuç Ne? 

Toplam sağlık faydalarına bakılacak olursa süt ürünleri ne bir kahraman ne de bir düşman. Günlük diyetinde bir miktar süt ürünü eklemek (kahvenize bir kaşık veya kahvaltılık gevreğinize bir fincan süt veya sandviçinize bir dilim peynir eklemek) ihtiyacınız olan hayati besinleri almanıza yardımcı olur. Malik şöyle diyor:

Ama aklınızda tutmalısınız ki bolca yeşil yapraklı sebze ve kabuklu yemiş içeren dengeli bir diyet, ihtiyacınız olan kalsiyum ve proteini almanızda size, çok fazla süt ürünü tüketmenizden daha çok yardımcı olacaktır.

Malik yine de, çoğu insanın az yağlı süt ürünleri tüketmesini öneriyor; çünkü bu şekilde, vücuda giren doymuş yağ alımı azaltılırken hâlâ iyi miktarda besin alınmasını sağlıyor. Alternatif olarak badem ve soya sütünü de tercih edebilirsiniz ancak normal sütten daha az miktarda protein içerdikleri unutulmamalı.

Tek bir süt ürünü kaynağı önermek gerekirse Malik, sade süzme yoğurdu öneriyor (tabii ki, aşırı şeker içeren aromalı türlerinden söz etmiyoruz):

Süzme yoğurtta normal yoğurttan daha çok protein var ve bağırsaklar için faydalı olan probiyotikler içeriyor. Aynı zamanda da çok yönlü bir yiyecek; tek başına, Smoothielere katarak veya çeşitli tariflerde krema yerine kullanarak tüketebilirsiniz.

[E.N. Süt ürünleriyle ilgili olan laktoz intoleransının ne olduğunu buradan yazımızı, söz konusu laktoz intoleransının insan evrimiyle ilişkisini buradan öğrenebilirsiniz.]

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
71
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 65
  • Bilim Budur! 10
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 9
  • Umut Verici! 9
  • Merak Uyandırıcı! 9
  • Muhteşem! 7
  • İnanılmaz 3
  • Güldürdü 2
  • Grrr... *@$# 2
  • Üzücü! 1
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 08:32:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8123

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Solan, et al. Süt ve Süt Ürünleri Sağlıklı mı, Yoksa Sağlık İçin Bir Tehdit mi?. (13 Aralık 2019). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8123
Solan, M., Yılmaz, H., Bakırcı, Ç. M. (2019, December 13). Süt ve Süt Ürünleri Sağlıklı mı, Yoksa Sağlık İçin Bir Tehdit mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8123
M. Solan, et al. “Süt ve Süt Ürünleri Sağlıklı mı, Yoksa Sağlık İçin Bir Tehdit mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Hesna Yılmaz, Evrim Ağacı, 13 Dec. 2019, https://evrimagaci.org/s/8123.
Solan, Matthew. Yılmaz, Hesna. Bakırcı, Çağrı Mert. “Süt ve Süt Ürünleri Sağlıklı mı, Yoksa Sağlık İçin Bir Tehdit mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Hesna Yılmaz. Evrim Ağacı, December 13, 2019. https://evrimagaci.org/s/8123.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close