Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir? Sonbaharda Yaprakların Rengi Nasıl Değişir?

Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir? Sonbaharda Yaprakların Rengi Nasıl Değişir?
3 dakika
11,522
Tüm Reklamları Kapat

Bazılarımız için sonbaharı güzel kılan şey yapraklardaki renk değişimleridir. Yaprakların renkleri yeşilden sarıya, kızıla, kahverengiye ve bu renklerin arasındaki başka tonlara doğru değişirken görsel bir şölen oluşturur. Acaba bu değişimin ardındaki kimyasal olay nedir? Yapraklar öldükleri için mi renkleri değişir, yoksa yapraklar düşmeden önce bu muhteşem renklerin oluşmasını sağlayan kimyasal maddeler mi vardır?

Mevsimlerin değiştiğinin en bariz göstergelerinden biri, bitki yapraklarının renklerinin değişimidir.
Mevsimlerin değiştiğinin en bariz göstergelerinden biri, bitki yapraklarının renklerinin değişimidir.

İlkbahar ve yaz boyunca yapraklar, bitkilerin besin üretim fabrikası olarak görev yaparlar. Özellikle yeşil renkli kısımar yoğun bir şekilde Güneş'ten gelen ışınları alır, kimyasal enerjiye çevirir ve depolar (veya vücudun başka bir yerinde depolanmasını sağlar). Işıktan besin üretmeyi sağlayan bu yönteme "fotosentez" denir. Bitkilerin büyük bir kısmında bulunan "klorofil a" ve "klorofil b" isimli pigmentler sayesinde bu gerçekleştirilir. 

Tüm Reklamları Kapat

Şekilde gördüğünüz yeşil hücreler mikroskopta incelenen klorofil pigmentleridir. Klorofil pigmentleri kloroplast adı verilen organizmalar içinde yoğunlaşırlar.
Şekilde gördüğünüz yeşil hücreler mikroskopta incelenen klorofil pigmentleridir. Klorofil pigmentleri kloroplast adı verilen organizmalar içinde yoğunlaşırlar.
Wikipedia

Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir?

Çünkü gözümüzün görebildiği ışığın dalga boyu spektrumu kabaca 400-700 nanometre arasındadır (biraz daha geniş olması da mümkündür). Bu, mordan kırmızıya kadar olan renk spektrumunun tamamına karşılık gelir. Bitki yapraklarında bulunan klorofil a, ışığın özellikle 400-500 nanometre (metrenin milyarda biri) dalga boyundaki ışığı soğururken, klorofil b 550-700 nanometre arasını soğurur. Geriye kalan, görebileceğiniz gibi, sadece 500-550 nanometre arasıdır. Bu kısım, geri yansıtılır. Bu, spektrumun "yeşil" renkteki dalga boyuna denk gelir. Bu sebeple yaprakların neredeyse tamamı yeşildir.

Tabii bitkilerin soğurmak üzere özelleştikleri ve evrimleştikleri dalga boyları farklılık gösterir. Örneğin karoten pigmentleri bitkilere sarı rengi verirken, ksantrofiller turuncu rengi verir. Ki zaten mevsimler arasındaki renk geçişi de, Güneş'ten gelen yoğun dalga boyunun mevsimlere bağlı olarak değişmesinden ötürü bazı pigmentlerin diğerlerinden daha fazla ön plana çıkmasıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Sonbaharda Değişen Yaprak Renkleri...

Güz sırasında günlük alınan Güneş ışınları miktarı ve açısı, yazdakinden farklıdır. Bu sebeple fotosentez giderek yavaşlar, bu sırada klorofil pigmentleri parçalanmaya başlar. Bu nedenle yaprağın yeşil rengi azalır, diğer renkler ortaya çıkmaya başlar (çünkü fotosentez bunlar üzerinden sürdürülür ve farklı dalga boyları geri yansıtılır). Bu değişim, bazı diğer kimyasal değişimleri de tetikler.

Karotenoid adlı renk pigmentlerinin baskın olduğu durumlarda yaprakların sararıp turuncuya dönüştüğünü görürüz. Karotenoidler sarı, turuncu ve turuncu-kırmızı arası renk tonlarından sorumludur. Örneğin, beta-karoten maddesi havuçlarda turuncu rengin oluşmasını sağlayan maddedir.

