Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Devam Eden Evrimin İzlerini, İzlandalılar Üzerinde Yapılan Çifte Mutasyon Taramasında Görmek Mümkün!

Devam Eden Evrimin İzlerini, İzlandalılar Üzerinde Yapılan Çifte Mutasyon Taramasında Görmek Mümkün!
2 dakika
2,505
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Genomumuzdaki binlerce gen anne ve babamızdan çift kopya halinde aktarılıyor. Ya bir genin iki kopyası birden bozuksa?

İzlandalı bir ekip genleri tamamen bozan değişimlerin sıklığını inceledi. Her 15 kişiden birinde en az bir genin iki kopyası da tamamen işlevsiz çıktı.

Tüm Reklamları Kapat

Her insan hücresi anne ve babadan gelen 23'er kromozom taşıyor, bunların toplamına genom deniyor. Genomda 20-25 bin gen var - her biri için de bir anne bir baba kopyası mevcut (erkeklerde X ve Y kromozomları hariç). Çoğu kişide anne veya babadan gelen gen kopyalarından biri bozuk olabiliyor. Ama mutasyon çekinikse, diğeriyle idare ediyor. Genin iki kopyasının da bozuk olması sağlık sorunu yaratabiliyor, fenilketonüri gibi. Ama sorunun niteliği ve derecesi, genin işleviyle ilgili.

DNA dizisindeki bazı değişimler, yani mutasyonlar, genin anlamlı bir protein kodlamasına izin vermeyebilir. Bir genin hem anne hem babadan gelen kopyalarında bu tip bozukluklar varsa, o bireyde gen tamamen suskundur. Araştırmada, farklı bireylerde iki kopyası da bozuk toplam 1100 gen bulundu.

Tüm Reklamları Kapat

Gözle Görülür Doğal Seçilim!

Bir insan bir proteini üretemeden nasıl yaşar? Araştırmada, bu tip çifte mutasyona uğramış genlerin çok önemli işlevler taşımadığı görüldü, koku almacı genleri gibi...

Bir kokuyu duyamamak genelde öldürücü olmadığı için, bir koku almacı proteinini üretemeyen bireyler yine de rahatça yaşayıp ürüyorlar. Mutasyonları da böylece gelecek nesle aktarılıyor.

Doku düzeyinde de testis ve bağırsakta ifade edilen genlerde çifte mutasyonlar göreli olarak daha sık görülüyordu. Beyin ve plasentada rol oynayan genlerde ise aksine çifte mutasyonlar çok daha az bulundu. Bir başka deyişle, bu mutasyonları taşıyanlar hayatta kalamamış.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Araştırmacılar bu sonucu, anne baba ve çocukların genlerini karşılaştırarak da gösterdiler. Ebeveynlerin ikisi de sorunlu gen taşıyorsa, sağlıklı çocuklarda bu genlerin iki kopyası birden görülmüyordu – çünkü sorunlu kopyaları alan embriyolar gelişemeden ölmüşlerdi. Bu da insanda devam eden doğal seçilimin bir göstergesi.

İzlandalıların, başka popülasyonlara kıyasla bu tip "çifte mutasyon" taşıma olasılıkları daha yüksek olabilir. Çünkü adalılar, 1100 yıl önce buraya varan birkaç bin Vikingin torunları. Bu ata Vikinglerde bulunan bazı mutasyonlar torunlarda da bugün sık görülüyor. Aynı durum Ortadoğu'da akraba evliliği sonucu ortaya çıkıyor. Kuzen çocukları, bir büyük dededen hem anne hem babaya aktarılan mutasyonu, "çifte mutasyon" şeklinde alıyor. Bu da aynı aile içinde ciddi sağlık sorunlarının görülmesine yol açıyor. Örneğin fenilalanin sindirememe sorunu olan ve zeka geriliğine yol açabilen Ortadoğu’da dünyanın başka bölgelerine göre çok daha sık görülüyor. Fenilketonüri, çekinik bir mutasyondan kaynaklanan bir genetik hastalık.

Bundan Sonra?

Araştırma 100 bin İzlandalı'nın (ada nüfusunun 1/3'ü) DNA verisi kullanılarak yapıldı. Bu incelemede üretilen veriler paralel çalışmalarda spesifik hastalıkların riskini artıran mutasyonlar bulmak için de kullanıldı.

Araştırmacılar çifte bozukluk taşıyan bireylerin sağlık ve davranışlarını araştıracaklarını belirtiyorlar. Özellikle kulak gelişimiyle ilgili genlerde çifte mutasyonların etkisini merak ediyorlar. Araştırmayı yürüten DeCode şirketi İzlandalıları bir tür tarihsel deney popülasyonu olarak kullanmasıyla hastalık genetiği alanında önemli başarılara imza attı.

Şirket aynı zamanda genetik araştırmaları ifrada vardırmasıyla da tanınıyor. Şirket müdürü Kari Stefansson 2013 yılında bir toplantıda, "suçun genetik temellerini” keşfetmek istediğini iddia etmişti.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Tebrikler! 2
  • Bilim Budur! 1
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 18:42:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3555

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. M. Somel, et al. Devam Eden Evrimin İzlerini, İzlandalılar Üzerinde Yapılan Çifte Mutasyon Taramasında Görmek Mümkün!. (22 Nisan 2015). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3555
Somel, D. M., Bakırcı, Ç. M. (2015, April 22). Devam Eden Evrimin İzlerini, İzlandalılar Üzerinde Yapılan Çifte Mutasyon Taramasında Görmek Mümkün!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3555
D. M. Somel, et al. “Devam Eden Evrimin İzlerini, İzlandalılar Üzerinde Yapılan Çifte Mutasyon Taramasında Görmek Mümkün!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 22 Apr. 2015, https://evrimagaci.org/s/3555.
Somel, Dr. Mehmet. Bakırcı, Çağrı Mert. “Devam Eden Evrimin İzlerini, İzlandalılar Üzerinde Yapılan Çifte Mutasyon Taramasında Görmek Mümkün!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 22, 2015. https://evrimagaci.org/s/3555.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close