Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri: Makroevrimi Kendiniz Görün!

Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri: Makroevrimi Kendiniz Görün!
4 dakika
3,261
Tüm Reklamları Kapat

Darwin'in ortaya koyduğu Evrim Teorisi sayesinde, yer altından çıkarılan fosillerin, günümüzde yaşayan canlıların ataları olduğunu artık biliyoruz. Ancak bu açıklamaya göre, atasal formlar ile günümüzde yaşayan formlar arasında geçişleri gözleyebileceğimiz fosiller de bulunmalıdır. En azından, ana gruplar arasındaki evrimsel geçişleri gözleyebileceğimiz fosil kayıtları bulmayı bekleriz. Bu fosillerde, hem atasal türlere ait, hem de torun (günümüzde yaşayan) türlere ait özellikler görmemiz gerekir.

Darwin'in Türlerin Kökeni'ni yazdığı zamanlarda bu şekilde çok az fosil bulunmaktaydı ve bu yüzden Darwin, açık yüreklilik ve tam bir dürüstlük ile kaleme aldığı "Teorinin Güçlükleri" başlıklı bölümünde bu geçiş fosillerinin sayısının azlığını teorisi için zorluk oluşturduğunu; ancak bu seyrekliği, fosilleşmenin çok zor olması ve çok az sayıda fosil çıkarabiliyor olmamıza bağladı.

Tüm Reklamları Kapat

Günümüzde, fosilleşmenin gerçekten de çok zor olduğunu ve bulduğumuz fosillerin sayısının, gerçekte var olan fosillere göre aşırı az olduğunun bir gerçek olduğunu anlıyoruz. Ancak Darwin'in zamanının aksine, artık elimizde bu şekilde geçiş özellikleri gösteren sayısız fosil bulunuyor. Dolayısıyla artık, teori için güçlük oluşturacak bir fosil eksikliğinden bahsedemiyoruz.

Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri

Bunların en meşhuru, Darwin'in zamanında da oldukça net bir şekilde tanımlanmış olan Archaeopteryx türüdür (görselde a kısmında görülmektedir). Bu hayvan, günümüzden 150-145 milyon yıl önce bugün Almanya olarak bildiğimiz bölgede yaşamıştır ve iskeleti o kadar fazla dinozora benzer ki, çok uzun yıllar boyunca sıradan bir dinozor olarak görülmüş ve Compsognathus olarak anılmıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak sonradan yapılan detaylı analizler ve bulunan diğer fosiller, türün tüyleri olduğunu göstermiş ve bu canlının bir kuş olması gerektiğini ispatlamıştır. Dolayısıyla Archaeopteryx, diğer birçok dinozor-kuş geçişi fosili gibi (günümüzde artık 20'den fazla dinozor-kuş geçişini temsil eden fosil tür biliyoruz), bir geçiş örneğidir.

Archaeopteryx'e bir "geçiş türü" dediğimizde, illa ki dinozorlardan kuşlara giden evrimsel dal üzerinde tam bir geçiş noktasında bulunduğunu iddia etmiyoruz. Çünkü fosillerin yaşadıkları zamanı ve ait oldukları taksonomik grupları tam olarak belirlemenin hiçbir yolu bulunmuyor (her ne kadar %100'e yakın isabetle taksonomik sınıflandırmalarını yapabilsek de).

Archaetopteryx fosillerinde tüylerin iz fosilleri net bir şekilde görülmektedir.
Archaetopteryx fosillerinde tüylerin iz fosilleri net bir şekilde görülmektedir.
Earth Archives

