Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kleptoplazi: Bir Hayvan, Bitki Genlerini Çalıp, Klorofil Üretip, Fotosentez Yaparak Kendi Besinini Üretebiliyor!

Güneş Enerjili Su Sülüğü, Çaldığı Alg Genlerini Kullanarak Fotosentez Yapıyor!

Kleptoplazi: Bir Hayvan, Bitki Genlerini Çalıp, Klorofil Üretip, Fotosentez Yaparak Kendi Besinini Üretebiliyor!
3 dakika
8,158
Evrim Ağacı Akademi: Fotosentez Yazı Dizisi

Bu yazı, Fotosentez yazı dizisinin 8. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Fotosentez Nedir? Fotosentezin Evrimiyle Başlayan Büyük Oksitlenme Olayı, Atmosferde Oksijen Devrimini Nasıl Yarattı?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 12 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş enerjisi kullanımının son noktası: Bir bitki ye, fotosentetik ol. Araştırmacılar tam da bunu yapan bir hayvanın bunu nasıl becerdiğini keşfettiler. 

Elysia chlorotica, jelatinimsi bir bitkiye benzeyen vücudu ile ABD nin Atlantik kıyısında yaşayan oldukça çarpıcı bir yeşil deniz sülüğü. Onu diğer deniz sülüklerinden ayıran nokta ise güneş enerjisini kullanabilmesi. Maine Üniversitesinden Mary Rumpho, E. chlorotica uzmanı, bu deniz sülüğünün bu özelliği nereden kazandığını keşfetti: Sülüğümüz, besin olarak tükettiği alglerdeki fotosentez genlerini “çalarak” fotosentez yapıyor.

Tüm Reklamları Kapat

E. chlorotica’nın kloroplastlarını – bitkiye yeşil rengini veren ve bitkinin güneş ışığını kullanmasına olanak sağlayan organel- tükettiği alglerden edindiği ve kloroplastlarını bağırsaklarında depoladığı bir süredir biliniyordu. Genç bir E. chlorotica’nın yaklaşık 2 hafta boyunca alglerden beslendiğini ve bu süreçten sonra yaklaşık 1 yıllık ömrü boyunca bir daha beslenmek zorunda kalmadan hayatta kalabildiğini Rumpho önceki çalışmasında bulmuştu. 

Fakat bir gizem çözülememişti. Kloroplastlar, kendileri için gerekli olan proteinlerin sadece %10’unu içerecek kadar DNA taşıyorlar. Öteki gerekli olan genler ise, alglerin çekirdeklerindeki DNA’da yer almakta. Rumpho şöyle söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Yani soru, bu proteinler olmadan kloroplastların hayvan vücudunda işlevlerini nasıl sürdürebildiğiydi.

Gen "Hırsızlığı"

Yaptığı en son araştırmada, Rumpho ve çalışma arkadaşları Vaucheria litorea’nın (sülüğün favori yiyeceği) kloroplast ile ilgili genlerini sekansladılar. Böylece sadece algin kloroplastları ile fotosentez için gerekli olan tüm genlerin elde edilemeyeceğini de ortaya koydular. Dikkatlerini bundan sonra sülüğün kendi DNA’sına çeviren araştırmacılar, kilit bir rol taşıyan alg genlerinden birini keşfettiler. Bu genin sekansı algdeki versiyonu ile aynı olduğu için, sülüğün bu geni kendi besininden elde ettiği ihtimali güç kazandı. Rumpho şöyle söylüyor:

Hala kleptoplazi adını verdiğimiz bu olayın nasıl gerçekleştiğini açıklayamıyoruz, sadece bu konuda bir varsayımda bulunabiliyoruz.

Olasılıklardan biri, alglerin sülüğün bağırsaklarında bir işlemden geçirilerek bu genin kloroplastlarla beraber hücrelere alınması. Daha sonra bu genler, sülüğün kendi DNA’sıyla birleşip hayvanın gerekli proteinleri üretmesini sağlayarak “çaldığı” kloroplastların çalışmasına imkan tanıyor.

Başka bir olasılık da sülüğün içinde yer alan bir virüsün alg hücrelerinden sülük hücrelerine DNA taşıması, fakat Rumpho bu doğrultuda henüz bir kanıt bulamadıklarını belirtiyor.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Başka bir şaşırtıcı gelişme de araştırmacıların bu alg genini E. chlorotica’nın eşey hücrelerinde de bulması, yani kloroplastları çalıştırmak için gerekli olan genler sonraki nesillere de aktarılabiliyor. Araştırmacılar, E. chlorotica’nın besin yoluyla daha da fazla fotosentez genini edindiğine inanıyorlar; fakat bu bitki genlerinin deniz sülüğü hücreleri içinde nasıl aktifleştiği hala anlaşılabilmiş değil. 

İnsanda Fotosentez?

Liverpool Üniversitesinden Greg Hurst, türler arası gen aktarımının yeni bir şey olmadığını, fakat genelde DNA’nın yeni canlının içinde çalışmadığını söylüyor. Hurst, New Scientist’e şöyle anlatıyor: 

Burada başka bir boyuta geçen ve bambaşka bir bağlamda çalışan bir olgu var ve bu daha da ilginç. Bütün bir bakteri genomunun bir meyve sineği türüne aktarıldığı yeni bir örnek vardı, fakat bu genomun çalışıp çalışmadığı bilinmiyor. Burada gerçekten eşsiz olan, bu genin aktarıldıktan sonra işlevsel olması.

Rumpho ise bu durumu şöyle açıklıyor:

Başka hayvanlar da bitki tükettikten sonra ışık enerjisini kullanabiliyor. Fakat bu sadece tüm halde bitki hücrelerini kullandıkları için mümkün oluyor ve bu bir hayvan hücresini solar bir bitki-hayvan hibritine dönüştürmekten çok farklı. İnsanların ise bu yolla fotosentetik olmaları pek olası değil. Bizim sindirim kanalımız bütün bu maddeleri öğütüyor, yani kloroplastı da DNA’yı da.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Fotosentez Yazı Dizisi

Bu yazı, Fotosentez yazı dizisinin 8. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Fotosentez Nedir? Fotosentezin Evrimiyle Başlayan Büyük Oksitlenme Olayı, Atmosferde Oksijen Devrimini Nasıl Yarattı?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
26
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 14
  • İnanılmaz 8
  • Tebrikler! 2
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 10:20:51 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/514

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. Brahic, et al. Kleptoplazi: Bir Hayvan, Bitki Genlerini Çalıp, Klorofil Üretip, Fotosentez Yaparak Kendi Besinini Üretebiliyor!. (20 Kasım 2011). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/514
Brahic, C., Bolgi, O. U., Bakırcı, Ç. M. (2011, November 20). Kleptoplazi: Bir Hayvan, Bitki Genlerini Çalıp, Klorofil Üretip, Fotosentez Yaparak Kendi Besinini Üretebiliyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/514
C. Brahic, et al. “Kleptoplazi: Bir Hayvan, Bitki Genlerini Çalıp, Klorofil Üretip, Fotosentez Yaparak Kendi Besinini Üretebiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Oğuz Ursus Bolgi, Evrim Ağacı, 20 Nov. 2011, https://evrimagaci.org/s/514.
Brahic, Catherine. Bolgi, Oğuz Ursus. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kleptoplazi: Bir Hayvan, Bitki Genlerini Çalıp, Klorofil Üretip, Fotosentez Yaparak Kendi Besinini Üretebiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Oğuz Ursus Bolgi. Evrim Ağacı, November 20, 2011. https://evrimagaci.org/s/514.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close