Sonbaharda, kloroplastlardaki klorofil kaybından sonra hali hazırda var olan karotenoidler ortaya çıkmış olur. Bu yaprağın sarı olmasını sağlayan karotenoid pigmentleri esas olarak mavi dalga boylarını absorbe eder ve daha uzun dalga boylarının saçılmasına ve sarı rengin üretilmesine izin verir.
Sonbaharda, kloroplastlardaki klorofil kaybından sonra hali hazırda var olan karotenoidler ortaya çıkmış olur. Bu yaprağın sarı olmasını sağlayan karotenoid pigmentleri esas olarak mavi dalga boylarını absorbe eder ve daha uzun dalga boylarının saçılmasına ve sarı rengin üretilmesine izin verir.
Meltem Çetin Sever

Sonbaharı en ilginç kılan renklerden biri ise kırmızı tonlarındaki yapraklardır. Bunu sağlayan ise antosiyanin molekülleridir. Kırmızıya dönüşme, yaprakların ağaçlardan düşmeden hemen önce, antosiyanin pigmentlerinin aktif sentezi sonucu oluşur. Yani antosiyaninler yıl boyunca yapraklarda bulunmaz; güneş ışığı oranının azalmasıyla ortaya çıkar. Antosiyaninler çoğu pembe-kırmızı çiçeklerin, kırmızı meyvelerin (elma gibi) içerisinde bulunur ve ayrıca sonbaharda yaprakların kırmızı olmasından sorumludur. Yapraklarda oluşan kırmızı tonları, antosiyanin miktarına ve karotenoidlerin (hatta biraz klorofilin) ​​ne kadarının tutulduğuna bağlı olarak değişir. 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu yaprağın kırmızı renkli olmasını sağlayan, antosiyanin pigmentleridir. Antosiyanin pigmentleri bitki hücresinin sitoplazmasında flavonoid yoluyla üretilen, suda çözünebilen pigmentlerdir. Şeker molekülünün bağlanması ile birlikte depolandıkları vakuolde özellikle çözünür hale gelirler. Antosiyaninler mavi-yeşil dalga boylarındaki ışığı absorbe ederek, bitki tarafından kırmızı dalga boylarının dağılmasını sağlarlar.
Bu yaprağın kırmızı renkli olmasını sağlayan, antosiyanin pigmentleridir. Antosiyanin pigmentleri bitki hücresinin sitoplazmasında flavonoid yoluyla üretilen, suda çözünebilen pigmentlerdir. Şeker molekülünün bağlanması ile birlikte depolandıkları vakuolde özellikle çözünür hale gelirler. Antosiyaninler mavi-yeşil dalga boylarındaki ışığı absorbe ederek, bitki tarafından kırmızı dalga boylarının dağılmasını sağlarlar.
Meltem Çetin Sever

Bu nedenle yapraklar, renkten renge girer ve sonunda dallarından koparak ölürler. Bu sırada, bitkinin boşaltım işlemini de gerçekleştirmiş olurlar. Bitki, eğer mevsimsel olarak yapraklarını tamamen döken bir bitkiyse, kış boyu çıplak kalır ve depoladığı besinle idare eder; yazın yeniden ışınların miktarı ve açısı ile sıcaklığın uygun değerlere çıkmasıyla yaprak üretir. Bu döngü böyle devam eder.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 6
  • İnanılmaz 4
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 10:00:35 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2832

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Ç. Sever, et al. Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir? Sonbaharda Yaprakların Rengi Nasıl Değişir?. (14 Ekim 2014). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2832
Sever, M. Ç., Özdil, A. Ş., Bakırcı, . (2014, October 14). Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir? Sonbaharda Yaprakların Rengi Nasıl Değişir?. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2832
M. Ç. Sever, et al. “Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir? Sonbaharda Yaprakların Rengi Nasıl Değişir?.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, 14 Oct. 2014, https://evrimagaci.org/s/2832.
Sever, Meltem Çetin. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. Bakırcı, . “Yaprakların Çoğu Neden Yeşildir? Sonbaharda Yaprakların Rengi Nasıl Değişir?.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, October 14, 2014. https://evrimagaci.org/s/2832.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close