Ancak bir "geçiş türü", illa ki tam geçiş noktasında bulunmak zorunda değildir; bu noktaya yakın bir kuzen olabilir veya bu geçiş bölgesinin iki ucundan birine (dinozorlara ya da kuşlara) daha yakın olabilir. Çünkü türler her nesilde fosilleşemezler, bu yüzden eksiksiz bir fosil kaydına ulaşmamız imkansızdır. Elimizdeki fosil kayıtları, milyonlarca ve milyarlarca yıllık evrim sürecinin içerisinden bize bazı kesitler sunar. Noktaları birleştirmek ise bilim insanlarına ve bilimsel yöntemlere kalmaktadır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Tıpkı Archaeopteryx cinsi gibi, başka fosiller de dinozorlardan kuşlara geçiş örneği göstermektedirler. Bunların en güzel örneklerinden biri Confuciusornis cinsidir (görselde "c" olarak gösterilmektedir). Çin'de bulunan bu fosil de, Archaeopteryx gibi muhtemelen evrimsel süreçte dinozorlardan kuşların evriminde bir yan daldır. Bir "geçiş türü" dediğimizde, iki canlı grubunun tam ortasında ve iki grubun da özelliklerini tam olarak taşıyan canlılardan bahsetmeyiz. Geçiş türünden kasıt, iki büyük canlı grubu arasında, iki gruba ait özelliklerin de bazılarını taşıyan canlıların yaşamış olduğudur; dolayısıyla evrimsel çıkarımların tam olarak doğru olduğunu anlayabiliriz. Örneğin Archaeopteryx'in modern kuşlar gibi tüyleri ve küçük kemikleri olmasına rağmen, bu iskeleti halen bir dinozorunki kadar sert ve güçlüdür; kuyruğunda ise kuşların aksine kemikler bulunmaktadır. 

Confuciusornis
Confuciusornis
Wikimedia

Dinozor-kuş geçişinden devam edecek olursak; eğer ki tüyler, bu geçişi temsil eden ana unsurlarsa, fosillerde -eğer şanslıysak- tüylü olup da Archaeopteryx'e göre dinozorlara ve kuşlara farklı evrimsel yakınlıkta olan diğer türler de bulmayı bekleriz. Gerçekten de, yapılan sayısız çalışma ve çıkarılan onlarca fosil, bu evrimsel geçişi tam olarak göstermektedir. Örneğin 1998 yılında tanımlanan Sinosauropteryx prima türü (görselde "b" olarak belirtilmiştir), şimdiye kadar bulunan en iyi korunmuş dino-kuşlardan biridir. Bu canlının boynunda, kafasında, sırtında ve kollarında günümüz modern kuşlarınkinden çok daha ilkel; ancak diğer hiçbir dinozorda bulunmayan şekilde tüy kalıntıları bulunmaktadır. "d" kısmında ise modern tüylere ait bir fosil görmektesiniz.

Sinosauropteryx prima
Sinosauropteryx prima
Wikimedia

Günümüzde, kuşlarda olduğu gibi sayısız canlı grubundaki evrimsel geçiş türleri fosil olarak tespit edilmiş ve sınıflandırılmıştır. Atların evrimi, insanların evrimi, maymunların evrimi, sudan karaya geçiş, karadan memelilerin suya dönüşü, timsahların evrimi, kabukluların evrimi, omurgasızlardan omurgalıların evrimi, yumuşak dokululardan sert kabukluların evrimi bunlardan sadece birkaçıdır.

Merak eden okurlarımız konuyla ilgili bir yazı dizimizi buraya tıklayarak okuyup, bu geçişlere ait 200'den fazla örneği görebilirler. Ayrıca "ara tür" kavramının tam olarak ne olduğunu anlamak için, buraya tıklayabilirsiniz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
19
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 4
  • Tebrikler! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • J. C. Herron, et al. (2013). Evolutionary Analysis. ISBN: 978-0321616678. Yayınevi: Pearson.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 17:45:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1095

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri: Makroevrimi Kendiniz Görün!. (20 Mart 2013). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1095
Bakırcı, Ç. M. (2013, March 20). Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri: Makroevrimi Kendiniz Görün!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1095
Ç. M. Bakırcı. “Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri: Makroevrimi Kendiniz Görün!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 20 Mar. 2013, https://evrimagaci.org/s/1095.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Kuşların Evriminde Geçiş Fosilleri: Makroevrimi Kendiniz Görün!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 20, 2013. https://evrimagaci.org/s/1095.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close